Rusia kërkon të aneksojë Bjellorusinë
Përpjekjae Rusisë për të aneksuar Bjellorusinë de fakto paraqet rreziqe strategjike për Shtetet e Bashkuara dhe NATO-n
Mimoza Golikja
Ndërsa thotë se është i gatshëm për dialog me Ukrainën, Presidenti rus, Vladimir Putin, edhe një herë ka përjashtuar mundësinë e bisedimeve të drejtpërdrejta të paqes me presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, të cilin e quan “jolegjitim”. Ishte pikërisht kjo deklaratë që nxiti udhëheqësin ukrainas që të akuzjë Putinin se ka “frikë” që të negociojë një zgjidhje për luftën pothuajse 3-vjeçare.
“Mund të negocioni me këdo, por për shkak të jolegjitimitetit të tij, ai, Zelensky, nuk ka të drejtë që të nënshkruajë asgjë”, tha Putini për televizionin shtetëror rus, Rossiya 1TV, mbrëmjen e 28 janarit. Ai shtoi se do të “caktojë njerëz që të marrin pjesë” në negociata nëse Zelensky do të ishte prezent, në vend të mbajtjes së bisedimeve kokë më kokë.
Presidenti rus Putin disa herë ka deklaruar se ai nuk e konsideron Zelenskyn si udhëheqës legjitim, pasi që mandati pesëvjeçar presidencial i tij është dashur të përfundojë më 20 maj të vitit 2024. Zgjedhjet do të duhej të mbaheshin më 31 mars të vitit të kaluar, por u shtynë pasi shteti ende ka në fuqi gjendjen e luftës, për shkak të pushtimit të nisur nga Moska.
Por Zelensky, i cili sipas Kushtetutës duhet të vazhdojë të shërbejë derisa të zgjidhet një president i ri, iu përgjigj pretendimit të Putinit, duke thënë se udhëheqësi rus është pengesa për bisedimet për dhënien fund të luftimeve. “Sot, Putini edhe një herë e konfirmoi se ai ka frikë nga negociatat, frikë nga udhëheqësit e fuqishëm dhe bën gjithçka që mundet për ta prolonguar luftën”, shkroi Zelensky në rrjetet sociale. “Tani, ne shohim se ka mundësi për arritjen e një paqeje të vërtetë, por Putini po bën gjithçka që të vazhdojë vrasjen në shkallë të plotë në vend të paqes, apo për një pauzë që të përgatitet për një pushtim të ri në shkallë të gjerë, duke kryer sulme hibride”.
Ukraina është në kushte luftë , që kur Rusia nisi pushtimin në shkallë të plotë në shkurt të vitit 2022 dhe Ukrainës i duhet që të ndryshojë ligjin në mënyrë që të mbajë zgjedhje në kohën kur gjendja e luftës është në fuqi.
Por ndërkohë që tentohet tryeza e bisedimeve Ukraina është duke humbur terren në fushëbetejë pothuajse prej një viti, teksa ushtria më e madhe dhe e armatosur më mirë e Rusisë po vazhdon të thyejë mbrojtjet ukrainase dhe të shkaktojë viktima. Një nga problemet më të mëdha të Kievit është sfida për të rekrutuar ushtarë të mjaftueshëm për t’i mbushur radhët.
Aneksimi i Bjellorusisë nga Rusia rrezik strategjik për SHBA-në dhe NATO-n
Analistët e institutit të studimeve të luftës theksojnë se përpjekjet e Rusisë për të aneksuar de fakto Bjellorusinë paraqesin rreziqe strategjike për Shtetet e Bashkuara, NATO-n dhe Ukrainën.
“ Kremlini është në fund të një përpjekjeje të gjatë strategjike prej dekadash për të aneksuar de fakto Bjellorusinë, një përpjekje që do të rrisë përgjithmonë aftësitë ushtarake dhe ekonomike të Rusisë për të ndjekur objektivat e saj gjeopolitike revanshiste kundër Shteteve të Bashkuara dhe NATO-s. Përpjekja e Moskës për të aneksuar de fakto Bjellorusinë përmes kornizës së Shtetit të Bashkimit, megjithëse e paplotë, ka arritur tashmë përfitime të rëndësishme, duke kërkuar që NATO të rivlerësojë implikimet e kontrollit në rritje të Rusisë mbi Bjellorusinë dhe aftësive dhe burimeve që Rusia mund të përdorë kundër Shteteve të Bashkuara, NATO-s dhe Ukraina si rezultat.”.
Analistët e ISW vërejnë se Bjellorusia nuk është vetëm një aleate e Rusisë. Kremlini po e kthen Bjellorusinë në një partner strategjik që ndihmon Rusinë të përhapë fuqinë e saj në mbarë botën.
