Shkencëtarët: Të infektuarit me Covid, mund të kenë dëmtime të organeve që nuk i dinë!

Nga Lara Keay, Sky News

‘Virusi po evoluon ende me një ritëm të jashtëzakonshëm’: Sa i përhapur është COVID tani – dhe sa njerëz po vdesin me të?

Pas katër vitesh nga shfaqja e COVID, virusi ende vazhdon të infektojë popullatën. Pra, sa i përhapur është COVID sot dhe çfarë kemi mësuar? Sa të përhapura janë tani infeksionet COVID?

Çuditërisht, rastet e COVID janë shumë më të ulëta por të dhënat e fundit, vlerësojnë se 2.3% e popullsisë së Anglisë dhe Skocisë kishte COVID, rreth 1.2 milion njerëzve. Duke qenë se njerëzit nuk raportojnë më rezultatet e testit të tyre, vlerësimet më të besueshme të kohëve të fundit mbi prevalencën e COVID vijnë nga sondazhi i infeksionit të dimrit, i kryer nga Zyra për Statistikat Kombëtare (ONS) dhe Agjencia e Sigurisë Shëndetësore në Mbretërinë e Bashkuar. Ai është më i vogël se studimi origjinal, i rregullt i infeksionit ONS që u ndërpre në mars 2023 dhe nuk mbulon Uellsin ose Irlandën e Veriut. Ai tregon se pas përhapjes së variantit JN.1 , i cili është një nën-linjë e versionit BA.2.86 të Omicron, virusi arriti kulmin për herë të fundit para Krishtlindjeve, me 4.4% maksimale midis 19 dhe 23 dhjetor, afërsisht një në 23 njerëz. Ngjashëm me kulmin e pandemisë, virusi u ndje më fort në Londër, ku 5.5% të kryeqytetit që besohet se ka COVID deri më 19 dhjetor. Kulmi më i ulët ishte në verilindje, me 3.2% të rajonit që mendohej se kishte virusin deri më 12 dhjetor.

A do të shohim më shumë valë rastesh?

Pikat e fundit të COVID janë vetëm rreth gjysma e asaj që ishin në pranverën e vitit 2022, kur 7.6% e Anglisë vlerësohej se kishte virusin dhe 9% e Skocisë. Stephen Griffin, profesor i virologjisë në Universitetin e Leeds, paralajmëron se megjithëse majat duken më pak dramatike, valët e përsëritura nënkuptojnë se ato shtojnë një numër shumë të lartë rastesh.

“Ne ende po shohim valë të shumta të COVID çdo vit, sepse virusi po evoluon ende me një ritëm të jashtëzakonshëm”, thotë ai.

Qeveria shpesh përmend nxjerrjen fillestare të vaksinës si suksesin më të madh të përgjigjes së saj ndaj COVID. Pasi iu ofruan të gjithëve të moshës 12 vjeç e lart, 85% kishin dy doza të një vaksine deri në mesin e vitit 2022. Por shtesë përforcuese tani ofrohen vetëm për moshat mbi 65 vjeç. Dhe me variante të reja që shfaqen vazhdimisht dhe mbrojtja e vaksinave po pakësohet, Prof Griffin thotë se Mbretëria e Bashkuar nuk po e shtyp prevalencën, që do të thotë ne do të vazhdojmë t’i shohim ato valë.

Sa njerëz duhet të shkojnë në spital për COVID tani?

Kulmi i rasteve para Krishtlindjeve nuk rezultoi në një numër kaq të madh që kishin nevojë për trajtim spitalor në krahasim me ditët e para të pandemisë. Profesor Oliver Johnson thotë se ka pasur shumë infeksione kohët e fundit, ato janë mesatarisht shumë më pak të rënda që përpara se të kishim vaksina. Më pak se 5,000 njerëz me COVID kanë nevojë për trajtim spitalor në Angli çdo javë që nga fillimi i vitit 2023. Ky numër arriti kulmin në më shumë se 25,000 në një javë të vetme në janar 2021. Shumë më pak njerëz po vdesin me COVID sesa përpara se vaksinat të ofroheshin për të gjithë moshat mbi 18 vjeç në qershor 2021.

“Shqetësimi dhe pavendosmëria rreth përfitimeve për vaksinimin e fëmijëve ishte goxha e dëmshme në kuptimin që nëse shikoni marrjen në grupe më të reja, është e tmerrshme,” shton Prof Griffin.

