Kush është koloneli i NATO-s Richard Williams, që ndihmoi Shqipërinë për çminimin
Në fushën e mbrojtjes dhe sigurisë ndërkombëtare, pak individë zotërojnë përvojën e thellë dhe njohuritë strategjike që Koloneli (Ret.) Richard Williams sjell në tryezë. Me një karrierë që përfshin mbi pesë dekada, Williams ka shërbyer në një sërë rolesh, nga pozicionet udhëheqëse ushtarake dhe të NATO-s deri te përpjekjet akademike dhe këshilluese. Ai ka përshkruar një rrugë suksesi ushtarake dhe ka dhënë kontribute të rëndësishme në NATO në fushat e çminimit, çmilitarizimit të municioneve të pashpërthyera dhe kundër terrorizmit.
Lexoni më tej për të mësuar më shumë për Kolonel (Ret.) Richard Williams.
Rruga ushtarake
I lindur në vitin 1947 në Wisconsin të Shteteve të Bashkuara, Williams ishte i destinuar të bëhej pjesë e ushtrisë. I rritur me traditën familjare ushtarake, xhaxhai i tij i madh, ishte një ushtar i ri kanadez, i cili u vra në Betejën e Somme gjatë Luftës së Parë Botërore, por dhe me shembullin e anëtarëve më të afërt të familjes së tij, babai, nëna dhe motrat, të cilët që të gjithë shërbyen në ushtri.
Williams iu bashkua ushtrisë amerikane si toger i dytë në moshën 19 vjeç dhe u bë kapiten i kalorësisë së blinduar kur ishte 21 vjeç. Ai u vendos në Vietnam, ku u plagos rëndë dy herë nga një minë dhe granatë me raketa. Kjo përvojë ishte intensive dhe e dhimbshme, por i mësoi atij se si të lokalizonte dhe neutralizonte fushat e minuara në mënyrë që të siguronte këto zona dhe të mbante të tjera të sigurta.
Williams gradohet në toger të parë pranë Tam Ky, Vietnam në 1968.
Gjatë 30 viteve të ardhshme, Williams ndërtoi një karrierë të shquar në ushtrinë amerikane, duke përfshirë shërbimin jashtë shtetit në vendet anëtare të NATO-s si Franca, ku ishte Atashe Special Ushtarak në Ambasadën e SHBA-së në Paris dhe në Mbretërinë e Bashkuar, ku punoi si instruktor taktik në Qendrën e Korpusit Mbretëror të Blinduar në Dorset.
Më vonë, ai ndoqi gjithashtu një karrierë akademike në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe politikat e sigurisë, duke përfshirë kryerjen e kërkimeve si Anëtar i Lartë i Sigurisë Kombëtare në Universitetin e Harvardit.
Williams në shkretëtirën Mojave, Kaliforni kur shërbeu si komandant i një grupi të blinduar të punës në 1985
Përvoja e tij e çminimit në NATO
Në vitin 1997, Williams iu bashkua NATO-s si koordinator kryesor për programin e Partneritetit për Paqe (PfP). Një moment historik i madh në historinë e NATO-s, programi PfP u lançua në 1994 për të udhëhequr bashkëpunimin praktik midis NATO-s dhe vendeve jo-NATO, një shembull konkret i “dorës së miqësisë” që aleatët e NATO-s kishin shtrirë ndaj ish-kundërshtarëve të tyre në anën tjetër të Perdes të Hekurt duke filluar nga viti 1990.
“Arsyeja pse u interesova për këtë ishte sepse si profesor në Gjermani, kisha udhëtuar në shumë vende postulante, të cilat po përpiqeshin të bëheshin anëtarë të NATO-s.”, shpjegon Williams.
Menjëherë pas fillimit të tij, Williams u dërgua në vendin e atëhershëm partner, Shqipëri, për të vlerësuar nevojën e vendit për ndihmë për shkatërrimin e sigurt të municioneve të pashpërthyera, të cilat u përhapën në të gjithë vendin si pasojë e trazirave të gjera civile që kishin ndodhur. Shqipëria ishte e mbushur me më shumë se 600,000 armë të grabitura dhe ekspertët vlerësuan se më shumë se 180 hektarë tokë, ekuivalente me 360 fusha futbolli, ishin kontaminuar me mjete të pashpërthyera.
“Nuk kishte asnjë hartë që tregonte se ku ndodheshin ato fusha të minuara, të cilat ishin vendosur për të mbrojtur vendet e ruajtjes së armëve dhe municioneve shqiptare. Ishte një punë jashtëzakonisht e rrezikshme. Dhe duke qenë se unë vetë kam pasur një përvojë në fushat e minuara, e di rrezikun që është përfshirë.”.
