AktualitetNATO/BETë fundit

Këshilli i Atlantikut të Veriut takohet me anëtarët e Asamblesë Parlamentare të NATO-s

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte mirëpriti anëtarët e Asamblesë Parlamentare të NATO-s (NPA) në selinë e NATO-s në Bruksel.

Së bashku me Presidentin e NPA Marcos Perestrello, z. Rutte kryesoi takimin vjetor të NPA me Përfaqësuesit e Përhershëm të Këshillit të Atlantikut të Veriut. Ata diskutuan një sërë sfidash të sigurisë me të cilat përballet Aleanca, nga lufta e vazhdueshme e Rusisë kundër Ukrainës, tek sabotazhet, sulmet kibernetike dhe aktivitetet e tjera destabilizuese që synojnë të prishin shoqëritë në të gjithë Aleancën.

Përballë këtyre dhe sfidave të tjera, Sekretari i Përgjithshëm u bëri thirrje deputetëve të parlamentit të mbështesin rritjen e shpenzimeve të mbrojtjes dhe prodhimit të mbrojtjes. Ai gjithashtu u kërkoi atyre që të vazhdojnë të avokojnë për mbështetje të fuqishme për Ukrainën, për të siguruar që Ukraina të jetë në një pozicion të fortë për të siguruar një paqe të qëndrueshme. Z. Rutte vlerësoi bashkëpunimin e gjatë midis NATO-s dhe NPA-së, duke theksuar vlerën e këtij angazhimi të rregullt. Kjo lidhje jo vetëm që nxit një kuptim më të mirë të politikave dhe aktiviteteve të NATO-s midis anëtarëve të NPA-së, por gjithashtu ofron mundësi për ambasadorët dhe zyrtarët e tjerë të NATO-s që të dëgjojnë drejtpërdrejt nga përfaqësuesit e qytetarëve të cilëve Aleanca u shërben.

NPA është një organizatë ndërparlamentare që është institucionalisht e ndarë nga NATO. Ai mbledh së bashku parlamentarë nga aleatët e NATO-s dhe vendet partnere për të diskutuar çështjet politike, të mbrojtjes dhe të sigurisë me të cilat përballet Aleanca. Në mbledhje morën pjesë Komiteti i Përhershëm i AKP-së, i cili drejton AKP-në dhe përbëhet nga kreu i secilit delegacion anëtar, Presidenti i AKP-së, Zëvendëskryetarët, dhe Sekretari i Përgjithshëm i Thesarit i AKP-së .

 

Asambleja Parlamentare e NATO-s

Asambleja Parlamentare e NATO-s është një organizatë ndërparlamentare që mbledh së bashku ligjvënës nga vendet anëtare të NATO-s për të shqyrtuar çështjet e lidhura me sigurinë me interes dhe shqetësim të përbashkët. Që nga vitet 1980, ajo ka marrë role shtesë duke integruar në punën e saj deputetë nga vendet partnere të NATO-s në Evropë dhe më gjerë.

AP e NATO-s u krijua në 1955 për të angazhuar parlamentarët në çështjet transatlantike dhe për të ndihmuar në ndërtimin e konsensusit parlamentar dhe publik në mbështetje të politikave të Aleancës. Që nga vitet 1980, ajo ka zgjeruar shtrirjen e saj për të zhvilluar marrëdhënie të ngushta me liderët politikë nga Evropa Qendrore dhe Lindore, si dhe nga Lindja e Mesme dhe Afrika e Veriut. Asambleja fokusohet në çështjet kryesore të sigurisë dhe politikave me të cilat përballet Aleanca, duke prodhuar raporte që miratohen me shumicë votash. Pesë komitete dhe tetë nënkomisione kryejnë punën e tij dhe zhvillon rreth 40 aktivitete në vit.

 

Nxitja e mirëkuptimit të ndërsjellë

Objektivi kryesor i Asamblesë është të nxisë mirëkuptimin e ndërsjellë midis parlamentarëve të Aleancës për sfidat kryesore të sigurisë me të cilat përballet partneriteti transatlantik. Ai është i pavarur nga NATO, por siguron një lidhje midis NATO-s dhe parlamenteve të vendeve anëtare të saj.