Ata shtojnë se Kremlini do të përdorë përfitimet e tij të fundit, por të rrënjosura thellë në Bjellorusi për të kompensuar kostot e luftës së gjatë të Rusisë kundër Ukrainës, për të përshpejtuar rimëkëmbjen e Rusisë nga lufta në Ukrainë dhe për të ndihmuar Rusinë të përgatitet për luftërat e ardhshme më shpejt se sa mund të bënte vetë.
“Politikbërësit duhet të fillojnë të planifikojnë për një të ardhme në të cilën Bjellorusia nuk është vetëm një komb i robëruar, por edhe në mënyrë efektive një shtrirje e Federatës Ruse.”
Ekspertët theksojnë se Rusia po përpiqet të marrë nën kontroll të gjitha fushat e qeverisjes së shtetit fqinj.
Në këtë drejtim, konsiderohen tre fusha kryesore të përpjekjeve ruse, përpjekjet e Kremlinit që synojnë integrimin ushtarak, politik dhe ekonomik të Rusisë dhe Bjellorusisë.
“Situa e dëshiruar e masave integruese të Kremlinit me Bjellorusinë është aq e gjerë dhe gjithëpërfshirëse në shumë aspekte sa është më e vështirë të përcaktohet se çfarë nuk do të kontrollojë Moska në Bjellorusi nëse Moska ia del mbanë, sesa të rendisësh atë që do të kontrollojë Moska.”
Ekspertët thonë se ndërsa Rusia nuk e ka përfunduar ende përpjekjen e saj për të aneksuar Bjellorusinë de fakto, ajo tashmë ka arritur në faza që përbëjnë një kërcënim për sigurinë e Shteteve të Bashkuara, NATO-s dhe Ukrainës, si dhe për ekzistencën e vazhdueshme të Bjellorusisë, si shtet sovran.
“Rusia nuk ka nevojë të arrijë sukses shtesë integrues në Bjellorusi për të kërcënuar Perëndimin. Përfitimet ekzistuese të integrimit ushtarak, politik dhe ekonomik të Rusisë në Bjellorusi që nga viti 2020 tashmë përbën një kërcënim për Perëndimin që politikëbërësit duhet ta marrin parasysh.”
Por pse është e rëndësishme kjo? Rusia ka përdorur territorin e Bjellorusisë gjatë gjithë pushtimit në shkallë të gjerë, ushtria ruse pushtoi Ukrainën, ndër të tjera, nga territori i Bjellorusisë, dhe Rusia e ka sulmuar vazhdimisht Ukrainën me raketa nga territori i Bjellorusisë.
Putin përdori territorin e Bjellorusisë për trajnimin dhe trajtimin e ushtarëve rusë, si dhe për transferimin e armëve dhe pajisjeve.
Pikërisht në territoret e Bjellorusisë në kufi me Ukrainën dhe Poloninë, Rusia kryen stërvitje të përbashkëta ushtarake me ushtrinë bjelloruse, duke përfshirë ato që përfshijnë përdorimin e armëve taktike bërthamore.
Udhëheqësi i Kremlinit Vladimir Putin, ndër të tjera, shpjegoi pushtimin e tij të plotë të Ukrainës me faktin se Ukraina gjoja po përgatitej të sulmonte Rusinë. Alexander Lukashenko, “presidenti i vetëshpallur i Bjellorusisë, dhe i vetëzgjedhur” së fundmi u bëri jehonë fjalëve të Putinit dhe madje premtoi të tregonte disa harta se ku po përgatitej sulmi, por ai nuk e bëri kurrë.
Në vend të kësaj, gjatë më shumë se dy viteve të pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia, Lukashenko ka deklaruar vazhdimisht se NATO mund të sulmojë Bjellorusinë. Është gjoja pikërisht për shkak të këtij kërcënimi imagjinar që Bjellorusia kryen stërvitje të shumta ushtarake pranë kufijve të vendeve të tjera dhe madje ka vendosur armë bërthamore ruse në territorin e saj.
Në dhjetor 2024, Lukashenko deklaroi se pret që Bjellorusia të marrë fillimisht 10 sisteme raketore Oreshnik nga Rusia, por numri i tyre mund të rritet nëse Rusia dëshiron.
