“Parandalim dhe mbrojtje”, NATO do të fokusohet në mbështetjen për Ukrainën

Nga Mimoza Golikja

 

Ministrat e Mbrojtjes të NATO-s zhvilluan një takim dy ditor në Bruksel (15-16 qershor 2023) për t’u përgatitur për Samitin e Vilniusit në korrik. Ministrat trajtuan rritjen e mbështetjes për Ukrainën dhe forcimin e parandalimit dhe mbrojtjes, përfshirë planet e reja rajonale.

Duke iu drejtuar kundërsulmimit të vazhdueshëm të Ukrainës, Sekretari i Përgjithshëm tha se “Ndërsa ne takohemi, Ukraina po kryen një kundërofensivë të madhe. Është ende herët, dhe ne nuk e dimë nëse kjo do të jetë një pikë kthese e luftës, por ne shohim se ukrainasit po bëjnë përparime dhe po çlirojnë më shumë territor. Ne e dimë se sa më shumë fitime të bëjë Ukraina, aq më e fortë do të jetë dora e saj në tryezën e negociatave. Sa më shumë fitime të bëjë Ukraina, aq më shumë Presidenti Putin do të kuptojë se nuk mund të fitojë në fushën e betejës, por duhet të negociojë një paqe të drejtë.”, tha ai. “Përparimi që shohim është një dëshmi e guximit dhe përkushtimit të forcave ukrainase. Ajo tregon gjithashtu se mbështetja e ofruar nga aleatët e NATO-s po bën një ndryshim të vërtetë në fushën e betejës”.

Çfarë dikutoi takimi ministror i mbrojtjes

 Ministeriali filloi me një takim të Komisionit NATO-Ukrainë, të paraprirë nga Grupi i Kontaktit të Mbrojtjes së Ukrainës, i udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara. Së bashku me pjesëmarrjen e ministrit të Mbrojtjes ukrainas Reznikov, u trajtuan zhvillimet në terren dhe se si NATO të vazhdojë mbështetjen. Takimi diskutoi një paketë shumëvjeçare mbështetjeje, me fonde të konsiderueshme,  me qëllim për të siguruar që Ukraina mund të mbrohet për një afat më të gjatë, për të kaluar nga standardet e epokës sovjetike në NATO, të arrihet ndërveprueshmëri e plotë me NATO-n dhe për të reformuar dhe rindërtuar sektorin e saj të sigurisë dhe mbrojtjes. “Ne duhet të sigurojmë që kur kjo luftë të përfundojë, të ketë marrëveshje të besueshme për sigurinë e Ukrainës që historia të mos përsëritet”, tha Stoltenberg, për të mos lejuar që Rusia  “të pushojë, të riarmatoset dhe të rifillojë një sulm të ri.”. Në Samitin e Vilniusit, Aleanca do të dërgojë një mesazh të fortë mbështetjeje dhe solidariteti me Ukrainën dhe do ta bëjë të qartë se e ardhmja e Ukrainës është në NATO.

Ministrat ranë dakord për të krijuar një Qendër të re Detare të NATO-s për Sigurinë e Infrastrukturës Kritike Nënujore brenda Komandës sonë Detare në Mbretërinë e Bashkuar. Qendra do të rrisë ndërgjegjësimin e Aleancës për situatën dhe do të rrisë praninë detare për parandalim dhe mbrojtje, “nuk po e nisim nga e para”, tha Sekretari i Përgjithshëm, “e gjithë kjo punë bazohet në përshtatjen më të madhe të mbrojtjes sonë kolektive në një brez. Ne filluam gati një dekadë më parë, në përgjigje të aneksimit të paligjshëm të Krimesë nga Rusia në 2014 dhe  ne duhet të vazhdojmë të përshtatemi me ritëm”, tha ai.

Ministrat trajtuan gjithashtu se si të forcohet më tej parandalimi dhe mbrojtja e NATO-s, me plane të reja rajonale për të mbrojtur territorin aleat, me forca dhe aftësi dhe nivele të larta gatishmërie. Planet rajonale kërkojnë një strukturë të re të forcave të NATO-s. Kjo do të sigurojë mbi 300,000 trupa në gatishmëri të lartë, mbështetur nga fuqia e konsiderueshme ajrore dhe detare. “Ne do të përshtatim aranzhimet tona të komandës dhe kontrollit, që të mund të ushtrojmë planet e reja rajonale dhe t’i zbatojmë ato nëse është e nevojshme.”, tha Shefi i NATO-s.

NATO do të vazhdojë me angazhimin e saj të gjatë me industrinë e mbrojtjes transatlantike. Ministrat e Mbrojtjes u takuan gjithashtu me prodhues të vegjël, të mesëm dhe të mëdhenj të mbrojtjes nga e gjithë Aleanca. Kjo u mundësoi atyre të diskutonin drejtpërdrejt me industrinë se si të rritet më së miri prodhimi, si të sigurojnë zinxhirët e  furnizimit dhe si të heqin barrierat për bashkëpunim.

Ata shqyrtuan një Plan të ri Veprimi për Prodhimin e Mbrojtjes, për të cilin liderët do të bien dakord në Samitin e Vilniusit.  Plani synon të adresojë me shpejtësi mungesat në rezervat aleate, duke u mbështetur në 1 miliard dollarë prokurime të përbashkëta vetëm për municione 155 mm që po zhvillohen këtë vit nga Agjencia e NATO-s për Mbështetjen dhe Prokurimin.  Plani synon gjithashtu të rrisë ndërveprimin e municioneve dhe pajisjeve të NATO-s dhe të mbështesë mbrojtjen transatlantike dhe bazën industriale. Ndërkohë që aleatët kanë përfunduar një rishikim të jashtëzakonshëm të objektivave të aftësisë kombëtare për municione vendimtare për betejën, ministrat në takim rritën objektivat në mënyrë të konsiderueshme. “Kjo do të forcojë aftësinë tonë për të mbrojtur veten dhe për të mbështetur Ukrainën dhe do t’i dërgojë një sinjal të qartë industrisë për të rritur prodhimin”, tha Stoltenberg,.