 

Puna me parlamentarë nga vendet anëtare: nxitja e dialogut ndërmjet parlamentarëve për çështjet kryesore të sigurisë; lehtësimin e ndërgjegjësimit parlamentar dhe kuptimit të çështjeve kyçe të sigurisë dhe politikave të Aleancës; sigurimi i NATO-s dhe qeverive anëtare të saj me një tregues të opinionit kolektiv parlamentar; ofrimi i transparencës më të madhe në politikat e NATO-s si dhe llogaridhënies kolektive; forcimi i marrëdhënieve transatlantike.

Në përmbushjen e qëllimeve të tij, Kuvendi ofron një burim qendror informacioni dhe një pikë kontakti për ligjvënësit anëtarë dhe parlamentet e tyre kombëtare përkatëse.

Bashkëpunimi me parlamentarët në vendet partnere: Që nga viti 1989, Kuvendi ka pasur edhe këto objektiva: të ndihmojë në zhvillimin e demokracisë parlamentare në të gjithë zonën euroatlantike duke integruar në punën e Kuvendit deputetë nga vendet joanëtare; për të ndihmuar parlamentet e vendeve që kërkojnë në mënyrë aktive anëtarësimin në Aleancë; të rritet bashkëpunimi me vendet që kërkojnë marrëdhënie më të ngushta me NATO-n sesa anëtarësimin; të ndihmojë në zhvillimin e mekanizmave, praktikave dhe njohurive parlamentare thelbësore për kontrollin efektiv demokratik të forcave të armatosura.

 

Vendet anëtare dhe të asociuara

AP e NATO-s përbëhet nga 274 delegatë nga 32 vendet anëtare të NATO-s. Çdo delegacion bazohet në madhësinë e vendit dhe pasqyron përbërjen politike të parlamentit, duke përfaqësuar kështu një spektër të gjerë të opinionit politik. Delegatët emërohen nga parlamentet e tyre sipas procedurave të tyre kombëtare.

Përveç këtyre delegatëve të vendeve të NATO-s, në aktivitetet e saj marrin pjesë edhe delegatë nga 10 vende të asociuara, katër vende të asociuara mesdhetare, si dhe vëzhgues nga tetë vende të tjera.

Asambletë ndërparlamentare si Asambleja Parlamentare e Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë, Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës dhe Asambleja e Bashkimit Evropian Perëndimor dërgojnë gjithashtu delegacione.

Parlamenti Evropian ka të drejtë të dërgojë 10 delegatë në seancat e Kuvendit dhe mund të marrë pjesë në shumicën e aktiviteteve të komisioneve dhe nën-komisioneve.

Puna nga komisioni

Pjesa më e madhe e punës së Kuvendit kryhet nga pesë komisionet e tij: Komisioni për Demokraci dhe Siguri; Komiteti i Mbrojtjes dhe Sigurisë; Komiteti i Ekonomisë dhe Sigurisë; Komiteti Politik; dhe Komiteti i Shkencës dhe Teknologjisë.

Ka disa nën-komitete, të cilat takohen gjatë vitit në misione faktmbledhëse të dizajnuara për të mbledhur informacion për raportet e nën-komiteteve dhe komisioneve. Raportet e nënkomisioneve, si ato të prodhuara drejtpërdrejt për komisionet, ndryshohen dhe miratohen me shumicë votash në komisione. Çdo vit, AP e NATO-s zakonisht zhvillon rreth 40 aktivitete. Këto përfshijnë seancat plenare, një mbledhje të komitetit të përhershëm, disa seminare Rose-Roth, seminare mesdhetare, mbledhje të nën-komiteteve dhe një sërë takimesh të tjera.

AP e NATO-s drejtohet nga një President, i cili është një parlamentar nga një vend anëtar i NATO-s. Selia e Asamblesë përbëhet nga një Sekretariat i vogël Ndërkombëtar me seli në Bruksel, Belgjikë dhe mbikëqyret nga një Sekretar i Përgjithshëm. Sekretariati Ndërkombëtar kryen një funksion të dyfishtë: nga njëra anë, ai kryen shumë nga kërkimet dhe analizat e nevojshme për rezultatin thelbësor të komisioneve të Kuvendit, dhe nga ana tjetër, ai ofron mbështetjen administrative të nevojshme për organizimin e seancave, seminareve, mbledhjeve të komisioneve dhe aktiviteteve të tjera të Kuvendit.

