Zëvendës Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s: Qëndrueshmëria kërkon bashkëpunim të ngushtë me partnerë si Irlanda

Zëvendës Sekretari i Përgjithshëm Mircea Geoană nënvizoi rëndësinë e partneritetit të NATO-s me Irlandën në komentet e dorëzuara në internet në Institutin e Çështjeve Ndërkombëtare dhe Evropiane (IIEA) të hënën (6 mars 2023). Ai nënvizoi rëndësinë e sigurimit të shoqërive elastike, duke thënë: “si një ekonomi e përparuar, e bazuar në njohuri, me teknologji të lulëzuar, sektorë farmaceutikë dhe financiarë, sigurimi i qëndrueshmërisë së Irlandës do të jetë kritike në vitet në vijim”.

Z. Geoană mirëpriti që Irlanda dhe NATO kanë punuar së bashku në shumë mënyra gjatë viteve, duke përfshirë misionet dhe operacionet e NATO-s në Bosnje, Afganistan dhe Kosovë. Ai gjithashtu nënvizoi se “ne punojmë së bashku për të çuar përpara axhendën e grave, paqes dhe sigurisë… për të rritur kapacitetin tuaj për të marrë pjesë në misionet e OKB-së dhe BE-së dhe… për të rritur ndërveprimin tonë me forcat e tjera.”

Në lidhje me luftën e Rusisë në Ukrainë, Zëvendës Sekretari i Përgjithshëm theksoi se “duke pushtuar Ukrainën, një komb sovran dhe i pavarur, Presidenti Putin i ka shpallur luftë rendit global të bazuar në rregulla siç e njohim dhe siç e vlerësojmë ne”. Zoti Geoană shtoi se “ne duhet të mbështesim Ukrainën për aq kohë sa duhet dhe me çdo gjë që u nevojitet për të fituar”, ndërsa në të njëjtën kohë aleatët “duhet të vazhdojnë të forcojnë parandalimin dhe mbrojtjen tonë”.

Instituti i Çështjeve Ndërkombëtare dhe Evropiane (IIEA) në Dublin është institucioni kryesor i mendimit për politikat publike dhe çështjet ndërkombëtare në Irlandë. Titulli i ngjarjes ishte “Siguria e Evropës pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia”.

Fjala  nga Zëvendës Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Mircea Geoană në një aktivitet të organizuar nga Instituti i Çështjeve Ndërkombëtare dhe Evropiane

Faleminderit Marie. Kjo ishte një hyrje shumë bujare.

Gjithashtu ju lutem shtoni në CV-në time të mëparshme “një mik i madh i kombit tuaj të madh”.

Është kënaqësi të bashkohem me ju të gjithë sot dhe të flas në një kohë kaq kritike për sigurinë evropiane dhe globale.

Partneriteti midis NATO-s dhe Irlandës daton pothuajse 25 vjet më parë.

Në atë kohë, ne kemi punuar së bashku në shumë mënyra.

Irlanda ka kontribuar në misionet e NATO-s në Bosnje dhe Afganistan. Tani ajo ka trupa si pjesë e misionit tonë në Kosovë.

Ne punojmë së bashku për të avancuar axhendën e grave, paqes dhe sigurisë.

Dhe për të rritur kapacitetin tuaj për të marrë pjesë në misionet e OKB-së dhe BE-së, dhe ne punojmë së bashku për të rritur ndërveprimin tonë me forcat e tjera.

Dhe këtu ju keni një traditë të gjatë dhe krenare – duke marrë pjesë në misionet paqeruajtëse të OKB-së për të gjithë në 65 vitet e fundit! Ky nuk është asgjë më pak se një rekord.

Por siç diskutova kohët e fundit me ministrin tuaj të Jashtëm dhe të Mbrojtjes, Micheál Martin, në margjinat e Konferencës së Sigurisë së Mynihut, NATO vlerëson partneritetin e saj dhe partneritetin tonë me Irlandën, në veçanti.

Sigurisht, Irlanda nuk është anëtare e NATO-s. Është një vend neutral. Ne respektojmë neutralitetin e Irlandës.

E drejta e kombeve sovrane për të ecur në rrugën e tyre, për të zgjedhur vetë marrëveshjet e tyre të sigurisë, kjo është thelbësore për vlerat tona. Është një pjesë kyçe e Kartës së Kombeve të Bashkuara, e cila angazhon të gjitha kombet të zgjidhin mosmarrëveshjet në mënyrë paqësore, të respektojnë kufijtë sovranë dhe të përmbahen nga kërcënimi ose përdorimi i forcës.

Por duke pushtuar Ukrainën, një komb sovran dhe i pavarur, presidenti Putin i ka thyer këto angazhime. Ai i ka shpallur luftë rendit global të bazuar në rregulla siç e njohim dhe siç e vlerësojmë.

Ndërsa bota është tronditur nga brutaliteti i luftës së Putinit, ne nuk u befasuam. Ky është vetëm kapitulli i fundit i përgjakshëm në një histori të gjatë të agresionit rus. Nga Grozni në Gjeorgji, dhe nga Aleppo në Krime dhe Donbas.

