Izraeli vonon votimin për marrëveshjen e Gazës, thotë se Hamasi ka refuzuar disa pjesë të marrëveshjes
Izraeli të enjten në mëngjes vonoi një votim të kabinetit mbi armëpushimin e Gazës dhe marrëveshjen e pengjeve, duke fajësuar Hamasin për refuzimin e pjesëve të marrëveshjes. “Hamasi refuzon disa pjesë të marrëveshjes së arritur me ndërmjetësit dhe Izraelin në një përpjekje për të zhvatur lëshime të minutës së fundit”, tha në një deklaratë Zyra e Kryeministrit izraelit. “Kabineti izraelit nuk do të mblidhet derisa ndërmjetësit të njoftojnë Izraelin se Hamasi ka pranuar të gjitha elementet e marrëveshjes”.
Izzat al-Rishq, një anëtar i byrosë politike të Hamasit, tha në një deklaratë në Telegram pak më vonë se Hamasi “është i përkushtuar ndaj marrëveshjes së armëpushimit që u njoftua nga ndërmjetësit”.
Kabineti izraelit pritej të mblidhej të enjten për të votuar mbi marrëveshjen e shumëpritur të armëpushimit dhe lirimit të pengjeve që u ra dakord mes Hamasit dhe Izraelit të mërkurën.
Marrëveshja e armëpushimit Hamas-Izrael dhe lirimi i pengjeve
Faza e parë e marrëveshjes së arritur mes Hamasit dhe Izraelit të mërkurën më 15 janar 2025 përfshin një pauzë në luftë dhe lirimin e pengjeve izraelitë të mbajtur në Gaza dhe të të burgosurve palestinezë të mbajtur në paraburgim izraelit. Por disa detaje dhe afati kohor i marrëveshjes së plotë mbeten të paqarta dhe do të jenë çelësi për suksesin e saj përpara. Marrëveshja është krijuar për të përparuar në tre faza të dallueshme.
Faza e parë pritet të fillojë të dielën, 19 janar dhe të zgjasë gjashtë javë. Kjo fazë do të përfshijë armëpushimin, tërheqje të trupave izraelite, shkëmbimin e pengjeve dhe të burgosurve dhe fluksin e ndihmës humanitare në Gaza. Pengët amerikanë të mbajtur në Gaza do të lirohen në fazën e parë.
Faza e dytë dhe e tretë janë më pak të zhvilluara dhe detajet do të vendosen gjatë fazës së parë, tha kryeministri i Katarit Mohammed bin Abdulrahman Al Thani në një konferencë më 15 janar.
“Ne do të vazhdojmë të bëjmë gjithçka që mundemi, gjithçka është e mundur së bashku me partnerët tanë, për të siguruar që kjo marrëveshje të zbatohet ashtu siç është rënë dakord”, tha ai. “Dhe kjo marrëveshje do të na sjellë paqe, me shpresë, në fund të saj. Unë besoj se gjithçka varet nga palët e marrëveshjes që veprojnë në mirëbesim në atë marrëveshje, në mënyrë që të sigurohet që ajo marrëveshje të mos ketë kolaps.”
Udhëheqësit në botë mbështetën armëpushimin dhe marrëveshjen e pengjeve të rënë dakord nga Izraeli dhe Hamasi ndërsa njerëzit festuan në qytete në mbarë botën, përfshirë Berlinin, Tunisin, Tunizinë dhe kryeqytetin e Jordanisë, Aman.
Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres tha se marrëveshja ishte “një hap i parë kritik” dhe u bëri thirrje të gjitha palëve që të respektojnë angazhimet dhe të zbatojnë plotësisht marrëveshjen, duke shtuar se OKB-ja është e gatshme të mbështesë zbatimin e saj. Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula Von Der Leyen tha se ajo “përshëndeti ngrohtësisht” marrëveshjen, ndërsa përfaqësuesja e lartë e BE për punët e jashtme Kaja Kallas tha se “ky është një përparim i madh dhe pozitiv drejt përfundimit të dhunës”.