Përveç kësaj, Sekretariati Ndërkombëtar mban një marrëdhënie të ngushtë pune me NATO-n, organizata të tjera ndërkombëtare dhe institute kërkimore. Ai gjithashtu ofron informime mbi aktivitetet dhe shqetësimet e AP të NATO-s për grupet parlamentare vizitore, gazetarë dhe akademikë.

Evolucioni i AP të NATO-s

Ideja për të angazhuar parlamentarët në çështjet transatlantike u shfaq fillimisht në fillim të viteve 1950 dhe mori formë me krijimin e një konference vjetore të parlamentarëve të NATO-s në vitin 1955. Krijimi i Asamblesë pasqyroi një dëshirë nga ana e ligjvënësve për t’i dhënë thelb premisës së Traktatit të Uashingtonit se NATO ishte shprehja praktike e një aleance thelbësisht politike transatlantike të aleancës demokratike.

Themeli për bashkëpunimin ndërmjet NATO-s dhe AP të NATO-s u forcua në dhjetor 1967 kur Këshilli i Atlantikut të Veriut (NAC) autorizoi Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s të studionte se si të arrihet një bashkëpunim më i ngushtë midis dy organeve. Si rezultat i këtyre diskutimeve, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, pas konsultimit me NAC, zbatoi disa masa për të përmirësuar marrëdhëniet e punës midis NATO-s dhe Asamblesë. Këto masa përfshinin përgjigjen e Sekretarit të Përgjithshëm për të gjitha rekomandimet dhe rezolutat e Kuvendit të miratuara në seancat e tij plenare.

Promovimi i demokracisë parlamentare në Evropën Qendrore dhe Lindore:  Në përgjigje të rënies së Murit të Berlinit në vitet 1980, AP e NATO-s zgjeroi mandatin e saj duke zhvilluar marrëdhënie të ngushta me liderët politikë në vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore. Këto lidhje, nga ana tjetër, lehtësuan shumë dialogun që vetë NATO-ja filloi me qeveritë e rajonit.

Programi Rose-Roth i bashkëpunimit me parlamentet e Evropës Qendrore dhe Lindore u iniciua në vitin 1990 nga Presidenti i atëhershëm i Asamblesë, kongresmeni Charlie Rose dhe senatori Bill Roth. Qëllimi i Iniciativës Rose-Roth ishte fillimisht forcimi i zhvillimit të demokracisë parlamentare në vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore.

Akti Themelues për Marrëdhëniet e Ndërsjella, Bashkëpunimin dhe Sigurinë ndërmjet Federatës Ruse dhe NATO-s, i nënshkruar në maj 1997, dhe Karta NATO-Ukrainë e nënshkruar në korrik 1997, ngarkoi në mënyrë eksplicite Asamblenë për zgjerimin e dialogut dhe bashkëpunimit si me Asamblenë Federale Ruse ashtu edhe me Parlamentin ukrainas, Verkhovna Rada.

Duke pasqyruar krijimin në maj 2002 të Këshillit NATO-Rusi, një hap i madh përpara në bashkëpunimin e NATO-s me Rusinë, Asambleja krijoi Komitetin Parlamentar NATO-Rusi për të lejuar diskutime ndërmjet anëtarëve të NATO-s dhe Rusisë në baza të barabarta. Ky komitet u bë korniza kryesore për marrëdhëniet e drejtpërdrejta parlamentare NATO-Rusi.

Në vitin 2002, Asambleja vendosi gjithashtu të përmirësojë marrëdhëniet e tij të veçanta me Ukrainën duke krijuar Këshillin Ndërparlamentar Ukrainë-NATO. Bashkëpunimi i Asamblesë me Verkhovna Rada u forcua në mënyrë progresive në prag të zgjedhjeve presidenciale të Ukrainës në 2004. Që nga këto zgjedhje, të cilat shkaktuan “Revolucionin Portokalli”, Asambleja është ftuar të monitorojë të gjitha zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare në Ukrainë, në bashkëpunim me asambletë parlamentare të organizatave të tjera ndërkombëtare. .

