“Aleatët të vënë këmbët në tokë”, Numri 2 NATO-s, Radmila Shekerinska në Suedi: Rusia kërcënimi më i drejtpërdrejtë për sigurinë tonë

Në angazhimin e saj të parë të madh publik si Zëvendës Sekretare e Përgjithshme e NATO-s, Radmila Shekerinska vlerësoi Suedinë për rritjen e shpenzimeve të saj të mbrojtjes, industrinë udhëheqëse të mbrojtjes dhe mbështetjen e fortë për Ukrainën. Duke folur në konferencën vjetore Folk och Försvar në Sälen më 13 janar 2025, Zëvendës Sekretarja e  Përgjithshme theksoi gjithashtu peizazhin e ndryshuar të sigurisë pas pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës nga Rusia.

“Ne e dimë se çfarë duhet të bëjë NATO tani, por ne gjithashtu e dimë se çfarë duhet të bëjë NATO në vitet në vijim,” tha ajo. “Situata e sigurisë rreth nesh dhe globalisht është e zymtë. Bota është më e paqëndrueshme dhe më e rrezikshme. Ka përsëri, luftë në Evropë dhe fuqitë autoritare janë në marshim.”. Aleatët duhet të “vënë këmbën në tokë, të rrisin prodhimin e mbrojtjes, të rrisin dhe përshpejtojnë shpenzimet e mbrojtjes në mënyrë që ne të mund të vazhdojmë të sigurojmë që njerëzit tanë të jenë të sigurt”, tha ajo.

Znj. Šekerinska foli për fushatën e vazhdueshme të veprimeve armiqësore kundër aleatëve të NATO-s, duke përfshirë sulmet kibernetike, sabotazhin dhe dezinformimin. “NATO po ndërmerr veprime të shpejta, duke u mbështetur në punën tonë ekzistuese për të rritur sigurinë e kabllove dhe tubacioneve nënujore dhe gjithashtu për të monitoruar kërcënimet e mundshme”, tha ajo. Më 14 janar, disa liderë të aleatëve të NATO-s të Detit Baltik u takuan në Helsinki ku vendosën për hapat e mëtejshëm, duke përfshirë praninë e forcuar ushtarake të NATO-s në Baltik.

Aleatët gjithashtu duhet të rrisin mbështetjen e tyre për Ukrainën, tha Zëvendës Sekretarja e  Përgjithshme, duke shtuar se Suedia është “një mbështetëse e jashtëzakonshme e Ukrainës, duke ofruar miliarda euro ndihmë ushtarake”, kjo përfshin “tanket, automjetet e blinduara, raketat dhe artilerinë që keni duke pasur parasysh që po ndihmojnë Ukrainën të luftojë për lirinë e saj.”

Gjatë vizitës së saj në Sälen, Zëvendës Sekretarja e Përgjithshme Šekerinska u takua me ministren e Punëve të Jashtme të Suedisë, znj. Maria Malmer Stenergard, ministrin e Mbrojtjes, z. Pål Jonson dhe ministrin e Mbrojtjes Civile, z. Carl-Oskar Bohlin.

Aleatët duhet të rrisin mbështetjen për Ukrainën!

“Ndërsa udhëtoja nëpër peizazhin vërtet mahnitës drejt Sälenit, m’u kujtua ajo që shkroi natyralisti John Muir: “Malet po thërrasin dhe unë duhet të shkoj”.

Kështu dje, për tre orë, malet thërrisnin dhe ne arritëm të gjithë. Ndaj ju falënderoj shumë që më dhatë kënaqësinë dhe privilegjin e angazhimit tim të parë si Zëvendës Sekretar i Përgjithshëm i NATO-s, jashtë selisë së NATO-s.

Ishte e rëndësishme për mua të isha këtu sot, pasi Suedia ka vërtet një rol jetik në ruajtjen e sigurisë sonë të përbashkët dhe ky rajon ka një rëndësi të madhe për NATO-n.

Do të udhëtoj për në Lituani më vonë këtë javë dhe do të vizitoj gjithashtu trupat tona të vendosura atje. Unë dua të diskutoj sot se si mund të përballemi me sfidat e së sotmes dhe së nesërmes së bashku si aleatë në NATO.”, tha  në fjalën e saj Zëvendës Sekretarja e Përgjithshme e NATO-s Radmila Shekerinska në Konferencën Kombëtare Vjetore Folk och Försvar në Suedi.

Vizioni strategjik i NATO-s nën udhëheqjen e re mund të duket një detyrë e frikshme për një ekip të ri, dhe është e vërtetë, Sekretari i Përgjithshëm Mark Rutte ka qenë në detyrë vetëm që nga tetori, dhe unë jam i ri ardhuri më i fundit, duke filluar nga 1 dhjetori i vitit të kaluar. Pra, ne jemi padyshim një udhëheqje e re, por me një sens të qartë qëllimi, drejtimi dhe urgjence.