Në Ankara Ministria e Jashtme tha se Turqia “do të vazhdojë të mbështesë popullin palestinez në periudhën në vijim” dhe “negociatat e paqes duhet të fillojnë menjëherë për të krijuar një shtet të pavarur, sovran dhe të afërt të Palestinës”. Kurse në Liban, kryeministri në detyrë Najib Mikati tha në X se marrëveshja “i jep fund një kapitulli të përgjakshëm në historinë e popullit palestinez, i cili ka duruar vuajtje të jashtëzakonshme për shkak të agresionit izraelit”. Ai shprehu gjithashtu shpresën për një armëpushim të qëndrueshëm, duke “hapur rrugën për një zgjidhje përfundimtare të çështjes palestineze dhe duke i dhënë popullit palestinez të drejtat e tij legjitime”.
Në Australi, kryeministri Anthony Albanese tha se marrëveshja “është një hap konstruktiv drejt paqes dhe stabilitetit në rajon”. Deklarata e tij shtoi se “mendimet tona janë me të gjithë civilët e vrarë, të zhvendosur dhe të marrë peng në këtë konflikt, si dhe me shumë punëtorë humanitarë që humbën jetën në shërbim të të tjerëve”.
Ndërsa në Japoni, kryesekretari i kabinetit Yoshimasa Hayashi tha se marrëveshja “shënon një hap të rëndësishëm drejt zbutjes së krizës humanitare dhe stabilizimit të situatës, objektiva që Japonia i ka mbështetur vazhdimisht”. Japonia “do të kontribuojë në mënyrë aktive në përpjekjet ndërkombëtare që synojnë përmirësimin e situatës humanitare, nxitjen e rindërtimit dhe mbështetjen e qeverisjes në Gaza”. Afrika e Jugut gjithashtu “mirëpret armëpushimin” dhe “bën thirrje për zbatimin e një paqeje të drejtë dhe të qëndrueshme që garanton mbrojtjen dhe promovimin e të drejtave të njeriut si të palestinezëve ashtu edhe të izraelitëve”, tha qeveria në një deklaratë. Armëpushimi “duhet të vendosë bazën për një paqe të drejtë, e cila duhet të përfshijë krijimin e një shteti palestinez të afërt, të pavarur dhe të zbatueshëm”, shtoi ai.
Presidenti shqiptar Bajram Begaj përshëndeti gjithashtu marrëveshjen për armëpushim në Gaza, që siç u shpreh ai, shënon fundin e më shumë se 15 muajve të konfliktit. “I vlerësoj përpjekjet e ndërmjetësimit nga Shtetet e Bashkuara, Katari, Egjipti dhe të tjerëve”, shkroi Presidenti Begaj në rrjetet sociale. “Zbatimi i plotë i marrëveshjes është thelbësor për një paqe të qëndrueshme dhe për lehtësimin e vuajtjeve për të gjithë ata që janë të prekur në rajon”, përfundoi kreu i shtetit mesazhin në rrjetin social x.
Pengjet që mbahen në Gaza, cilët mund të lirohen?
Faza e parë e marrëveshjes së arritur mes Hamasit dhe Izraelit të mërkurën përfshin një pauzë në luftë dhe lirimin e pengjeve izraelitë të mbajtur në Gaza dhe të të burgosurve palestinezë të mbajtur në paraburgim izraelit.
Por disa detaje dhe afati kohor i marrëveshjes së plotë mbeten ende të paqarta. Ajo që dihet deri tani për pengjet që mbahen në Gaza dhe cilët mund të lirohen është se Hamasi dhe grupet e tij militante aleate do të lirojnë 33 pengje në fazën e parë, duke përfshirë civilë dhe ushtarë femra, fëmijë, të moshuar dhe të sëmurë.
