Parlamenti i Letonisë voton për tërheqjen nga traktati i minave tokësore

Ligjvënësit letonezë votuan të mërkurën për të hequr dorë nga një traktat që ndalon minat kundër personelit, pasi shteti baltik në kufi me Rusinë kërkon të përforcojë sigurinë e tij në mes të luftës në Ukrainë.

Anëtarët e BE-së dhe NATO-s dhe vendet e tjera në rajon kanë rritur shpenzimet dhe trajnimet e mbrojtjes që kur trupat e Moskës pushtuan Ukrainën në vitin 2022, nga frika se Rusia mund t’i shënjestrojë ato më pas.

“Tërheqja nga Konventa e Otavës do t’u japë forcave tona të armatosura hapësirë ​​për manovrim në rast të një kërcënimi ushtarak për të përdorur të gjitha mjetet e mundshme për të mbrojtur qytetarët tanë,” tha në një deklaratë Inara Murniece, kryetarja e komitetit të punëve të jashtme të parlamentit.

Ligjvënësit miratuan me një diferencë të madhe daljen nga traktati dhe vendimi do të hyjë në fuqi gjashtë muaj pasi Letonia të njoftojë zyrtarisht Kombet e Bashkuara.

Më shumë se 160 vende dhe territore janë nënshkruese të Konventës së Otavës, duke përfshirë Ukrainën, por jo Shtetet e Bashkuara apo Rusinë.

Traktati ndalon nënshkruesit të blejnë, prodhojnë, grumbullojnë ose përdorin mina kundër personelit, të cilat janë projektuar për t’u varrosur ose fshehur në tokë.

Ata shpesh gjymtojnë viktimat, të cilat nuk vriten menjëherë, dhe grupet e ndihmës denoncojnë ndikimin e tyre afatgjatë te civilët që mund të pengohen në mina shumë kohë pas përfundimit të një konflikti

Muajin e kaluar, Letonia dhe shtetet e tjera baltike Estonia dhe Lituania, si dhe Polonia, njoftuan planet e tyre për të hequr dorë nga traktati.

“Në dritën e këtij mjedisi të paqëndrueshëm të sigurisë, të shënuar nga agresioni i Rusisë… është thelbësore të vlerësohen të gjitha masat për të forcuar aftësitë tona parandaluese dhe mbrojtëse”, thanë ministrat e tyre të mbrojtjes në një deklaratë të përbashkët.

‘Pranesa e rrezikshme’
Pavarësisht tërheqjes, të katër vendet u zotuan të “mbeten të përkushtuara ndaj ligjit ndërkombëtar humanitar, duke përfshirë mbrojtjen e civilëve gjatë një konflikti të armatosur”.

Finlanda gjithashtu njoftoi këtë muaj se planifikonte të tërhiqej nga traktati.

Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq i quajti vendimet e shpallura nga pesë vendet “një pengesë e rrezikshme për mbrojtjen e civilëve në konfliktet e armatosura”.

Në tre dekadat e ekzistencës së traktatit, numri i njerëzve të vrarë ose të gjymtuar nga minat tokësore shkoi nga 25,000 në nën 5,800 në vitin 2023, dhe miliona mina tokësore u shkatërruan në mbarë botën, sipas grupit Landmine Monitor.

Analisti letonez Maris Andzans tha se vendimi kishte mbështetjen e publikut.

“Shoqëria është mbështetëse dhe unë nuk kam vënë re ndonjë debat për çështje humanitare,” tha për AFP Andzans, drejtor i Qendrës për Studime Gjeopolitike në Riga.

“Debati ishte se ato (minat) do të vendoseshin vetëm nëse kishte një arsye serioze për të besuar se Rusia do të sulmonte,” tha ai.

Letonia është e para nga pesë vendet që doli nga Konventa e Otavës.

Lituania muajin e kaluar hoqi dorë nga një tjetër traktat që ndalonte bombat thërrmuese, duke përmendur gjithashtu shqetësimet e sigurisë mbi kërcënimin nga Moska. Ky veprim shkaktoi zemërim nga vëzhguesit e të drejtave të njeriut.

 

Fraksion.com