Arsyeja pse Izraeli sulmoi Iranin
Nuk kishte asgjë parandaluese në sulmin izraelit ndaj infrastrukturës ushtarake dhe civile iraniane dhe zyrtarëve.
Ndërsa përballja izraelito-iraniane hyn në ditën e tretë, viktimat nga të dyja palët po rriten. Të paktën 80 persona janë vrarë në Iran dhe të paktën 10 në Izrael. Pavarësisht përgjigjes vdekjeprurëse nga Irani, zyrtarët izraelitë kanë vazhduar të këmbëngulin se sulmet ndaj objekteve të ndryshme bërthamore dhe ushtarake iraniane ishin të nevojshme.
Një numër justifikimesh janë transmetuar për publikun izraelit, por asnjëra nuk shpjegon arsyet e vërteta pse qeveria izraelite vendosi të kryejë sulmin e njëanshëm dhe të paprovokuar.
Qeveria izraelite pretendon se sulmi ishte një “parandalues”, që synonte të adresonte një kërcënim të menjëhershëm dhe të pashmangshëm nga ana e Iranit për të ndërtuar një bombë bërthamore. Duket se nuk ka prova për këtë pretendim. Sulmi i Izraelit padyshim ishte planifikuar me kujdes gjatë një periudhe të gjatë kohore. Një sulm parandalues duhet të ketë një element vetëmbrojtjeje, i cili, nga ana tjetër, gjenerohet nga një emergjencë. Nuk duket se ka ndodhur një emergjencë e tillë.
Për më tepër, Izraeli ka sugjeruar që raporti i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) i publikuar më 12 qershor, i cili dënoi Iranin për shkelje materiale të angazhimeve të Traktatit të tij për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore (NPT) deri në fillim të viteve 2000, përbën një emergjencë të tillë. Por edhe IAEA duket se e hedh poshtë këtë pretendim. Nuk kishte asgjë në raport që nuk ishte e njohur tashmë për palët përkatëse.
Qeveria izraelite ka sugjeruar gjithashtu, në lidhje të drejtpërdrejtë me nocionin e një sulmi “parandalues”, se ai synonte të “shkatërronte” programin bërthamor të Iranit. Në përgjithësi, studiuesit dhe politikëbërësit pajtohen se Izraeli nuk ka aftësinë për të shkatërruar programin, veçanërisht nëse përpiqet të kryejë një sulm të tillë vetë.
Natyra e fushatës, ndërsa ajo zhvillohet, duket gjithashtu se tregon se Izraeli nuk kishte kurrë për qëllim të zhdukte aktivitetet bërthamore iraniane. Ushtria izraelite ka bombarduar objektiva të ndryshme ushtarake dhe qeveritare, nga bazat e raketave deri te një fushë gazi dhe një depo nafte. Ajo gjithashtu ka kryer një sërë vrasjesh kundër udhëheqësve të lartë ushtarakë iranianë. Ali Shamkhani, një ish-ministër i mbrojtjes dhe një këshilltar i ngushtë i Udhëheqësit Suprem Ajatollah Ali Khamenei, ishte midis atyre që u shënjestruan dhe raportohet se është vrarë, megjithëse media shtetërore iraniane dhe qeveria ende nuk e kanë konfirmuar zyrtarisht vdekjen e tij. Shamkhani besohet të ketë qenë një figurë kryesore në bisedimet me Shtetet e Bashkuara gjatë muajve të fundit.
Vrasja e tij, së bashku me të tjerët, pasqyron një mënyrë të preferuar veprimi izraelite. Izraeli shpesh përpiqet të “eliminojë” njerëz të caktuar me shpresën se vdekja e tyre do të sillte shpërbërjen e sistemeve dhe institucioneve që ata drejtojnë. Vdekja e Shamkhanit mund të interpretohet si një përpjekje për të sabotuar bisedimet midis Iranit dhe SHBA-së. Sidoqoftë, vrasjet duket se tregojnë gjithashtu ekzistencën e një plani të plotë për të demonstruar fuqinë e Izraelit në të gjitha nivelet e jetës dhe praktikave zyrtare iraniane. Ky nuk është një “prerje koke” e programit bërthamor iranian.
Një sugjerim i tretë është se Izraeli e ka zemrën të vendosur në nxitjen e “ndryshimit të regjimit” në Teheran. Kryeministri Benjamin Netanyahu e tha këtë hapur kur i bëri thirrje “popullit krenar të Iranit” të ngrihej për “lirinë e tij nga një regjim i lig dhe shtypës”.
Supozimi se iranianët thjesht do të bënin urdhrat e Izraelit, ndërsa ai i bombardon ata pa pushim dhe në mënyrë të njëanshme, duket i ngjashëm me idenë se nëse Izraeli i vret nga uria dhe i shfaros palestinezët në Gaza në masën e kërkuar, ata do të ngriheshin kundër Hamasit dhe do ta largonin atë nga pushteti.