Hamasi dhe aleatët e tij mbajnë 94 nga 250 personat e marrë nga Izraeli më 7 tetor 2023. Nga ata, të paktën 34 janë të vdekur, sipas qeverisë izraelite, megjithëse numri i vërtetë pritet të jetë më i lartë. Tetëdhjetë e një nga pengjet janë burra dhe 13 janë gra. Hamasi mban edhe katër pengje të tjerë të mbajtur rob që nga viti 2014, të paktën dy prej të cilëve kanë vdekur.
Tetëdhjetë e katër pengje në Gaza janë nga Izraeli, ndërsa tetë janë nga Tajlanda, një nga Nepali dhe një nga Tanzania.
Ndërkohë shtatë pengje amerikanë po mbahen në Gaza. Tre amerikanët që supozohet se janë gjallë janë Edan Alexander, Sagui Dekel-Chen dhe Keith Siegel; katër të tjerë janë shpallur të vdekur dhe eshtrat e tyre ende nuk janë kthyer. Gjithashtu Siegel dhe Dekel-Chen janë në listën e pengjeve që do të lirohen në fazën e parë, sipas një zyrtari të lartë amerikan dhe dy burimeve të tjera. Tre gra pengje civile izraelite pritet të lirohen në ditën e parë të armëpushimit dhe në ditën e shtatë Hamasi do të lirojë katër të tjera, sipas një dokumenti të ndarë nga një zyrtar i lartë i Hamasit. Pas kësaj, “Hamasi do të lirojë tre të burgosur izraelitë çdo shtatë ditë, duke filluar nga gratë (civilët dhe ushtarët.”, thuhej në dokument.
Sipas dokumentit, Izraeli do të lirojë 1000 të burgosur palestinezë të cilët u arrestuan më 8 tetor 2023, por nuk ishin të përfshirë në sulmin e Hamasit ndaj Izraelit një ditë më parë. Nga 33 pengjet që Hamasi pritet të lirojë, nëntë të sëmurë dhe të plagosur do të shkëmbehen me 110 të burgosur palestinezë me burgim të përjetshëm, sipas dokumentit.
Izraeli mban të paktën 10,000 të burgosur palestinezë, sipas Komisionit të Çështjeve të të Burgosurve dhe Shoqatës së të Burgosurve Palestinez, megjithëse ky numër nuk përfshin një numër të panjohur të palestinezëve të zënë rob në Gaza.
Shifra e të burgosurve palestinezë të mbajtur nga Izraeli përfshin 3,376 persona të mbajtur nën paraburgim administrativ, që do të thotë se ata nuk kanë patur akuza publike kundër tyre dhe as janë përballur me gjyq, duke përfshirë 95 fëmijë dhe 22 gra.
Urgjencë në dërgimin e ndihmave humanitare në Gaza
Agjencitë ndërkombëtare të ndihmës po bëjnë thirrje për një rritje urgjente dhe të madhe të aksesit humanitar në Gaza, pas marrëveshjes së Izraelit dhe Hamasit për një marrëveshje armëpushimi-peng, ndërsa e mirëpritën marrëveshjen dhe u zotuan të rrisin punën e tyre në enklavën palestineze, ku 15 muaj bombardime të vazhdueshme izraelite dhe kufizime në ndihmë kanë shkaktuar një krizë katastrofike humanitare.
UNRWA, grupi kryesor i ndihmës humanitare në Gaza bëri thirrje për “qasje dhe furnizime të shpejta, të papenguara dhe të pandërprera humanitare për t’iu përgjigjur vuajtjeve të jashtëzakonshme të shkaktuara nga kjo luftë”. Rreth 2 milion njerëz mbështeten në agjencinë për ndihmë, me 1 milion njerëz që përdorin strehimoret e UNRWA-s për ushqim dhe kujdes shëndetësor në mes të luftimeve në enklavë.