Ne e dimë se çfarë duhet të bëjë NATO tani, por ne gjithashtu e dimë se çfarë duhet të bëjë NATO në vitet në vijim. Situata e sigurisë rreth nesh dhe globalisht është e zymtë. Bota është më e paqëndrueshme dhe më e rrezikshme. Ka përsëri, luftë në Evropë dhe fuqitë autoritare janë në marshim.

Si demokraci, ne duhet të qëndrojmë të fortë, duhet të qëndrojmë të bashkuar dhe, dhe kjo është ndoshta më e rëndësishmja, ne duhet të ndërmarrim veprime tani.

Si Aleancë, kjo do të thotë që ne rrisim shpenzimet e mbrojtjes dhe prodhimin e mbrojtjes për t’u përballur me një mjedis gjithnjë e më të trazuar të sigurisë. Rusia është kërcënimi më i rëndësishëm dhe më i drejtpërdrejtë për sigurinë tonë. Sulmi i saj në Ukrainë vazhdon dhe kur lufta mbaron, ne nuk mund ta kthejmë orën aty ku ishim më parë.

Rusia po përgatitet për një konfrontim afatgjatë me ne. Ata e thonë këtë hapur dhe veprojnë në përputhje me rrethanat. Vetëm këtë vit, shpenzimet totale ushtarake të Rusisë do të jenë 7 ose 8% e PBB-së, nëse jo më shumë. Industria ruse e mbrojtjes po rritet, me ndihmën e Kinës, Iranit dhe Koresë së Veriut, së bashku, ata po synojnë të destabilizojnë rendin global, të dobësojnë Evropën dhe Amerikën e Veriut dhe të minojnë liritë tona.

Ekziston një fushatë e vazhdueshme e veprimeve armiqësore kundër aleatëve të ndryshëm të NATO-s, dhe ne kemi dëgjuar diskutime për këtë më parë, duke përfshirë sulme kibernetike, sabotim dhe dezinformim. Një shembull i fundit që mori shumë vëmendje dje në media ishte incidenti gjatë pushimeve në Detin Baltik që dëmtoi një kabllo nënujore.

NATO po ndërmerr veprime të shpejta, duke u mbështetur në punën tonë ekzistuese për të rritur sigurinë e kabllove dhe tubacioneve nënujore dhe gjithashtu për të monitoruar kërcënimet e mundshme. Nesër, disa liderë të Aleatëve të NATO-s në Detin Baltik, do të mblidhen për të diskutuar hapat e mëtejshëm, duke përfshirë praninë e forcuar ushtarake të NATO-s në rajon.

Më lejoni të shfrytëzoj këtë rast për të mirëpritur deklaratën e djeshme të kryeministrit për një kontribut të rëndësishëm suedez në atë përpjekje, një tjetër dëshmi se NATO sot është më e madhe, më e fortë dhe më e aftë se ne vetëm disa vite më parë, ndër të tjera, sepse Suedia dhe Finlanda jeni bashkuar dhe ju jeni në gjendje të bëni këto kontribute shtesë.

Pra, ne jemi gati të mbrojmë qytetarët tanë dhe territorin tonë sot, por nuk mund ta garantojmë këtë në të ardhmen nëse nuk marrim masa tani. Sekretari i Përgjithshëm dhe unë jemi dakord që aleatët duhet të kalojnë në mentalitetin e kohës së luftës. Ne duhet të vendosim këmbët në tokë, të rrisim rritjen e prodhimit të mbrojtjes dhe të përshpejtojmë shpenzimet e mbrojtjes në mënyrë që të mund të vazhdojmë të sigurojmë që njerëzit tanë të jenë të sigurt.

Suedia po bën përparime të mëdha. Ju tashmë shpenzoni më shumë se 2% të PBB-së për mbrojtjen dhe shpenzimet për ushtrinë tuaj do të arrijnë 2.6% pikë deri në vitin 2028. Ju po ndërtoni forcat tuaja të armatosura dhe po investoni në pajisje të reja dhe konceptin tuaj të mbrojtjes totale, e cila përfshin të gjithë e shoqërisë, është një model për ne.

Dhe kjo është diçka që ju e dini, një fushë ku anëtarët e vjetër mund të mësojnë vërtet nga anëtarët që janë bashkuar më vonë.

Pra me të vërtetë, urime për këtë. Industria e mbrojtjes suedeze është një lider botëror me kompani dinamike që prodhojnë një gamë të gjerë aftësish, mirëpres punën e qeverisë me sektorin privat për të rritur kapacitetin dhe ritmin e inovacionit.

