Putini e ka kthyer ekonominë e Rusisë në një bazë të luftës

Mimoza Golikja

Presidenti i Rusisë Vladimir Putin zakonisht  në të kaluarën mbante dy ngjarje maratonë televizive të drejtpërdrejta çdo vit, një me telefonata dhe një konferencë shtypi në fund të vitit (secila zgjaste më shumë se tre orë). Të dy formatet tani janë shkrirë në një shfaqje të vetme të quajtur Rezultatet e Vitit me Vladimir Putin. Edicioni i vitit të kaluar vazhdoi për më shumë se katër orë. Por gjithashtu është e vështirë ta humbasësh, pasi programi transmetohet në të gjitha kanalet kryesore televizive federale.

Mediat raportojnë se prej ditësh, shikuesit rusë kanë dërguar pyetje për udhëheqësin e Kremlinit, tema që variojnë nga çështjet e brendshme, si rritja e çmimeve dhe kujdesi shëndetësor, e deri te çështjet globale. Dhe ndërkohë, në atë që pritet të jetë një ngjarje koreografike me kujdes, do të ketë lidhje live me pjesë të ndryshme të vendit dhe me gazetarët rusë, por dhe disa media ndërkombëtare  që do të jenë në sallë.  Pritet të dëgjohet  gjithashtu, sipas mediave, më shumë  për atë që Kremlini e quan ende “operacionin e tij special ushtarak” (lufta e Rusisë në Ukrainë).

Por kur ka ende një muaj para kthimit të presidentit të zgjedhur amerikan Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë, pyetja që shtrohet është se a do ta përdorë Vladimir Putin këtë ngjarje për t’i dërguar një mesazh administratës së ardhshme amerikane?  Por dhe se çfarë do të thotë ai për rënien e Bashar al-Asadit të Sirisë, dikur aleati i tij më i ngushtë në Lindjen e Mesme? Ndoshta do të heshtë.

Udhëheqësi i Kremlinit deri më tani nuk ka bërë asnjë koment publik për ngjarjet në Siri.

Ndërkohë kanalet televizive shtetërore po trumbetojnë të gjitha pretendimet se rusët kanë bërë dy milionë telefonata, mesazhe me tekst dhe apele në mediat sociale për t’i dërguar pyetjet e tyre Vladimir Putinit sot.  E zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov thotë se çdo pyetje që ata bëjnë  një është në lidhje me “operacionin special ushtarak”, termi i Rusisë për luftën e saj në shkallë të gjerë në Ukrainë,  që do të “analizohet seriozisht”.

Por nuk është vetëm lufta ajo që po shqetëson rusët, pasi ekonomia është  ajo që po mbinxehet dhe, në terma të thjeshtë, çmimi i gjalpit është rritur me një të tretën këtë vit. Inflacioni ka arritur në 9.14% dhe banka qendrore e Rusisë nesër mund të duhet të rrisë normat e interesit mbi nivelin aktual prej 21%. Një pjesë e madhe e problemit është se Putini e ka vënë ekonominë e Rusisë në një bazë lufte. Shpenzimet e mbrojtjes vitin e ardhshëm do të arrijnë nivelin më të lartë që nga Lufta e Ftohtë, duke përbërë 32% të të gjitha shpenzimeve buxhetore. Kjo është e barabartë me 6.2% të prodhimit ekonomik të Rusisë. Nga ana tjetër përveç se sa po ndodh në ushtri, çështje të tjera të nxehta janë shëndetësia, arsimi dhe sigurimet shoqërore.

Në një vend si Rusia ku sistemi politik është ndërtuar rreth një njeriu, Vladimir Putin, shfaqja maratonë televizive e fundvitit të liderit të Kremlinit është më shumë se thjesht një shfaqje televizive. Është një platformë kyçe për ta portretizuar veten si një kryqëzim midis “babait të kombit” dhe “carit të mirë”, duke i kujtuar publikut rus se kush është në krye dhe duke krijuar përshtypjen se ai mund të zgjidhë problemet e tyre të përditshme. Psh “keni një vrimë në çatinë tuaj? Putini do ta rregullojë. Jeni të shqetësuar për rritjen e çmimeve? Putini do të marrë masa.”. Dhe mund të thuhet se  Kremlini e trajton këtë si një ngjarje të rëndësishme, kanali aktual i lajmeve i TV Shtetëror ka filluar numërimin  mbrapsh  në ekran për fillimin e programit, plus një grafik me një total të plotë pyetjesh të telefonuara.

Kurse sa i përket pjesës së konferencës për shtyp, mediat thonë se nuk ka asnjë garanci se gazetarët do të kenë mundësinë t’i bëjnë  pyetje Vladimir Putinit. Edhe nëse programi zgjat më shumë se katër orë si vitin e kaluar.

Operacionet luftarake të ukrainës dhe Rusisë

Nga ana tjetë sipas burimeve forcat ukrainase thuhet se goditën një fabrikë kimike në rajonin e Rostovit më 18 dhjetor. Shefi i Qendrës Ukrainase për Kundërshtimin e Dezinformimit, toger Andriy Kovalenko raportoi se aktorë të paspecifikuar goditën Uzinën Kimike Kamensky dhe se uzina prodhon karburant raketash, eksplozivë dhe komponentë municionesh dhe asgjëson raketat e përdorura sistemet. Ushtruesi i detyrës së Guvernatorit të Rajonit të Rostovit, Yury Slyusar, pretendoi se forcat ruse rrëzuan 10 raketa mbi Rajonin e Rostovit, dhe blogerët ushtarakë rusë pretenduan se forcat ukrainase përdorën raketa Storm Shadow ose ATACMS në sulm. Burimet ruse përforcuan pamjet që supozohet se tregonin mbrojtjen ajrore ruse duke rrëzuar raketat, dhe një burim i brendshëm rus pohoi se forcat ukrainase synonin gjithashtu Uzinën Metalurgjike Taganrog.