UNICEF, Fondi i OKB-së për fëmijë tha se marrëveshja ishte “e vonuar shumë”. Të paktën 14,500 fëmijë janë vrarë dhe lufta ka lënë “17,000 të pashoqëruar ose të ndarë nga prindërit e tyre”, tha ai. Grupi u bëri thirrje të dyja palëve të lejojnë “nivelin e nevojshëm të ndihmës në Gaza” në mënyrë që të “rrisë kontrollin dhe trajtimin e fëmijëve që vuajnë nga kequshqyerja” dhe “të lehtësojë kapjen e vaksinimit për 420,000 fëmijë nën 5 vjeç”.
Programi Botëror i Ushqimit, WFP tha se ka mjaft ushqim përgjatë kufijve dhe rrugës për në Gaza për të ushqyer mbi një milion njerëz për tre muaj, por ajo ka nevojë për fonde urgjente. Për të qenë në gjendje të rritet dhe të shpërndahet ndihma, ajo gjithashtu “duhet të hapen të gjitha pikat kufitare dhe të funksionojnë në mënyrë të besueshme. Ne gjithashtu kemi nevojë për ekipe humanitare që të jenë në gjendje të lëvizin lirshëm dhe të sigurt nëpër Gaza për të arritur tek ata në nevojë.”
Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq (KNKK) tha se është i përgatitur të ndihmojë në zbatimin e marrëveshjes. Grupi ndihmoi për të lehtësuar lirimin e 109 pengjeve së bashku me 154 të burgosur palestinezë në vitin 2023, dhe tha se këto operacione “janë shumë komplekse dhe kërkojnë planifikim të përpiktë logjistik dhe të sigurisë për të minimizuar rrezikun për jetën”. KNKK tha se është “e përgatitur për të rritur masivisht përgjigjen tonë humanitare në Gaza” dhe paralajmëroi se nevojat e jashtëzakonshme humanitare do të “duhen muaj, nëse jo vite” për t’u adresuar.
Këshilli Norvegjez i Refugjatëve, NRC, i bëri thirrje Izraelit që të heqë menjëherë të gjitha kufizimet ndaj ndihmës dhe agjencive të ndihmës “për të shmangur kushtet e ngjashme me urinë dhe për të siguruar qasje në strehim, ushqim dhe kujdes mjekësor për të gjithë në nevojë”. NRC tërhoqi vëmendjen për shkatërrimin masiv në Gaza dhe nevojën për të riparuar dhe rindërtuar shtëpi, shkolla, spitale dhe infrastrukturë tjetër civile. Grupi tha se ekipet e tij në terren janë gati për të “rritur përpjekjet tona, duke ndihmuar familjet të fillojnë procesin e gjatë të rindërtimit të jetës së tyre”.
Presidenti i Komitetit Ndërkombëtar të Shpëtimit, David Miliband tha se armëpushimi ishte “përtej urgjencës”. Ai i tha se “Duhet të ketë një shkallë masive të flukseve të ndihmës, këto janë ilaçet, ato janë artikuj jo ushqimorë, domethënë ushqimi, domethënë uji, bazat e jetës dhe karburanti për t’i marrë ato mallra rreth Gazës.” Ai tha se kushtet duhet të jenë më të sigurta që punonjësit e ndihmës të bëjnë punën e tyre dhe që civilët të marrin ndihmë dhe kujdes mjekësor.
46,000 palestinezë janë vrarë në Gaza, por numri i vërtetë mund të jetë shumë më i lartë
Lufta 15-mujore e Izraelit në Gaza, e nisur si përgjigje ndaj sulmit të Hamasit të 7 tetorit, ka shkatërruar pjesë të mëdha të enklavës dhe ka shkatërruar infrastrukturën kryesore të kujdesit shëndetësor, ndërsa ka vënë një tendosje të madhe mbi spitalet që mbeten funksionale.
