Industria e mbrojtjes: NATO përmirëson planifikimin dhe prodhimin e mbrojtjes dhe forcon angazhimin e saj me partnerët
Mimoza GOLIKJA
Ndërsa NATO punon për të rritur prodhimin e mbrojtjes dhe për të siguruar një planifikim më të mirë të mbrojtjes, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte foli në Konferencën e Drejtorëve të Armatimeve Kombëtare (CNAD) mbi urgjencën e detyrës përpara. “Çështjet industriale të mbrojtjes janë në thelb të agjendës sime,” shpjegoi zoti Rutte. “NATO ka bërë përparim të rëndësishëm në fillimin e prodhimit të mbrojtjes, mbështetjen e Ukrainës me municione dhe rindërtimin e rezervave, por ka më shumë për të bërë, së bashku.”
Takimi më 23 dhe 24 tetor, siçnjofton faqja zyrtare e NATO-s, mblodhi përfaqësues nga vendet aleate dhe partnere të ndërveprueshmërisë së bashku në selinë e NATO-s për seancën e tyre plenare të vjeshtës 2024. Delegatët diskutuan mbi sfidat më të ngutshme për komunitetin e armatimeve në të gjithë Aleancën dhe më gjerë. Ata trajtuan planifikimin dhe prodhimin e mbrojtjes, prokurimin e përbashkët dhe standardizimin. Ata folën gjithashtu për mënyrën e forcimit të angazhimit me partnerët, veçanërisht për sigurinë e zinxhirit të furnizimit dhe bashkëpunimin industrial të mbrojtjes.
CNAD luan një rol thelbësor në ofrimin e aftësive ndërvepruese të nevojshme për parandalimin dhe mbrojtjen e Aleancës. Sekretari i Përgjithshëm vlerësoi punën e tyre, duke theksuar rolin e rëndësishëm që luajnë Drejtorët e Armatimeve në “kthimin e prioriteteve dhe vendimeve politike në veprim”. Kjo është jetike jo vetëm mes aleatëve, por edhe me partnerët. Sekretari i Përgjithshëm i Asistencës për Investimet e Mbrojtjes i emëruar së fundmi dhe Kryetarja e Përhershme e CNAD, Tarja Jaakkola, nënvizoi vlerën e “sigurimit që CNAD të kontribuojë në sjelljen e partnerëve në diskutimet e NATO-s në masën më të plotë të mundshme”.
Çfarë është Konferenca e Drejtorëve të Armatimeve Kombëtare (CNAD)
Konferenca e Drejtorëve Kombëtarë të Armatimeve (CNAD) është komiteti i lartë i NATO-s përgjegjës për nxitjen e bashkëpunimit ndërmjet vendeve në fushën e armatimeve. Duke mundësuar bashkëpunimin shumëkombësh, ajo luan një rol thelbësor në sigurimin që forcat e NATO-s të kenë pajisje moderne dhe të ndërveprueshme në dispozicion në çdo kohë. CNAD sipas burimeve të NATO-s, mbledh së bashku zyrtarët më të lartë kombëtarë përgjegjës për prokurimin e mbrojtjes në vendet anëtare dhe partnere të NATO-s dhe ka për detyrë të identifikojë mundësitë e bashkëpunimit për kërkimin, zhvillimin dhe prodhimin e pajisjeve ushtarake dhe sistemeve të armëve.
Misioni i CNAD është të mundësojë bashkëpunimin shumëkombësh për ofrimin e aftësive ushtarake të ndërveprueshme për të përmirësuar efektivitetin e forcave të NATO-s në të gjithë spektrin e operacioneve aktuale dhe të ardhshme. CNAD i raporton drejtpërdrejt Këshillit të Atlantikut të Veriut – organi kryesor vendimmarrës politik i NATO-s. Ajo ka për detyrë të identifikojë mundësitë e bashkëpunimit për kërkimin, zhvillimin dhe prodhimin e pajisjeve ushtarake dhe sistemeve të armëve. Ai është përgjegjës për një numër projektesh armatimesh bashkëpunuese që synojnë të pajisin forcat e NATO-s me aftësi të avancuara, për shembull në fushat e Inteligjencës së Përbashkët, Mbikëqyrjes dhe Zbulimit (JISR) dhe mbrojtjes nga raketat balistike.