Suedia vazhdon të jetë një mbështetëse e jashtëzakonshme e Ukrainës, duke ofruar miliarda euro ndihmë ushtarake. Tanket, mjetet e blinduara, raketat dhe artileria që keni dhënë po e ndihmojnë Ukrainën të luftojë për lirinë e saj.

Si aleancë, ne duhet gjithashtu ta forcojmë atë mbështetje, të shkojmë më tej dhe të shkojmë më shpejt për ta kaluar Ukrainën nëpër ditët e errëta të kësaj lufte, në mënyrë që kur të vendosin që bisedimet e paqes të fillojnë, ata ta bëjnë këtë nga një pozicion i fuqisë. Kur flamuri suedez u ngrit vitin e kaluar në selinë e NATO-s në Bruksel, Kryeministri Kristersson tha se “Aderimi i Suedisë në NATO nuk është në fund të diçkaje, është një fillim”. Dhe është me të vërtetë.

Suedia tashmë po përforcon sigurinë tonë kolektive dhe forcat tuaja të armatosura dhe aftësitë e nivelit të lartë do të jenë thelbësore për të mbajtur të besueshme parandalimin dhe mbrojtjen e NATO-s tani dhe në vitet në vijim.

Avionët suedezë po patrullojnë qiellin e NATO-s. Marina juaj po na ndihmon të na mbajmë të sigurt në det. Trupat suedeze do t’i bashkohen së shpejti brigadës shumëkombëshe të NATO-s në Letoni dhe ju keni ofruar gjithashtu të drejtoni forcat e reja tokësore të NATO-s që do të vendosen në Finlandë.

Anëtarësimi juaj në NATO është i mirë për stabilitetin në veriun e lartë, Baltik dhe më gjerë. Ju e dini këtë, dhe unë e di këtë nga përvoja ime duke punuar për suksesin e Maqedonisë së Veriut në NATO disa vite më parë, se rrugëtimi drejt anëtarësimit në Aleancë nuk është gjithmonë i drejtpërdrejtë.

Udhëtimi mund të zgjasë më shumë se sa pritej, të paktën në rastin e Maqedonisë së Veriut, ky ishte rasti, dhe ne i dimë sfidat me të cilat jeni përballur ju në Suedi, por ju me të vërtetë keni arritur t’i zgjidhni ato dhe tani jeni në shtëpi. Çdo popull ka të drejtë të zgjedhë rrugën e tij, dhe ne zgjodhëm rrugën e lirisë dhe demokracisë.

E di që edhe Suedia e ka kuptuar prej kohësh kërcënimin nga Rusia dhe rëndësinë e të qenit pjesë e NATO-s. Kërcënimi vjen në forma të ndryshme. Është i pranishëm.

Jemi të vetëdijshëm dhe vigjilentë. Ne e dimë se në NATO kombet tona janë më të sigurta së bashku sesa vetëm. Kur Presidenti Putin filloi pushtimin e tij në shkallë të plotë të Ukrainës pothuajse tre vjet më parë, ai donte më pak NATO. Tani ai ka më shumë NATO.

Anëtarësimi në NATO është një përgjegjësi e madhe për çdo aleat, qoftë një komb themelues apo anëtari ynë më i ri. Por në këmbim, Suedia ka fituar mbrojtjen dhe solidaritetin e 31 aleatëve të tjerë që do të mbrojnë sovranitetin dhe lirinë tuaj. Dhe në këtë mënyrë, Suedia është pjesë e këtij premtimi të NATO-s. Nëse thirreni, ju do t’i vini në ndihmë një tjetri dhe ata janë gati t’ju qëndrojnë pranë.

Mburoja e nenit të pestë është garancia përfundimtare e sigurisë sonë. Pra, kur u bashkua, kur Suedia u bashkua me NATO-n, ajo iu bashkua një komuniteti vlerash, demokracie, lirie dhe sundimi të ligjit. Dhe unë shoh se si Suedia i përforcon këto parime të çmuara të NATO-s çdo ditë në selinë e NATO-s, por edhe në të gjithë Aleancën tonë në një botë kërcënimesh komplekse që sfidojnë ushtritë dhe shoqëritë tona, siguria jonë varet nga të qenit të bashkuar dhe elastik.

Kjo është arsyeja pse unë do të doja të shfrytëzoj këtë mundësi për të nxitur popullin suedez, shoqërinë suedeze, të qëndrojnë të angazhuar, të informuar dhe proaktive në mbështetjen e mbrojtjes suaj kombëtare dhe sigurisë sonë kolektive. Për më shumë se 75 vjet, NATO ka ekzistuar për të mbrojtur kombet e saj, popullin dhe vlerat e saj, dhe Suedia tani është pjesë e kësaj familjeje të madhe transatlantike, të gjitha për një dhe një për të gjithë, siç thonë ata.

