BE-ja i dërgon një “mesazh shumë të qartë Rusisë”, ndërsa zbulohet plani për të ndërprerë importet e gazit

Zyrtarët evropianë thanë se blloku po i dërgon një “mesazh shumë të qartë Rusisë”, ndërsa zbuluan planet për të ndërprerë plotësisht importet e gazit rus brenda dy viteve.

Komisioni Evropian do të propozojë legjislacion muajin tjetër, i cili synon të ndërpresë varësinë e gjatë energjetike të vendeve të BE-së nga Moska, e cila është ulur që nga pushtimi i plotë i Ukrainës në vitin 2022.

Propozimet, të njoftuara zyrtarisht të martën, përfshijnë një ndalim të kontratave të reja të gazit me Rusinë, të cilat do të zbatohen për marrëveshjet afatshkurtra nga fundi i vitit 2025 dhe për marrëveshjet afatgjata nga fundi i vitit 2027.

Çdo vend i BE-së do të duhet gjithashtu të hartojë një plan kombëtar për ndërprerjen graduale të furnizimeve me gaz rus.

Sipas Bloomberg, pjesa e Rusisë në importet e gazit të BE-së ka rënë nga mbi 40% në vitin 2022 në rreth 19% në vitin 2024. Por shtetet e BE-së vazhdojnë të mbështeten në gazin natyror të lëngshëm rus (LNG), me importet që arritën nivele rekord vitin e kaluar, ndërsa importet e gazit përmes tubacioneve kanë vazhduar gjithashtu.

 

‘Mjaft me shantazhin rus’

“Sot Bashkimi Evropian i dërgon një mesazh shumë të qartë Rusisë,” tha shefi i energjisë i BE-së, Dan Jørgensen, ndërsa zbuloi planin.

“Nuk do të lejojmë më që shtetet tona anëtare të shantazhohen, nuk do të ndihmojmë më indirekt në mbushjen e arkës së luftës në Kremlin.”

Presidentja e Komisionit të BE-së, Ursula Von der Leyen, shtoi: “Energjia që vjen në kontinentin tonë nuk duhet të paguajë për një luftë agresioni kundër Ukrainës.

“Ne ua kemi borxh këtë qytetarëve tanë, kompanive tona dhe miqve tanë të guximshëm ukrainas.”

Plani i shumëpritur do të synojë gjithashtu naftën ruse, por me masa më pak detyruese. Ai gjithashtu adreson lidhjet bërthamore të mbetura me Rusinë, e cila furnizon një të pestën e uraniumit të papërpunuar të BE-së dhe gati 40% të kapacitetit të saj të pasurimit.

Pesë vende të BE-së – Finlanda, Bullgaria, Sllovakia, Hungaria dhe Republika Çeke – mbeten të varura nga reaktorët e ndërtuar nga Rusia.

 

Në kërkim të alternativave

Afati kohor për zbatimin e planit ka të ngjarë të mbështetet në aftësinë e bllokut për të siguruar furnizime alternative të LNG-së nga SHBA-ja, Katari, Kanadaja dhe vendet në Afrikë.

Negociatat janë duke u zhvilluar me Uashingtonin për të zgjeruar furnizimet e gazit amerikan në Evropë, si pjesë e bisedimeve më të gjera tregtare me administratën e Presidentit Donald Trump. SHBA-ja është tashmë furnizuesi më i madh i Evropës me LNG.

Kryeministri polak Donald Tusk ia atribuoi propozimet e reja presidencës polake të Këshillit të BE-së, organit kryesor vendimmarrës të bllokut.

“E kemi! Falë veprimeve të Presidencës polake, Komisioni Evropian ka publikuar sot një plan veprimi për t’i dhënë fund plotësisht të gjitha importeve të karburantit nga Rusia në BE,” shkroi Tusk në platformën e mediave sociale X.

Që nga marrja e drejtimit të Këshillit të BE-së në janar, Varshava e ka bërë përfundimin e varësisë së BE-së nga energjia ruse një nga prioritetet e saj kryesore.

 

“Mund ta miratojmë pa unanimitet”

Por në këtë fazë, plani i komisionit mbetet jo-detyrues dhe do të kërkojë mbështetjen e shumicës nga shtetet anëtare të BE-së përpara se të hyjë në fuqi.

Çdo shtytje për të kufizuar importet pritet të hasë rezistencë të fortë nga Hungaria dhe Sllovakia, qeveritë e të cilave janë simpatike ndaj Moskës.

Si Budapesti ashtu edhe Bratislava kanë bllokuar vazhdimisht sanksionet që synojnë sektorët bërthamorë dhe të gazit të Rusisë, ndërsa vazhdojnë të varen nga nafta ruse.

Ndërsa BE-ja tashmë ka sanksionuar qymyrin rus dhe shumicën e importeve të naftës, gazi natyror mbetet i paprekur për shkak të kundërshtimit të fortë nga të dy vendet, të cilat argumentojnë se kthimi drejt burimeve alternative do të rriste ndjeshëm kostot e energjisë.

“Mund ta miratojmë pa unanimitet,” tha Jørgensen kur u pyet për kundërshtimin e mundshëm nga Hungaria.

“Shpresoj që të gjithë do të ecin përpara, sigurisht, por nëse nuk e bëjnë, edhe kjo është në rregull”, shtoi ai.

 

Fraksion.com