“Ideja se infeksionet e përsëritura janë një mjet i preferuar për të gjeneruar imunitet të popullatës ndaj vaksinave, veçanërisht te fëmijët, është një marrëzi e rrezikshme.

Shqetësime për dëmtimin e heshtur të organeve nga COVID!

Covid-i i gjatë përcaktohet nga simptoma që vazhdojnë për tre muaj ose më shumë pa asnjë shkak tjetër të shpjegueshëm. Pothuajse dy milionë njerëz në MB e kishin këtë gjendje në kohën e sondazhit të fundit të ONS në mars 2023. Një studim kanadez sugjeroi se për njerëzit e infektuar tre herë ose më shumë, me COVID ishin rreth 38%. Dr Rae Duncan, një kardiolog në Fondacionin NHS paralajmëron se studimet kanë filluar të sugjerojnë komplikime serioze nga COVID që mund të qëndrojnë të fjetura për vite me rradhë.

“COVID është një spektër dhe COVID-i i gjatë është vetëm një fund i tij,” thotë Dr Duncan.

“Kurrë nuk ka qenë thjesht një ftohje. Sa më shumë herë të infektoheni, aq më i lartë është rreziku juaj kardiovaskular, neurologjik dhe endokrin. Të gjitha këto mund të rezultojnë në kushte që ndryshojnë jetën.

“Disa mund të kenë dëmtim të heshtur të organeve, i cili është asimptomatik, që do të thotë se njerëzit nuk janë të vetëdijshëm për të. Ka nevojë për më shumë kërkime, por është shumë shqetësuese.”

Një studim i biobankës në Mbretërinë e Bashkuar zbuloi rritje të rrezikut të vdekjes kardiovaskulare deri në një vit e gjysmë pas infektimit me COVID në persona të pavaksinuar. Të tjerët, përfshirë të dhënat e grumbulluara nga shkencëtarët në Tajvan, tregojnë vdekshmëri shumë më të madhe nga COVID tek njerëzit me sëmundjen Alzheimer. Një pjesë e hulumtimit sugjeroi se foshnjat e lindura nga nënat e pavaksinuara me COVID-pozitive kishin një rrezik 20.3% të vonesës neurozhvilluese sipas moshës, krahasuar me 5.9% të foshnjave, nënat e të cilëve nuk u infektuan me COVID gjatë shtatzënisë. Duke pasur parasysh kërkimet në zhvillim, virusi mund të mbartë rreziqe kardiovaskulare për fëmijët.

Dr Duncan shton: “Ne kemi publikuar të dhëna që tregojnë se duhen rreth shtatë ditë për 75% të fëmijëve, dhe 10 ditë që 90% e fëmijëve të bëhen joinfektivë. Pra, ne kemi zgjedhur kryesisht të injorojmë ndikimin e COVID tek fëmijët tanë dhe mendoj se ky është një vendim vërtet i keq.”

Sa njerëz po vdesin nga COVID?

Vdekjet e tepërta të vitit të kaluar ishin ende më të larta se mesatarja pesëvjeçare, por në rënie në vitin 2022, nga më shumë se 30,000 në 2022 në gati 27,000 në 2023. Vdekjet e lidhura me COVID pothuajse u përgjysmuan nga 32,300 në 2022 në 16,600 në 2023. Por ato ende përbënin pothuajse dy të tretat (62%) të vdekjeve të tepërta vitin e kaluar.

Çfarë na ka mësuar COVID-i?

Zoti Fell thotë se si komb ne kaluam pandeminë në një gjendje të keqe shëndetësore, me pabarazi të thella midis grupeve etnike dhe socio-ekonomike.

“Pandemia na kujtoi se pabarazitë në rezultatet shëndetësore janë shumë reale dhe kanë rëndësi jashtëzakonisht të madhe. Kishte më shumë infeksione në disa popullata për shkak të dallimeve themelore shëndetësore, por edhe gjëra të tilla si ekspozimi profesional dhe banesat e mbipopulluara për sa i përket zinxhirëve të transmetimit”, thotë ai.

Në ata të moshës 65 vjeç e lart, sëmundja e Alzheimerit ishte gjendja shëndetësore më e zakonshme para-ekzistuese te njerëzit që vdiqën me COVID. Diabeti ishte më i zakonshmi për ata nën 65 vjeç. Megjithëse COVID është ende një faktor që nxit vdekjet e tepërta në MB