Pra, ju e dini se Suedia gjithmonë mund të mbështetet  tek  NATO, dhe unë e di dhe NATO e di se ne gjithmonë mund të mbështetemi tek ju. Që kur ju i jeni bashkuar Aleancës vitin e kaluar, ju me të vërtetë e keni bërë Aleancën më të fortë, Suedinë, më të sigurt dhe të gjithë njerëzit tanë më të sigurt, kështu që ju falënderoj shumë për këtë nder dhe pres me padurim diskutimet tona.

Pyetje: Nga perspektiva e lidershipit, çfarë nevojitet për t’u marrë me ndryshimet aktuale të peizazhit të sigurisë? Çfarë do të thoshit?

Zëvendës Sekretarja e Përgjithshme e NATO-s, Radmila Shekerinska:

Epo, udhëheqja ka qenë shumë tema e konferencës suaj dhe e mbledhjeve tuaja. Nuk besoj se kriza dhe koha e paqes janë shumë të ndryshme kur bëhet fjalë për sfidat e lidershipit. Unë në fakt besoj se nëse zbatojmë të njëjtat parime lidershipi në kohë paqeje, do të jemi më të përgatitur kur të godasë kriza. Por në krizë, të gjitha këto gjëra bëhen më të dukshme dhe bëhen më të rëndësishme. Por unë mendoj se të njëjtat rregulla zbatohen. Udhëheqja e mirë, veçanërisht në kohë si kjo, kërkon që të dëgjojmë mirë, por edhe të flasim hapur dhe sinqerisht mes miqve dhe aleatëve. Sepse mund të ndajmë për çështje të caktuara, pikëpamje të ndryshme, por kemi treguar se kur jemi dakord, marrëveshja është më solide. Pra, gjëja e parë është kjo, të jemi në gjendje të kuptojmë njëri-tjetrin dhe të shkojmë përtej interesave të vogla e disa më të rëndësishmeve, edhe kombëtare për të mirën më të madhe. E dyta është në fakt edhe më e rëndësishme. Pasi të flasim dhe një herë të diskutojmë, duhet të jemi vërtet të përgatitur për të vendosur dhe për të vepruar me solidaritet, unitet dhe shpejtësi. Sepse kur veproni, ju veproni jo vetëm në përballjen me sfidat tuaja të afërta, por edhe në përgatitjen për sfidat e ardhshme. Dhe kjo është ajo për të cilën NATO është e mirë. E dini, për të parë atë që na vjen përpara. Për të parë se cilat janë sfidat e sigurisë sonë, jo vetëm për sot dhe muajin e ardhshëm, por realisht vitet në vazhdim. Dhe komenti i tretë dhe i fundit, natyrisht, është diçka që më është për zemër dhe ndoshta e ndjejnë shumë njerëz në audiencë. E dini, udhëheqja ka të bëjë ndonjëherë me marrjen e një rruge më pak të udhëtuar dhe marrjen e vendimeve të vështira, ndonjëherë jo vërtet të njohura, për të mirën më të madhe dhe për sfidat e ardhshme. Dhe më lejoni të ndaj përvojën time personale, sepse kam ndihmuar shumë në rrugën e Maqedonisë së Veriut drejt NATO-s. Ne jemi përpjekur të bëhemi anëtare e NATO-s për 30 vjet dhe procesi u vonua. Dhe një nga problemet ishte, sigurisht, një problem me një nga fqinjët tanë që dukej i pakapërcyeshëm. Pra, nëse të gjithë mund të kishin vënë bast, ndoshta basti do të ishte kundër anëtarësimit tonë. Dhe u deshën jo vetëm shumë diskutime, shumë kërkime shpirti, por edhe shumë guxim për të thënë në të vërtetë atë që duket e pakapërcyeshme dhe e pamundur është e realizueshme nëse je i përgatitur të bësh gjënë e duhur për vendin tënd. Kështu që unë besoj se lidershipi ka të bëjë me të bërë gjënë e duhur për popullin dhe vendin tuaj, edhe kur kjo do të thotë që ndonjëherë ju personalisht paguani një çmim politik. Pas marrëveshjes që nënshkruan Maqedonia e Veriut dhe Greqia, ajo ishte një ndryshim i lojës për Maqedoninë e Veriut, ishte, mendoj, një sukses i madh, edhe për Greqinë. Përmirësoi Aleancën dhe përmirësoi stabilitetin e rajonit, dhe ne e bëmë më parë, në fakt tërmeti i madh i sigurisë tronditi Evropën. Pra, udhëheqja ka të bëjë gjithashtu me kohën, dhe kjo është arsyeja pse është e ndërlikuar.

 

Fraksion.com