CNAD gjithashtu luan një rol kyç në promovimin e ndërveprueshmërisë thelbësore në fushën e betejës dhe në harmonizimin e kërkesave ushtarake mbi bazën e gjerë të Aleancës. CNAD identifikon dhe ndjek mundësitë e bashkëpunimit dhe promovon bashkëpunimin industrial të mbrojtjes transatlantike.
CNAD dhe nënstrukturat e saj takohen në formatin aleat, me një numër të konsiderueshëm grupesh gjithashtu të hapura për partnerët.
CNAD mblidhet dy herë në vit në nivel të Drejtorëve Kombëtarë të Armatimeve (NAD), me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s që shërben si Kryesues. Gjatë këtyre takimeve dyvjeçare, CNAD përcakton drejtimin e punës së Konferencës dhe mbikëqyr atë të strukturave vartëse të CNAD.
Takimet e rregullta në nivel të Përfaqësuesve të brendshëm të Drejtorëve Kombëtarë të Armatimeve (NADREPs) sigurojnë zbatimin e përditshëm të objektivave të CNAD.
Puna e CNAD përgatitet dhe mbështetet nga komitetet vartëse të saj. Ushtria, Forca Ajrore dhe Grupet kryesore të Armatimeve Detare (MAG) dhe nëngrupet e tyre përkatëse mbështesin punën e Konferencës dhe janë përgjegjës para saj për të gjitha aktivitetet në fushat e tyre përkatëse.
Grupi i Menaxhimit të Ciklit të Jetës (LCMG), Grupi i Sigurisë së Municioneve CNAD (CASG) dhe Grupi i Drejtorëve Kombëtarë për Kodifikimin (GNDC) janë gjithashtu nën-struktura të CNAD dhe kontribuojnë me ekspertizën e tyre për të mbështetur standardizimin dhe ndërveprueshmërinë e aftësive të Aleancës.
Ndihma për çështjet industriale ofrohet nga Grupi Këshillimor Industrial i NATO-s (NIAG), duke i mundësuar CNAD-it të përfitojë nga këshillat e industrisë se si të përmirësohet marrëdhëniet NATO-industri. NIAG gjithashtu ndihmon Konferencën në eksplorimin e mundësive për bashkëpunim ndërkombëtar. Grupe të tjera nën CNAD janë aktive në fusha të tilla si siguria e municioneve, menaxhimi i ciklit jetësor të sistemit dhe kodifikimi.
CNAD u ofron vendeve anëtare, dhe në disa raste partnerëve, mundësi për të bashkëpunuar në pajisje dhe projekte kërkimore. Në të njëjtën kohë, ai lehtëson shkëmbimin e informacionit për programet kombëtare në dobi të vendeve individuale dhe të NATO-s në tërësi.
CNAD u krijua në 1966 për të ofruar një kuadër fleksibël dhe të hapur për bashkëpunimin në armatim brenda Aleancës. Gjatë dekadave, CNAD ka vazhduar të përshtatet me mjedisin në zhvillim të sigurisë, duke lehtësuar dialogun midis vendeve të ndryshme dhe duke nxitur bashkëpunimin shumëkombësh në zhvillimin, blerjen dhe shpërndarjen e aftësive.
NATO rrit forcën e inteligjencës, mbikqyrjes dhe zbulimit me aftësi shtesë
Pas vendimeve të marra në Samitin e Uashingtonit, drejtorët kombëtarë të armatimeve kanë rënë dakord për një strategji për të përmirësuar Forcën e Inteligjencës, Mbikëqyrjes dhe Zbulimit të NATO-s (NISRF) me aftësi shtesë. Marrëveshja e marrë më 9 korrik 2024 nga Konferenca e Drejtorëve të Armatimeve Kombëtare (CNAD) do të ofrojë më shumë aftësi Inteligjence, Mbikëqyrjeje dhe Zbulimi (ISR) për të mbështetur më mirë NISRF.
Nëpërmjet NISRF, aleatët bashkëpunojnë ngushtë për të mbledhur, analizuar dhe ndarë të dhënat e inteligjencës në të gjitha fushat, duke përfshirë hapësirën. Kjo ndihmon në përmirësimin e raportimit dhe mbështetjen e misioneve dhe operacioneve të NATO-s. NISRF është një pjesë e rëndësishme e rrjetit më të madh të inteligjencës së NATO-s në të gjithë Shtabin e NATO-s, Strukturën e Komandës së NATO-s, Strukturën e Forcave të NATO-s dhe rrjetet shumëkombëshe dhe kombëtare.
