AktualitetBota+Të fundit

Putin, Xi dhe udhëheqës miqësorë nga bota festojnë Ditën e Fitores së Rusisë në Paradën e Moskës

Presidenti rus Vladimir Putin ka zënë qendër të vëmendjes në paradën e Ditës së Fitores në Rusi të premten, i rrethuar nga udhëheqës botërorë miqësorë në një shfaqje shumë të koreografuar për t’i treguar botës perëndimore se Rusia është larg të qenit e izoluar.

Duke parë mijëra trupa të marshonin nëpër Sheshin e Kuq të Moskës, Putin qëndroi pranë mysafirit të tij të nderit, udhëheqësit kinez Xi Jinping.

Përkujtimi vjetor i 9 majit i fitores së Bashkimit Sovjetik ndaj Gjermanisë naziste në Luftën e Dytë Botërore është një nga ditët më të rëndësishme në kalendarin e Putinit dhe ky vit shënon 80-vjetorin e saj.

Tradicionalisht, dita i është kushtuar rreth 25 deri në 27 milionë ushtarëve dhe civilëve sovjetikë që vdiqën gjatë konfliktit. Por që kur Rusia nisi pushtimin e saj të plotë të Ukrainës në vitin 2022, Dita e Fitores është bërë më shumë një ushtrim propagande, me Putinin që e paraqet luftën kundër fqinjit shumë më të vogël të Rusisë si një vazhdim të asaj që rusët e quajnë Lufta e Madhe Patriotike.

Dhe ndërsa festimet ishin të heshtura në tre vitet e fundit, Rusia nuk është përmbajtur këtë herë.

Putinit dhe Xi-së iu bashkuan dhjetëra udhëheqës të tjerë botërorë, shumica e të cilëve kishin të varur në jakë shiritin e zi dhe portokalli të Shën Gjergjit. Shumë prej tyre kanë dërguar gjithashtu trupa për të marshuar në paradë, së bashku me ushtarakët rusë.

Simboli ushtarak rus daton që nga kohërat perandorake, por është bërë jashtëzakonisht i diskutueshëm vitet e fundit, pasi është përvetësuar si një shenjë mbështetjeje për agresionin e Moskës kundër Ukrainës. Është ndaluar në një numër vendesh.

Presidenti i Brazilit Luiz Inácio Lula da Silva, Presidenti egjiptian Abdel Fattah el-Sisi, Presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiç, Presidenti i Venezuelës Nicolas Maduro dhe Mahmoud Abbas, Presidenti i Autoritetit Palestinez, ishin të gjithë të pranishëm, duke shënuar një përmirësim të ndjeshëm në listën e të ftuarve të vitit të kaluar, e cila ishte e kufizuar në një numër të vogël delegacionesh nga shtetet post-sovjetike, Kuba dhe disa vende të tjera.

Robert Fico, Kryeministri i Sllovakisë, një shtet anëtar i Bashkimit Evropian, ishte gjithashtu në Moskë të premten. Paraqitja e tij krah për krah me Putinin ishte veçanërisht e rëndësishme duke pasur parasysh qëndrimin e ashpër të BE-së kundër Rusisë për agresionin e saj kundër Ukrainës.

Armëpushimi unilateral, i shkelur disa herë

Muajin e kaluar, Putini shpalli një armëpushim unilateral tre-ditor rreth përvjetorit – një njoftim që u refuzua menjëherë nga Ukraina.

“Propozimi i Kremlinit për një armëpushim tre-ditor nuk ka të bëjë me paqen, por me sigurimin e zhvillimit të sigurt të paradës në Moskë. Ky është manipulim politik”, tha Andriy Yermak, kreu i Zyrës Presidenciale të Ukrainës, në një deklaratë të enjten.

Kiev tha se nëse Rusia donte një armëpushim, duhet të nënshkruante propozimin e SHBA-së për një armëpushim 30-ditor për të cilin Ukraina tashmë ka rënë dakord. Rusia e ka refuzuar vazhdimisht këtë ofertë, pavarësisht takimeve të shumta të profilit të lartë me zyrtarë të lartë amerikanë.

Kiev tha të enjten se Rusia e kishte shkelur armëpushimin qindra herë që kur ai hyri në fuqi. Disa civilë u vranë dhe u plagosën në sulme me bomba të drejtuara kundër qyteteve ukrainase, tha Kievi.

Kiev është hapur indiferent ndaj zhvillimit të qetë të paradës së Putinit, duke thënë se “nuk mund të jetë përgjegjës për atë që ndodh në territorin e Federatës Ruse” për shkak të luftës. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha se vendi i tij nuk do të “luante lojëra për të krijuar një atmosferë të këndshme që do të lejonte daljen e Putinit nga izolimi më 9 maj”.

Në prag të paradës, Ukraina nisi disa sulme me dronë kundër kryeqytetit rus, me autoritetet që u detyruan të mbyllnin të katër aeroportet e Moskës të mërkurën.

Estonia, Letonia dhe Lituania gjithashtu sollën disa ndërlikime logjistike për pjesëmarrësit ndërkombëtarë në paradë, duke mbyllur hapësirat e tyre ajrore për aeroplanët diplomatikë që udhëtonin për në Moskë. Disa udhëheqës pro-Kremlin u detyruan të ndryshonin itinerarin e udhëtimeve të tyre për në Moskë për të anashkaluar shtetet baltike.

“Në shoqërinë letoneze, ekziston një kuptim i qartë dhe parimor se propaganda ruse dhe glorifikimi i krimeve të luftës nuk mund të mbështeten ose inkurajohen… duke pasur parasysh këtë kontekst, Letonia nuk mund të japë leje fluturimi diplomatik për fluturime që lehtësojnë pjesëmarrjen në ngjarjen e 9 majit”, tha Ministria e Jashtme letoneze në një deklaratë të enjten.

Kryeministri sllovak Robert Fico, një nga udhëheqësit e prekur nga mbylljet, e kritikoi këtë veprim, duke thënë të mërkurën se ishte “jashtëzakonisht shqetësues”.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç u detyrua gjithashtu të ndryshonte itinerarin pasi shtetet baltike thanë se nuk do të lejohej të hynte në hapësirën e tyre ajrore. Sipas mediave serbe, ai përfundoi duke fluturuar përmes Bakusë në Azerbajxhan.

 

Fraksion.com