Pas ndërhyrjes ushtarake të Rusisë në Ukrainë dhe aneksimit të saj të paligjshëm dhe të paligjshëm të provincës ukrainase të Krimesë në mars 2014, AP e NATO-s tërhoqi tërësisht anëtarësimin e asocuar të Rusisë në Asamble, duke ndërprerë marrëdhëniet e rregullta institucionale me Parlamentin rus. Ai gjithashtu ndërpreu Komitetin Parlamentar NATO-Rusi. Paralelisht, Asambleja konfirmoi mbështetjen e saj unanime për integritetin territorial dhe pavarësinë politike të Ukrainës dhe intensifikoi bashkëpunimin me Parlamentin ukrainas.

Pas konfliktit të vitit 2008 në Gjeorgji, Asambleja vendosi të forcojë marrëdhëniet e saj institucionale me Parlamentin Gjeorgjian duke krijuar Këshillin Ndërparlamentar Gjeorgji-NATO (GNIC). Ajo u krijua si një homolog parlamentar i Komisionit NATO-Gjeorgji (NGC) i krijuar në të njëjtin vit për të mbikëqyrur marrëdhëniet e NATO-s me Gjeorgjinë. Vendi u bë anëtar i asociuar i Asamblesë në maj 1999 dhe që atëherë anëtarët e delegacionit gjeorgjian kanë marrë pjesë në shumë lloje të aktiviteteve të hapura për partnerët e Asamblesë.

 

Rritja e bashkëpunimit me partnerët në Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut: Rritja e vëmendjes ndaj sigurisë në rajonin e Mesdheut në vitet 1990 arriti kulmin në vitin 1996 me krijimin e Grupit Special të Asamblesë për Mesdheun dhe Lindjen e Mesme (GSM). Është një forum për bashkëpunim dhe diskutim me parlamentet në rajonin e Lindjes së Mesme dhe Afrikës Veriore (MENA) i fokusuar në çështjet politike, ekonomike, sociale dhe të sigurisë.

Në vitet 2004-2005, Kuvendi vendosi të forcojë marrëdhëniet me parlamentet e këtij rajoni. Në seancën e Venecias, Komiteti i Përhershëm krijoi statusin e ri të anëtarëve të asociuar mesdhetar, duke hapur derën për rritjen e bashkëpunimit me parlamentet e MENA-s.

 Afganistani: Pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit në Shtetet e Bashkuara, vendet e NATO-s u angazhuan ushtarakisht në Afganistan, nën një mandat të Kombeve të Bashkuara, për të parandaluar që vendi të bëhej sërish një strehë e sigurt për terroristët. Parlamentarët afganë kishin një rol thelbësor në shpjegimin e qytetarëve të tyre arsyet e pranisë së trupave të huaja në vendin e tyre; dhe parlamentet kombëtare në të gjithë Aleancën kishin një rol të drejtpërdrejtë në vendosjen e vendosjes së trupave në operacione.

Gjinia dhe siguria: Asambleja Parlamentare e NATO-s është një mbrojtëse e parimit që gratë janë partnere të barabarta në ndjekjen e paqes dhe sigurisë, dhe e përfshin gjininë në aktivitetet dhe politikat e Asamblesë, si dhe në punën e Komisioneve dhe organeve të tjera të Asamblesë. Në vitin 2007, Komisioni i Përhershëm i Kuvendit filloi t’i kushtonte më shumë vëmendje gjinisë kur pranoi se parlamentarët duhet të luajnë një rol të rëndësishëm në promovimin e agjendës së Grave, Paqes dhe Sigurisë. Në vitin 2015, pas një rishikimi të brendshëm të qasjes së Kuvendit ndaj gjinisë dhe sigurisë, u miratuan masa të mëtejshme për të integruar çështjen gjinore në punën e Kuvendit dhe për të promovuar një përfaqësim më të balancuar midis anëtarëve të Kuvendit dhe zyrtarëve të zgjedhur.

 

 

Fraksion.com