Rritja e aftësive të NISRF do të forcojë aftësitë e përgjithshme ISR të NATO-s dhe paralajmërimin dhe kontrollin e hershëm. Këto përpjekje përfshijnë programin e Aleancës për Mbikëqyrjen dhe Kontrollin e Ardhshëm (AFSC), nismën e Oqeanit Dixhital, iniciativat shumëkombëshe për Sistemet e Avionëve të Pilotuar nga Distanca (RPAS) dhe Mbikëqyrjen e Përhershme të Aleancës nga Hapësira (APSS).
Iniciativa inovative shumëkombëshe
Në vitet e fundit, NATO ka ndihmuar aleatët dhe partnerët për të krijuar iniciativa inovative shumëkombëshe, të cilat kanë reduktuar koston për municionet e drejtuara me saktësi me 15 deri në 20 përqind dhe kanë reduktuar afatet kohore të dorëzimit deri në një vit. Këto nisma ofrojnë aftësi kritike për Aleancën në kushte më të favorshme, duke përmirësuar ndërveprueshmërinë dhe mënyrën se si mund të ndahen stoqet. E gjithë kjo i bën ushtritë e NATO-s një forcë më të unifikuar.
I nisur në vitin 2014, korniza ABDM është një nga projektet shumëkombëshe të NATO-s me dukshmëri të lartë, përmes të cilit aleatët grumbullojnë municionet dhe kërkesat e tyre për raketa për të gjithë domenin ajror dhe i konvertojnë ato në blerje shumëkombëshe. Në gjysmën e parë të vitit 2024, Aleatët do të kenë lidhur kontrata të reja përmes ABDM me vlerë rreth 360 milionë euro.
ABDM mbështetet drejtpërdrejt nga Agjencia e NATO-s për Mbështetjen dhe Prokurimin, e cila ka qenë thelbësore në uljen e kostove dhe përshpejtimin e dërgesave përmes këtij kuadri. Kjo forcon parandalimin dhe qëndrimin mbrojtës të NATO-s dhe ofron më shumë mundësi për aleatët për të rritur mbështetjen e tyre për Ukrainën.
Kanadaja i është bashkuar kornizës së NATO-s për Municionet Vendimtare të Betejës Ajrore (ABDM), e cila redukton kostot dhe kohën e dorëzimit të municioneve. Marrëveshja u nënshkrua të mërkurën (17 prill 2024) në margjinat e një takimi dy-vjetor të drejtorëve kombëtarë të armatimeve të NATO-s.
Ukraina ka nevojë për mbështetjen tonë të qëndrueshme
Duke u bërë thirrje aleatëve që “të shkojnë më tej dhe të ecin më shpejt” me “një ndjenjë të rinovuar urgjence”, Sekretari i Përgjithshëm, i NATO-s, Jens Stoltenberg theksoi rëndësinë e mbështetjes së vazhdueshme për Ukrainën në një takim të Konferencës së Drejtorëve Kombëtarë të Armatimeve (CNAD) në selinë e NATO-s më 19 tetor 2023. Ai tha se “Ukraina po bën përparim në terren. Por ata kanë nevojë për mbështetjen tonë të qëndrueshme.”
Në Samitin e NATO-s në Vilnius, aleatët ranë dakord për një Plan Veprimi për Prodhimin e Mbrojtjes, për të grumbulluar kërkesën, për të rritur kapacitetin dhe për të rritur ndërveprueshmërinë. Sekretari i Përgjithshëm theksoi se tani është koha për ta kthyer planin në rezultate. Stoltenberg theksoi atje rëndësinë e dërgesave të armatimit në Ukrainë, nevojën për të rimbushur rezervat dhe për të siguruar aftësitë mbrojtëse të Aleancës. Ai gjithashtu përshëndeti angazhimin e aleatëve për të bërë investime të reja në municione.
Duke u takuar të paktën çdo dy herë në vit, misioni i CNAD është të mundësojë bashkëpunimin në ofrimin e aftësive të ndërveprueshme ushtarake. Ai siguron që forcat e NATO-s të kenë aftësi të fundit të disponueshme në çdo kohë./
Fraksion.com