Gjeopolitika prapa një takimi normal
Nga George Friedman
Gjërat e vogla mund të zbulojnë të vërteta shumë më të mëdha gjeopolitike. I tillë është rasti i një takimi të fundit të grupit të punës financiare SHBA-Kinë. Grupi, i cili përbëhet nga përfaqësues nga banka qendrore e çdo vendi dhe agjencitë qeveritare, u mblodh javën e kaluar në Kinë për të bërë atë që ishte projektuar: të koordinonte ndryshimet në sistemet e tyre bankare përkatëse. Këto takime ndodhin mjaft rregullisht, kështu që gjëja e rëndësishme këtu është të kuptojmë se çfarë po koordinohet dhe në çfarë mase ndikon në ekonominë e secilit vend.
Në sipërfaqe, marrëdhëniet SHBA-Kinë duken të tensionuara. Secila palë vendos sistemet e armëve në pozicione që alarmojnë tjetrën. Secili ka marrëdhënie të ngushta me kombet që janë armiqësore ndaj interesave të grupit të punës financiare. Ka “shpërthime” me sa duket gjatë gjithë kohës. Vetëm pak javë më parë, dy bombardues rusë iu bashkuan dy bombarduesve kinezë për të hetuar hapësirën ajrore pranë Alaskës, por u mbyllën nga përgjuesit amerikanë dhe kanadezë. Më pas këtë javë, një aeroplan mbikëqyrës kinez u bë avioni i parë ushtarak kinez që shkeli hapësirën ajrore të Japonisë aleate të Amerikës. SHBA ka gjithashtu një marrëdhënie të ngushtë me Filipinet, të cilat sfidohen rregullisht nga Kina. Dhe SHBA-ja vazhdimisht minon interesat e Kinës me mbështetjen e saj të patundur për Tajvanin. Lista vazhdon.
Gjeopolitika dikton që luftërat mund të fillojnë nga dallimet politike, nga kërcënimet nga çështjet ekonomike dhe, natyrisht, nga veprimet ushtarake. Nëse financat janë një dimension i sistemit gjeopolitik, atëherë ajo duhet të jetë e koordinuar me çështjet ushtarake, politike dhe ekonomike. Tensionet politike dhe ushtarake midis SHBA-së dhe Kinës, atëherë, duhet të jenë gjithashtu të pranishme në çështjet ekonomike dhe financiare – siç është e zakonshme midis shumë vendeve që janë afër luftës. Është e arsyeshme që kombet të bashkërendojnë në mënyrë racionale çdo dimension të marrëdhënieve të tyre, veçanërisht kur marrëdhëniet janë të zbehta. Por të koordinosh atje ku shumë presin një luftë është e çuditshme.
Për të qenë i qartë, nuk mendoj se SHBA-ja dhe Kina do të shkojnë në luftë. SHBA-ja ka pak për të fituar dhe shumë për të humbur. Kina ka një vendim më kompleks për të marrë dhe mund të jetë e hapur për një luftë në Azi, por është e kujdesshme për çdo luftë detare. Ky konsideratë na bën të shqyrtojmë pse zhvillohet ky takim i grupit të punës financiar. Me sa duket, takimi ka të bëjë me bërjen më të besueshme dhe efikase të transfertave financiare për investime dhe tregti. SHBA-ja ka interes për të dyja. Nëse ky është thjesht një takim teknik për t’i bërë proceset financiare më efikase, atëherë është i pavërejshëm. Por mua më duket diçka më shumë.
Marrëdhëniet mes SHBA-së dhe Kinës janë sa komplekse aq edhe të tensionuara. Por ekonomia është e tillë që të dy janë të interesuar për bashkëpunim. Truku është që të pastrohen pengesat financiare që përndryshe do të pengonin tregtinë përpara. Takimi i javës së kaluar është një hap në këtë drejtim. Të dyja palët po operojnë sipas një parimi për të “zbatuar një marrëveshje për pagesat dhe për t’ia lënë pjesën tjetër tregut”.
Pikëpamja e Kinës si një superfuqi ushtarake është zbehur kryesisht. Pikëpamja se ka para për të bërë në Kinë është ringjallur. Fokusi teknik i grupit të punës financiar hedh poshtë problemet ekonomike tani në tavolinë. Ka pasur disa takime teknike midis Shteteve të Bashkuara dhe Kinës, por java e kaluar ishte, pak a shumë, e para që kur SHBA-ja e quajti bllofin e Kinës mbi aktivitetin ushtarak. Kina ka nevojë për investime, SHBA-ja ka nevojë për tregje të reja dhe të dyja e dinë këtë. Është një kohë e mirë për kinezët dhe amerikanët që të punojnë në detaje.
Fraksion.com