Gjatë natës, numri i të vdekurve u rrit, edhe pse ndërmjetësit njoftuan një armëpushim dhe marrëveshje pengjesh që do të hynte në fuqi të dielën, më 19 janar 2025.
Të paktën 12 persona u vranë dhe 20 të tjerë u plagosën në një sulm izraelit në një zonë banimi në veri të Gazës të mërkurën, sipas Mbrojtjes Civile të Gazës.
Më shumë se 46,000 njerëz janë vrarë në Gaza gjatë luftës, sipas Ministrisë palestineze të Shëndetësisë. Gati 18,000 nga të vrarët ishin fëmijë, thotë ministria. Por numri i vërtetë mund të jetë shumë më i lartë, sipas një studimi të fundit.
Hulumtimi i Shkollës së Higjienës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër (LSHTM) i botuar në revistën The Lancet, tha se kishte rreth 64,260 “vdekje nga lëndimet traumatike” në Gaza midis 7 tetorit 2023 dhe 30 qershorit 2024. Ministria e Shëndetësisë Palestineze në Gaza e vendos shifrën në 37,877 në atë kohë.
Që nga tetori 2024, numri i banorëve të Gazës të vrarë nga dhuna mendohej të kalonte 70,000, tha studimi, bazuar në shkallën e vlerësuar të nën-raportimit. Numri total i vdekjeve që i atribuohet fushatës ushtarake të Izraelit mund të jetë akoma më i lartë, tha ai, pasi analiza nuk merr parasysh vdekjet e shkaktuara nga ndërprerja e kujdesit shëndetësor, ushqimi i pamjaftueshëm, uji i pastër dhe kanalizimet dhe sëmundjet.
Dhjetra të vrarë në bombardimet izraelite të Gazës disa orë pas arritjes së marrëveshjes së armëpushimit
Një breshëri sulmesh izraelite në qytetin e Gazës vrau të paktën 45 njerëz, vetëm disa orë pasi Izraeli dhe Hamasi arritën një marrëveshje armëpushimi, sipas Mbrojtjes Civile të Gazës. Të paktën 20 persona u vranë në një sulm në një bllok banimi pranë lagjes bregdetare të Sheikh Radwan herët të mërkurën, tha agjencia. Në një sulm të veçantë në një bllok banimi aty pranë, 15 persona u vranë dhe deri në 20 u plagosën, sipas Mbrojtjes Civile.
Pamjet e videove nga vendi i ngjarjes, tregojnë ata që kanë mbijetuar, duke u përpjekur të heqin njerëzit nga batanijet nën peshën e një ndërtese të kthyer në rrënoja, ndërsa duken duken trupat. Në një video tjetër, të mbijetuarit marrin fëmijët e plagosur për trajtim dhe të miturit mund të shihen duke u kujdesur pas sulmit.
Në lagjen Al-Rimal, Mbrojtja Civile raportoi se pesë persona u vranë dhe 10 u plagosën pasi një shtëpi u shemb nga bombardimet izraelite. Dhe në lagjen qendrore Al-Daraj, pesë persona u vranë pasi një bllok banimi u bombardua, sipas agjencisë.
Dhjetëra viktima u dërguan në kompleksin e Spitalit Baptist Al-Ahli në qytetin e Gazës, tha drejtori i tij Dr. Fadel Naim, duke shtuar se 70 orët e ardhshme para hyrjes në fuqi të armëpushimit do të ishin “të dhunshme dhe të dhimbshme për popullin e Gazës. Sulmet në Gaza nuk kanë të ndalur.”
“Pavarësisht njoftimit të fundit të një marrëveshjeje për t’i dhënë fund luftës, agresioni vazhdon,” tha Dr. Fadel Naim. “Pas njoftimit, okupimi kreu bombardime intensive në zonat e banuara në qytetin e Gazës në atë që duket të jetë një përpjekje e dëshpëruar për të shkaktuar sa më shumë dëm që të jetë e mundur.”
Fraksion.com