Në muajt pas pushtimit të vitit të kaluar, aleatët e NATO-s ndanë inteligjencë të saktë rreth përgatitjeve të Rusisë për luftë. Ne punuam shumë deri në minutën e fundit të mundshme për ta bindur Putinin të tërhiqej nga pragu. Por pavarësisht thirrjeve tona për paqe, Putin zgjodhi të sulmojë.

Dhe kur e bëri, ai bëri dy gabime të mëdha strategjike. Së pari, ai nënvlerësoi qëndrueshmërinë e jashtëzakonshme të forcave të armatosura të Ukrainës. Dhe ai gjithashtu nënvlerësoi vendosmërinë e botës sonë të lirë dhe demokratike për të qëndruar me Ukrainën.

Një vit më pas, megjithë pengesat e tij të shumta, Putin nuk po përgatitet për paqe, ai është i përkushtuar për më shumë luftë. Ndërsa luftimet vazhdojnë, disa mësime nga kjo luftë janë tashmë të qarta.

Së pari, ne duhet të mbështesim Ukrainën për aq kohë sa duhet dhe me çdo gjë që i nevojitet për të fituar.

NATO ka qenë partneri i Ukrainës që kur ajo fitoi për herë të parë pavarësinë, mbi tridhjetë vjet më parë. Ne e rritëm mbështetjen tonë kur Putini aneksoi ilegalisht Krimenë në vitin 2014, duke trajnuar dhe pajisur dhjetëra mijëra ushtarë ukrainas. Dhe bota tani e di se sa një forcë e frikshme luftarake është ushtria e Ukrainës.

Që kur Putin urdhëroi tanket e tij të kalonin kufirin e Ukrainës një vit më parë, aleatët e NATO-s kanë ofruar mbështetje të paprecedentë, me mbi njëqind miliardë euro ndihmë financiare, humanitare dhe ushtarake. Përfshirë tanke, sisteme të avancuara të mbrojtjes ajrore, municione dhe pajisje të tjera ushtarake.

Irlanda gjithashtu kontribuon me miliona euro në Ukrainë përmes OKB-së, Kryqit të Kuq dhe organizatave të tjera ndërkombëtare.

Ne duhet të mbështesim Ukrainën për të fituar këtë luftë. Sepse nëse Putini fiton, ai dhe udhëheqës të tjerë autoritarë si ai, do të mësojnë një mësim të tmerrshëm. Ai agresion funksionon. Ai brutalitet funksionon. Ajo luftë funksionon. Nuk mund ta lejojmë të ndodhë. Do ta bënte botën më të rrezikshme dhe ne të gjithëve më të prekshëm.

Mbështetja e Ukrainës nuk është vetëm gjëja moralisht e duhur për t’u bërë, por po i shërben edhe interesave tona.

Republika e Moldavisë, një vend tjetër neutral, është gjithashtu e ekspozuar ndaj arsenalit të plotë të mjeteve hibride të luftës ruse.

Mësimi i dytë është se ne duhet të vazhdojmë të forcojmë parandalimin dhe mbrojtjen tonë.

Ne jetojmë në një botë më të rrezikshme dhe nuk mund të përballojmë më ta trajtojmë mbrojtjen si fakultative. Është një domosdoshmëri. Dhe e di, unë vetë jam një djalë politik, është e vështirë të zgjedhësh midis programeve të investimeve sociale dhe ekonomike. Por gjithashtu siguria është pjesë e gjërave thelbësore që kombet duhet të bëjnë për të mbrojtur qytetarët e tyre.

Siguria është themeli i lirisë dhe prosperitetit tonë. Dhe kjo është arsyeja pse aleatët e NATO-s janë të përkushtuar të shpenzojnë 2 përqind të PBB-së për mbrojtje. Dhe gjithnjë e më shumë, 2 për qind shihet si dysheme dhe jo si tavan.

Për Finlandën dhe Suedinë, deri vonë. Për Finlandën, komb neutral që nga Lufta e Dytë Botërore dhe për Suedinë nga viti 1812. Ata janë kaq afër gjeografikisht me Rusinë. Nevoja për të forcuar mbrojtjen e tyre ka çuar në një rishqyrtim dramatik se ku qëndrojnë interesat e tyre të sigurisë.

Pra, pas shumë vitesh dhe shekujsh neutraliteti – të dyja vendet aplikuan për anëtarësim në Aleancën e NATO-s.

Këto ishin vendime historike, të marra lirisht, që demonstrojnë dëshirën e kombeve të lira për të qëndruar së bashku dhe për të vendosur vetë fatin e tyre.

Deri më tani, ky ka qenë procesi më i shpejtë i anëtarësimit në historinë moderne të NATO-s. Të gjithë aleatët e NATO-s ftuan dy aleatët e ardhshëm të bashkohen në Samitin e Madridit në qershor të vitit të kaluar. 28 nga 30 aleatët kanë ratifikuar tashmë protokollet e anëtarësimit.