Tendenca ruse e ditëve të fundit në rajon
Nga ana tjetër delegacioni i parë zyrtar rus mbërriti në Siri që nga rënia e regjimit të Asadit më 28 janar për të diskutuar mbi përdorimin e vazhdueshëm të Rusisë të bazave të saj ushtarake në Siri. Delegacioni rus përfshin zëvendësministrin e Jashtëm Mikhail Bogdanov dhe Përfaqësuesin Special të Presidencës në Siri Alexander Lavrentyev. Reuters raportoi se dy burime siriane deklaruan se delegacioni do të takohet me qeverinë e re siriane gjatë kësaj jave. Bogdanov i tha medias shtetërore ruse RT se vizita synon të forcojë marrëdhëniet historike ruso-siriane bazuar në interesat e përbashkëta. Bloomberg raportoi se një burim rus i njohur me këtë çështje deklaroi se Rusia po përpiqet të mbajë aksesin në bazën ajrore Hmeimim dhe Portin e Tartus sepse negociatat me qeverinë e re siriane janë “ngecur , duke pretenduar se Siria është “larg” nga prioriteti i parë apo edhe i dytë i Rusisë dhe duke paralajmëruar kundër “frazave standarde” të zyrtarëve besues rusë ose sirianë rreth bashkëpunim. Megjithatë analistë rusë thonë se nuk ka shpresë se marrëdhëniet ruso-siriane mund të kthehen në fuqinë e mëparshme dhe se Hayat Tahrir al Sham (HTS) mban dorën e sipërme në negociata dhe mund të nxjerrë lëshime më të mëdha nga Rusia.
Në të njëjtën kohë ekspertët ushtarakë thonë se “ushtria ruse ka të ngjarë të ketë formuar një regjiment të veçantë të sistemeve pa pilot në nivelin e qarkut ushtarak, me qëllim që të shtojë aftësitë e sistemeve pa pilot të Rusisë.”. Krijimi i këtij regjimenti mbështet përpjekjet e fundit të koordinuara të Ministrisë së Mbrojtjes Ruse për të krijuar Forcat e Sistemeve pa pilot brenda Rusisë ushtarak dhe të centralizojë kontrollin mbi detashmentet informale të dronëve.
Blogerët ushtarakë rusë vëzhguan gjatë vjeshtës 2024 se Ministria e Mbrojtjes ruse filloi të riorganizonte detashmente joformale të dronëve dhe specialistë të tjerë, si sinjalizues, mjekë dhe inxhinierë, në “batalione të përbashkëta teknike”, detashmente të sistemeve pa pilot deri në tetor 2024 nëpërmjet Qendrës “Rubikon” për pilotët e ardhshëm dhe njoftoi formimin e pesë sistemeve shtesë pa pilot. Ministri rus i Mbrojtjes Andrei Belousov më pas njoftoi se Ministria e Mbrojtjes ruse do të përfundonte formimin e Forcave të Sistemeve Pa pilot brenda ushtrisë ruse në tremujorin e tretë të vitit 2025. Ndërsa një analist i mbrojtjes ruse vlerësoi se ndryshimet e fundit organizative brenda ushtrisë ruse dhe formimi i njësive të dronëve sugjerojnë se regjimente të ngjashme mund të shfaqen në rrethe të tjera ushtarake ruse në të ardhmen.
“Forcat ruse ka të ngjarë të fitojnë aftësi të shtuara të mbështetjes së dronëve nëse Ministria e Mbrojtjes ruse formon me sukses këto regjimente të reja të sistemeve pa pilot dhe centralizon përpjekjet e saj të prokurimit nën Forcat e Sistemeve Pa pilot, megjithëse suksesi i kësaj përpjekje do të varet nga angazhimi i ushtrisë ruse për të ekzekutuar reformat e nevojshme dhe disponueshmëria e burimeve”, vlerësojnë ekspertët e studimeve te luftës.
“Rusia po përshkallëzon një fushatë sabotimi dhe destabilizimi kundër vendeve anëtare evropiane të NATO-s për të penguar ndihmën e mëtejshme ushtarake për Ukrainën”, deklaroi Zëvendës Ndihmës Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, James Apathurai, në Parlamentin Evropian më 28 janar 2025. Ai tha se shtetet e NATO-s janë përballur me akte sabotimi në vitet e fundit, duke përfshirë daljet nga shinat e trenave, zjarrvënie, sulme kundër pronës së politikanëve dhe komplote vrasjesh kundër figurave të industrisë së mbrojtjes, duke përfshirë edhe komplotin në Kremlin për të vrarë kreun e Rheinmetall Armin Papperger. Zyrtari Appathurai theksoi se Kremlini synon të “krijojë shqetësim për të minuar mbështetjen për Ukrainën” dhe bëri thirrje që shtetet e NATO-s të pengojnë më me vendosmëri aktet e sabotimit rus. Kremlini është përpjekur vazhdimisht të përdorë operacionet e informacionit për të penguar shtetet perëndimore nga dhënia e ndihmës ushtarake shtesë për Ukrainën. Fushata e sabotimit dhe destabilizimit të Kremlinit synon drejtpërdrejt shtetet e NATO-s, dhe presidenti rus Vladimir Putin po zhvillon një luftë hibride drejtpërdrejt kundër NATO-s, sipas zyrtarit.
Fraksion.com