Williams u kthye në selinë e NATO-s në Bruksel dhe ndihmoi të bindeshin 16 aleatët e atëhershëm për të ngritur një projekt për të mbështetur çminimin e fushave të minuara. Si rezultat, ushtarët dhe ekspertët e municioneve në pension të Ushtrisë Britanike trajnuan oficerë ushtarakë shqiptarë për të pastruar fushat e minuara dhe për të asgjësuar municionet e pashpërthyera, përfshirë armët kimike. Projekti përfundoi pesë vjet më vonë dhe vendosi një model për veprime të ngjashme në vende të tjera në Ballkan dhe Evropën Lindore.
“Të bësh këtë punë është e rëndësishme sepse shpëton shumë jetë, thotë Williams.”
Kundër terrorizmit pas sulmeve të 11 shtatorit
Williams ishte duke punuar në selinë e NATO-s më 11 shtator 2001. Ai kujton thellësisht sulmet e 11 shtatorit dhe ndikimin e tyre në NATO: “Kjo ishte një thirrje e madhe zgjimi, ai aktivitet nuk do të duhej të vazhdonte si zakonisht, dhe se terrorizmi që ekziston në Afganistan dhe pjesë të tjera të botës do të duhej të trajtohej.”
Williams përmbledh nismat “Teknologjia kundër terrorizmit” të Divizionit të Investimeve në Mbrojtjes, 2004.
Megjithëse kishte pasur sulme terroriste vdekjeprurëse në territorin aleat në vitet 1980 dhe 1990, shkalla e paprecedentë e sulmeve të 11 shtatorit e tronditi NATO-n deri në thelbin e saj. Për Williams, “11 shtatori ndryshoi gjithçka dhe dëshmoi se ekzistenca e NATO-s duhej të vazhdonte, sepse ne do të përballeshim me sfida në të ardhmen që nuk mund të parashikoheshin”.
Në vitin 2004, Williams u bë Zëvendësdrejtor i Seksionit të Armatimeve në Divizionin e Investimeve të Mbrojtjes në Shtabin e NATO-s. Në këtë rol, ai mbikëqyri përpjekjet e NATO-s për të ndihmuar aleatët të zhvillojnë teknologji me përparësi të lartë kundër terrorizmit, mbrojtjen raketore dhe aftësitë e inteligjencës, mbikëqyrjes dhe zbulimit.
Lufta e Rusisë kundër Ukrainës
Williams nuk u befasua nga pushtimi i plotë i Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022. Mosbesimi i tij për Rusinë filloi të krijohej tashmë në vitin 2000, pas fundosjes së nëndetëses ruse Kursk, një nga fatkeqësitë më të rënda detare të Rusisë. Ai kujton përpjekjen e NATO-s për të ndihmuar arratisjen e ekuipazhit dhe se si ajo u përball nga mosgatishmëria e Rusisë për të ndarë ndonjë informacion. Në vend që të bashkëpunonte dhe të pranonte ndihmën e NATO-s, Rusia u përpoq të merrte burime të inteligjencës nga NATO.
“Gjatë gjithë kohës, rusët ishin në fakt shumë më të rrezikshëm, shumë më të fokusuar në marrjen e informacionit nga ne sesa të bënin ndryshe,” thotë ai.
Duke folur për situatën aktuale në Ukrainë, Williams shpjegon se “situata në Ukrainë ishte shumë e destinuar të ndodhte. Ata nuk e konsiderojnë Ukrainën si një vend. Ata e konsiderojnë Ukrainën si pjesë të Rusisë.
Jeta pas NATO-s, pensioni
Që nga pensionimi i tij nga NATO në vitin 2012, Williams ka vazhduar përkushtimin e tij për të rritur sigurinë ndërkombëtare përmes akademisë dhe konsulencës. Si konsulent, ai ofron udhëzime ushtarake strategjike dhe operacionale për planifikimin, ekzekutimin dhe analizën e operacioneve, trajnimeve dhe stërvitjeve të NATO-s. Ai ndërhyn shpesh edhe si komentues i mediave të lajmeve, në fushën e mbrojtjes dhe atë ndërkombëtare.
Mesazhi i kolonelit (Ret.) Williams për 75 vjetorin e Aleancës është se “NATO është e vetmja organizatë që ofron shpresë se paqja mund të bëhet një mundësi reale. Jo vetëm në nivel rajonal, por edhe më të gjerë se kaq. Kjo Aleancë është e fortë. Ajo përbëhet nga vende që kanë punuar së bashku për dekada, kanë praktikuar dhe luftuar së bashku në mënyrë që të mund të mbizotërojnë kur punësohen.
Mesazhi im numër një për NATO-n është: ftojeni Ukrainën të anëtarësohet në NATO sapo të përfundojë lufta. Vendosni fitoren e Ukrainës si prioritetin kryesor të Aleancës. Aleanca nuk mund t’i mbijetojë humbjes së Ukrainës.”./nato.int
Fraksion.com