Edhe nëse do të ishte kështu, të supozosh se e tëra çfarë iranianët presin është një sulm izraelit për të vepruar kundër regjimit tregon një mungesë të thellë të të kuptuarit në lidhje me forcat që drejtojnë politikën iraniane. Ndërsa shumë iranianë padyshim e kundërshtojnë Republikën Islamike, iranianët e të gjitha bindjeve politike janë vazhdimisht “patriotë”, të përkushtuar për të mbështetur sovranitetin dhe pavarësinë iraniane nga çdo përpjekje e elementëve të jashtëm për të imponuar axhendat e tyre në vendin e tyre. Në fakt, ashtu si shumë izraelitë që do ta konsideronin veten kritikë të pakompromis të Netanyahut u tërhoqën vëmendjen kur filloi sulmi izraelit dhe tani po e mbështesin hapur qeverinë – më skandalozisht, anëtarët e “opozitës” parlamentare – po ashtu janë edhe shumë kundërshtarë të Republikës Islamike që tani mblidhen pas flamurit në mbështetje të sovranitetit të shkelur të Iranit. Të pretendosh se Izraeli thjesht po “hedh themelet” për një rebelim popullor iranian duke sulmuar është, në rastin më të mirë, një manipulim cinik.
Izraeli nuk e ka goditur Iranin për të gjitha këto arsye. Pra, çfarë e shtyu sulmin? Mes fushatës gjenocidale në Gaza, Netanyahu është shumë i vetëdijshëm se qeverisë së tij po i mbarojnë opsionet. Komuniteti ndërkombëtar, si dhe aleatët rajonalë, kanë filluar ta kritikojnë me zë të lartë Izraelin. Disa gjithashtu janë përgatitur të zbatojnë masa të njëanshme, si njohja masive e një shteti palestinez.
Urdhër-arresti i Gjykatës Ndërkombëtare Penale për Netanyahun është afër dhe vendimi i Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë në lidhje me ligjshmërinë e pushtimit të Izraelit pret të përmbushet. Izraeli dhe ushtria e tij kanë kryer vazhdimisht masakra, i kanë mohuar ato dhe janë gjetur të gënjejnë.
Nuk ka dyshim se Netanyahu e planifikoi sulmin ndaj Iranit për vite me radhë, duke pritur pikërisht kohën e duhur. Kjo kohë erdhi të premten. Është një përpjekje e dëshpëruar për të mbledhur botën pas Izraelit, ashtu siç bëhen përgatitje për t’i mohuar atij pandëshkueshmërinë absolute që ka gëzuar që nga krijimi i tij.
Irani ende konsiderohet një kërcënim potencial nga shumë fuqi kryesore të Veriut Global. Duke përmendur tropet e njohura që lidhen me veprimet vdekjeprurëse të njëanshme izraelite – nga premtimet hyjnore deri te Holokausti – Netanyahu shpresonte të rivendoste status quo-në; Izraeli ende mund të bëjë çfarë të dojë.
Ky është përkufizimi aktual i Izraelit për “sigurinë”, parimi më i shenjtë në thelbin e tij. Është gjeneza në dukje apolitike e izraelitizmit, vendi i përkushtuar tërësisht supremacisë hebraike, i cili është e vetmja mënyrë “reale” për të siguruar integritetin e jetës hebraike. “Siguria” do të thotë që Izraeli mund të vrasë këdo që dëshiron për aq kohë sa të dojë dhe kudo dhe kurdo që të dojë pa paguar asnjë lloj çmimi për veprimet e tij.
Kjo “siguri” është ajo që ka motivuar veprimet e Izraelit nga Gaza në Jemen, në Liban dhe Siri, dhe tani në Iran. Një “regjim” i tillë sigurie duhet të zgjerohet vazhdimisht, sigurisht. Ai nuk mund të ndalet kurrë. Duke goditur Iranin, Netanyahu ka falimentuar, duke pretenduar për pandëshkueshmëri të plotë dhe absolute për Izraelin, si dhe për veten e tij, në Hagë, si dhe në gjykatat vendase.
A do të jetë ky shpëtimi i Netanyahut? A do ta falë publiku izraelit atë për dështimet e tij të tmerrshme në vend dhe shkeljet e tmerrshme në Gaza? Kur vëzhgojmë ndjenjën aktuale të gëzimit në diskursin publik izraelit, ky mund të jetë shumë i vërtetë.
Radhët e gjata që shtrihen nga çdo dyqan i hapur, nga pajisjet e deri te ushqimet, tregojnë se izraelitët kanë hyrë në modalitetin e mbijetesës së zbrazët. Një qytetari e bindur mund të jetë e mirë për Netanyahun, por paralajmëron keq për çdo përpjekje për të ndërtuar dhe mbrojtur një shoqëri të fortë izraelite.
Fraksion.com