Ndërkohë aleatët evropianë të Ukrainës vazhdojnë të ofrojnë mbështetje monetare dhe industriale të mbrojtjes për të mbështetur përpjekjet e Ukrainës për luftë. Prodhuesi gjerman i armëve Rheinmetall njoftoi më 17 dhjetor se kompania do të furnizojë Ukrainën me nëntë milionë euro (9.34 milionë dollarë) module ngarkese shtytëse 155 mm të llojeve të ndryshme në janar 2025. Rheinmetall do të dorëzojë dhjetëra mijëra ngarkesa shtytëse si pjesë e kontratës dhe po planifikon gjithashtu të prodhojë municion artilerie të paspecifikuar dhe të prodhojë dhe dorëzojë një numër të paspecifikuar automjetesh luftarake këmbësorie Lynx në Ukrainë në të ardhmen. Mungesa globale e ngarkesave shtytëse mund të kufizojë aftësinë e Ukrainës për të prodhuar municion brenda vendit dhe shpërndarja e moduleve shtesë ka të ngjarë të mbështesë përpjekjet e vazhdueshme të Ukrainës për të zgjeruar aftësitë e saj të prodhimit vendas të municionit. Komisioni Evropian raportoi më 18 dhjetor se ka disbursuar rreth 4.1 miliardë euro (4.25 miliardë dollarë) grante dhe kredi për Ukrainën si pjesë e pagesës së dytë të programit të Lehtësimit të Ukrainës të Bashkimit Evropian. Reuters raportoi më 17 dhjetor se një burim i paspecifikuar deklaroi se NATO kohët e fundit filloi të mbikëqyrë koordinimin e ndihmës ushtarake perëndimore për Ukrainën.

Kurse Shefi rus i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë, gjenerali Valery Gerasimov, i shtoi shumë statistikat e supozuara rreth fitimeve territoriale ruse në vitin 2024. Gerasimov pretendoi më 18 dhjetor se forcat ruse kapën afërsisht 4,500 kilometra katrorë në vitin 2024. Megjithatë,  raportimet kanë  konfirmuar se forcat ruse kanë kapur vetëm 3,306 kilometra katrorë në vitin 2024, sipas ISW. Shifrat e ekzagjeruara të Gerasimov janë në kontrast me deklaratat më të sakta të ministrit rus të Mbrojtjes Andrei Belousov në mbledhjen e bordit të Ministrisë së Mbrojtjes Ruse më 16 dhjetor. Belousov pretendoi, për shembull, se shkalla mesatare ditore e avancimit të forcave ruse është rreth 30 kilometra katrorë. ISW tha se vëzhgoi prova të gjeolokuara për të vlerësuar se forcat ruse përparuan me një shpejtësi prej rreth 27,96 kilometra katrorë në ditë në nëntor 2024. Belousov pohoi gjithashtu se forcat ruse kanë pushtuar afërsisht 99 për qind të Oblastit të Luhanskut, 70 për qind të Oblastit të Donetsk, afërsisht 74 për qind të Oblastit Zaporizhia dhe afërsisht 76 për qind të Oblastit Kherson. Por vlerësohet nga ekspertët se perëndimit se forcat ruse  kanë  pushtuar afërsisht 99 për qind të rajonit të Luhanskut, 66 për qind të rajonit të Donetskut dhe 73 për qind të rajoneve Zaporizhia dhe Kherson secila.

Shërbimi Federal i Sigurisë Ruse njoftoi më 18 dhjetor se autoritetet ruse arrestuan të dyshuarin që vendosi pajisjen shpërthyese të improvizuar që vrau kreun e Forcave të Mbrojtjes Bërthamore, Biologjike dhe Kimike Ruse, gjenerallejtënant Igor Kirillov dhe ndihmësin e tij, majorin Ilya Polikarpov, në Moskë më 17 dhjetor. Forcat e mbrojtjes Berthamore pretenduan se autori i dyshuar është një shtetas 29-vjeçar i Uzbekistanit, i cili pretendoi se shërbimet speciale ukrainase e rekrutuan atë për të vendosur paisjen e shpërthimit në një skuter elektrik pranë rezidencës së Kirillov në këmbim të parave dhe lejes për të jetuar në Bashkimin Evropian. Ambasada e Uzbekistanit në Moskë deklaroi më 18 dhjetor se është në kontakt me organet e zbatimit të ligjit ruse për të sqaruar informacionin rreth të dyshuarit të supozuar. Por ende burimet nuk mund të konfirmojnë nëse i dyshuari ishte i përfshirë në vdekjen e Kirillov dhe ndihmësit të tij. Gazetarët rusë kapën origjinën e të dyshuarit nga Azia Qendrore për të kërkuar ligje më të ashpra të migracionit dhe kufizime kundër migrantëve. Nga ana tjetër hiperfokusi i blogerëve ushtarakë rusë në origjinën etnike të autorit të dyshuar nënvizon debatin polarizues mbi rolin dhe trajtimin e migrantëve dhe pakicave etnike në shoqërinë ruse, duke sugjeruar se Kremlini po përpiqet gjithnjë e më shumë të nxisë nacionalizmin qytetar rus dhe ta portretizojë Rusinë si një vend gjithëpërfshirës dhe harmonik multikulturor.

Fraksion.com