Kjo dërgon tashmë një mesazh të fortë se dhuna dhe frikësimi nuk do të funksionojnë dhe se dera e NATO-s mbetet fort e hapur.

Dhe ne mezi presim t’i presim këta dy aleatë të rinj shumë shpejt në radhët tona.

Mësimi i tretë është se ne duhet të forcojmë qëndrueshmërinë e shoqërive tona.

Forcat ushtarake janë të nevojshme por nuk mjaftojnë. Konflikti modern ka të bëjë shumë më tepër sesa thjesht armë dhe tanke. Ne duhet të shqetësohemi sadopak me mbrojtjen e infrastrukturës sonë kritike, zinxhirët e furnizimit dhe hapësirën kibernetike ose asetet hapësinore.

Shoqëritë elastike janë linja jonë e parë e mbrojtjes. Ata janë më të aftë të pengojnë, rezistojnë dhe të rikthehen nga sulmi – qofshin ata fizikë apo dixhitalë.

Edhe këtu në Irlandë, larg vijës së frontit, ndihet prania e Rusisë. Vitin e kaluar, Rusia planifikoi një stërvitje detare në Zonën Ekonomike Ekskluzive të Irlandës. Dhe pas sabotimit të tubacioneve Nord Stream, siguria e kabllove nënujore që lidhin Irlandën me Amerikën e Veriut, Mbretërinë e Bashkuar dhe Evropën është vënë në fokus.

Aleatët e NATO-s vendosën kohët e fundit të krijojnë një Qelizë të re të Koordinimit të Infrastrukturës Kritike Nënujore. Ai do të angazhohet me industrinë dhe do të bashkojë palët kryesore të interesit ushtarak dhe civil për të rritur sigurinë e infrastrukturës sonë nënujore.

Si një ekonomi e përparuar, e bazuar në njohuri, me teknologji të lulëzuar, sektorë farmaceutikë dhe financiarë, sigurimi i qëndrueshmërisë së Irlandës do të jetë kritike në vitet në vijim. Dhe këtu besoj se partneriteti ynë do të ishte mirë të funksiononte.

Lufta kundër Ukrainës ka treguar gjithashtu rrezikun e mbështetjes në regjimet autoritare. Varësia e Evropës nga nafta dhe gazi i Rusisë na bëri të pambrojtur. Ne nuk mund të bëjmë të njëjtin gabim me Kinën ose regjimet e tjera autoritare, për gjëra të tilla si materialet e rralla të tokës, kaq jetike për kalimin nga karburantet fosile.

Dhe e di që për vendet që janë kaq të orientuara drejt tregtisë dhe shoqëri të hapura, dhe ekonomi të hapura si Irlanda, mbajtja e sistemit të tregtisë ndërkombëtare dhe funksionimi i tij është jetike për interesin tuaj.

Por realiteti është se ne shohim një fragmentim të zinxhirëve të furnizimit, ne shohim elasticitetin ekonomik dhe një lidhje midis sigurisë dhe ekonomisë duke u bërë gjithnjë e më prezente.

Dhe ky është një fakt. Mendoj se të gjithë ne duhet të përshtatemi me këtë realitet të ri.

Pra, qëndrueshmëria kërkon bashkëpunim të ngushtë midis aleatëve dhe vendeve partnere, duke përfshirë Irlandën, organizatat e tjera ndërkombëtare, dhe më duhet të them partneri ynë numër një, që është Bashkimi Evropian.

Ne po e përforcojmë bashkëpunimin tonë me BE-në, duke përfshirë deklaratën e re të përbashkët NATO-BE dhe një taskforce të re të përbashkët për qëndrueshmërinë dhe infrastrukturën kritike.

Rezistenca është një sport ekipor. Sektori civil dhe ushtarak, publik dhe privat, dhe qytetarë të fuqizuar që janë thelbësorë për shoqëri të forta.

Pra, në vitin e kaluar, bota ka ndryshuar rrënjësisht. Ne po jetojmë krizën më të madhe të sigurisë në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore. Ne po jetojmë gjithashtu përmes revolucionit teknologjik më transformues ndonjëherë.

Liria jonë nuk vjen falas dhe nuk mund të merret më si e mirëqenë. Vetëm duke punuar së bashku – Aleatët e NATO-s dhe partnerët tanë në mbarë globin – ne mund të sigurojmë të ardhmen tonë, ne mund të sigurojmë mënyrën tonë të jetesës, ne mund të sigurojmë që qytetarët tanë të jenë të lirë, të begatë dhe elastik.

Pra, këto janë disa mendime nga selia e NATO-s në Bruksel.

E di që Rose Gottemoeller, shoqja dhe paraardhësi im i dashur ishte në vitin 2019 personalisht, në Dublin për këtë konferencë.

Dhe do të jem në gjendje të gjej një kohë të mirë. Mezi pres të vizitoj Dublinin, pasi e di, e dua dhe respektoj vendin tuaj dhe partneriteti me Irlandën është shumë i dashur këtu në NATO./Mimoza Golikja

 

Fraksion.com