Kuptimi i Luftës Izrael-Hamas

Nga George Friedman 

Të kuptuarit pse Hamasi sulmoi Izraelin më 7 tetor kërkon një kuptim të qëllimit themelor të Hamasit: krijimin e një shteti palestinez. Grupi e kuptoi se sulmi do të kërkonte vetëm një ndryshim në strategjinë e sigurisë kombëtare të Izraelit, por ka të ngjarë të besonte se dobësimi i aleancës që po bashkohej rreth tij – që përfshin shtete arabe si Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Arabia Saudite – e bënte rrezikun të vlejë. . Hamasi më tej kuptoi se i mungonte kapaciteti ushtarak për të mposhtur ushtrinë izraelite, kështu që përpara sulmeve, ai kërkoi mbështetje nga bota arabe. Është e vështirë të besohet se Hamasi mund ta kishte bërë këtë pa marrë vesh Izraeli, kështu që ka të ngjarë që Izraeli ta ketë marrë vesh dhe e ka hedhur poshtë qëllimin e tij si të pamundur për t’u arritur.

Në njëfarë kuptimi, Izraeli kishte të drejtë. Asnjë vend apo lëvizje arab apo islamik nuk ishte i përgatitur të bënte aleancë ushtarake me Hamasin. Grupi mendonte se ndërsa një sulm i drejtpërdrejtë dhe i kombinuar ndaj Izraelit nuk do të kishte sukses, ishte ende e mundur që të detyrohej Izraeli në një pozicion të paqëndrueshëm. Tani e dimë se kjo ishte linja e të menduarit, sepse Hamasi me të vërtetë sulmoi Izraelin dhe, duke e bërë këtë, e izoloi atë nga aleatët e tjerë të mundshëm. Ky vendim tregon se 7 tetori ishte më kompleks dhe, deri diku, më i suksesshëm sesa mendohej fillimisht.

Sulmi befasoi inteligjencën izraelite, e cila nuk kishte arritur të kuptonte të menduarit e Hamasit. 7 tetori nuk ishte projektuar për të thyer ushtrinë izraelite, por për të krijuar një situatë në të cilën Izraeli nuk mund të refuzonte luftimet dhe as të sillte forcë vendimtare, sepse nuk donte të rrezikonte jetën e pengjeve që mbante Hamasi. Marrja e pengjeve kishte për qëllim ta çonte Izraelin në një ndjenjë zemërimi dhe pafuqie dhe të mbillte farat e dyshimit në inteligjencën izraelite.

Është e mundur që Hamasi priste që forcat e tjera arabe, veçanërisht Hezbollahu, t’i bashkoheshin betejës. Kur kjo nuk ndodhi, Hamasi shkoi në Planin B. Nëse nuk do të vinin përforcime, atëherë donte të fokusonte Izraelin në një objektiv që nuk kishte vlerë vendimtare, por ishte thelbësor për të sulmuar dhe do të shkaktonte kosto politike. Kështu Hamasi aktivizoi forcat në Gazën veriore dhe futi përforcime duke e ditur se kostoja do të ishte e lartë. Izraeli nuk kishte zgjidhje. Me situatën e pengjeve të pazgjidhur, një sulm masiv në Gazën veriore do të nënkuptonte se në vend që të dobësohej, Hamasi po zgjeronte praninë e tij. Luftërat janë çështje politike dhe kabineti izraelit duhej të vendoste të sulmonte nga ajri për të qetësuar situatën dhe për të zbutur armiqësinë në rritje ndaj qeverisë. Izraeli shpresonte se sulmet ajrore dhe operacionet speciale do ta thyenin Hamasin. Por Hamasi po luftonte luftën urbane në terrenin e vet – një terren ku shkëputja dhe kundërsulmet e papritura ishin zgjedhje praktike.

Unë dyshoj se Hamasi e dinte – ose të paktën i këshilluan lëvizjet më të sofistikuara në botën arabe – se një përgjigje masive izraelite në Gazën veriore që tërhoqi vëmendjen e botës ndaj viktimave palestineze mund të sillte mjaft presion mbi Izraelin për të detyruar një rezultat të favorshëm për Hamasin. Izraeli u përpoq të kundërshtonte narrativën duke treguar pengjet e marra nga Hamasi, por fushatat izraelite për marrëdhëniet me publikun kanë qenë të dobëta, për të thënë të paktën. (Izraeli ka qenë historikisht i mirë në këtë drejtim, por nuk arriti të kuptonte se vendimet që po merreshin dhe transmetoheshin për Hamasin po i kalonin shumë përpjekjet e tyre.)

Izraeli tani është i kapur në një luftë në Gazën veriore me një kabinet të ngurtë që nuk do të pranojë një tërheqje strategjike dhe një ekosistem mediatik që kritikon qasjen e tij. Hamasi ishte parë si përgjegjës për luftën; tani është Izraeli.

Në këtë pikë, opsionet ushtarake të Izraelit janë të kufizuara, në sajë jo të vogël të ndryshimit të opinionit publik në aleatin e tij më të rëndësishëm, Shtetet e Bashkuara. Mundësia e një sulmi të suksesshëm ndaj Hamasit po zvogëlohet, madje edhe qytetarët izraelitë po demonstrojnë për një marrëveshje për pengjet e mbetura izraelite. Një herë dikush pyeti: Sa divizione ushtarake ka opinioni? Përgjigja nuk është asnjë, por ajo mund të formësojë botën dhe kështu është jetike për një vend të vogël si Izraeli.

Kur i shikoj të gjitha këto, mendoj se Hamasi rastësisht goditi strukturën politike dhe ushtarake të Izraelit dhe se Izraeli ende nuk e ka kuptuar se ka lloje të ndryshme lufte, secila prej të cilave mund t’ju mundë. Më duket gjithashtu se Izraeli bëri një gabim thelbësor: ushtria e tij, megjithëse kompetente dhe e zgjuar teknologjikisht, e ka bindur vendin se është një fuqi më e madhe se sa është në realitet. Teknologjia është e mirë, por lufta drejtohet nga udhëheqës delikate dhe të kujdesshëm, të cilët nuk e mbivlerësojnë fuqinë e tyre ose nuk e nënvlerësojnë fuqinë e manipulimit të mendjes së armikut. Një mësim i rëndësishëm për të gjithë ne./GPF

Fraksion.com