Aleatët trajtuan gjithashtu një premtim të rinovuar për investime në mbrojtje për Samitin e Vilniusit, me 2% të PBB-së për mbrojtjen si dysheme, jo tavan.

Grupi i Planifikimit Bërthamor u mblodh gjithashtu gjatë takimit ministror për të “diskutuar aspektet bërthamore të mjedisit aktual të sigurisë dhe shqyrtoi përshtatjen e vazhdueshme të parandalimit bërthamor të NATO-s. “Ne vazhdojmë të shohim retorikë të pamatur bërthamore nga Rusia dhe vetëm gjatë muajve të fundit, Moska ka pezulluar pjesëmarrjen në Traktatin e Ri START dhe ka vendosur të vendosë armë bërthamore në Bjellorusi.”. Ministrat diskutuan aspektet bërthamore të mjedisit aktual të sigurisë dhe morrën parasysh përshtatjen e vazhdueshme të parandalimit bërthamor të NATO-s.

Ky takim i ministrave të Mbrojtjes të NATO-s ishte i fundit përpara Samitit të Vilniusit më 11 dhe 12 korrik 2023. Ukraina dhe Bashkimi Evropian gjithashtu ishin pjesëmarrës në ministerial.

 Shtetet e Bashkuara po udhëheqin rrugën në mbështetjen për Ukrainën

 Një ditë para ministerialit të Mbrojtjes Sekretari i Përgjithshëm Stoltenberg u takua me Presidentin e SHBA Joe Biden në Shtëpinë e Bardhë. Takimi kishte në fokus përgatitjen për Samitin e NATO-s në Vilnius. Sekretari i Përgjithshëm falënderoi Presidentin Biden për udhëheqjen e tij dhe angazhimin e SHBA-së ndaj NATO-s në situatën më të rrezikshme të sigurisë në një brez. Ai falënderoi gjithashtu Kongresin e SHBA dhe popullin amerikan për mbështetjen e tyre kritike ndaj Ukrainës. Ai tha se Shtetet e Bashkuara po udhëheqin rrugën në mbështetje për Ukrainën dhe se aleatët evropianë dhe Kanadaja gjithashtu kanë ofruar dhjetëra miliarda dollarë ndihmë ushtarake, financiare dhe humanitare. Stoltenberg nënvizoi se kjo mbështetje po bën ndryshim në fushën e betejës tani, pasi Ukraina po ndjek kundërsulmimin e saj dhe punon për të rimarrë më shumë territor. “Faleminderit për udhëheqjen tuaj, për angazhimin tuaj të fortë personal ndaj lidhjes transatlantike, ndaj Evropës dhe Amerikës së Veriut që qëndrojnë së bashku dhe më lejoni të falënderoj gjithashtu Kongresin e SHBA dhe popullin e Amerikës për mbështetjen e fortë ndaj Ukrainës. Ju sapo bëtë një njoftim të ri për mbështetje shtesë nga SHBA dhe kjo është diçka që është shumë e mirëpritur”, tha shefi i NATO-s.

Aleatët evropianë dhe Kanadaja po bëjnë gjithashtu pjesën e tyre, me dhjetëra miliarda mbështetje ushtarake dhe ekonomike për Ukrainën. Mbështetja që aleatët po i japim së bashku Ukrainës tani po bën një ndryshim në fushën e betejës, sepse ofensiva është nisur dhe ukrainasit po bëjnë përparim dhe po bëjnë përparime. Kjo mund të bëjë që Presidenti Putin në një fazë të luftës “të kuptojë se ai kurrë nuk do ta fitojë këtë luftë”.

Lufta brutale e Rusisë  “nuk ishte vetë ndaj një kombi si ai i Ukrainës, nuk ishte vetëm një sulm ndaj Ukrainës, por edhe ndaj vlerave tona thelbësore, dhe ndaj njerëzve të lirë kudo. Prandaj, presidenti Putin nuk duhet ta fitojë këtë luftë, sepse kjo jo vetëm që do të jetë një tragjedi për ukrainasit, por edhe do ta bëjë botën më të rrezikshme. Ai do t’u dërgojë një mesazh udhëheqësve autoritarë në të gjithë botën, gjithashtu në Kinë, se kur përdorin forcën ushtarake, ata marrin atë që duan dhe atëherë do të bëhemi më të prekshëm.”, tha Stoltenberg në takim me Presidentin Biden.

Sekretari i Përgjithshëm tha se në Samitin e NATO-s në Vilnius muajin e ardhshëm, aleatët do të rrisin mbështetjen për Ukrainën për një kohë të gjatë dhe do të forcojnë më tej parandalimin dhe mbrojtjen. Kjo do të përfshijë një premtim të ri dhe më ambicioz për investime në mbrojtje me 2 për qind të PBB-së si dysheme, jo tavan. Ai tha gjithashtu se mezi pret të mirëpresë Suedinë si një anëtare e plotë e NATO-s sa më shpejt të jetë e mundur. “Dhe kjo është pikërisht ajo që ne do të bëjmë kur të takohemi, të gjithë liderët e NATO-s, në samitin në Vilnius muajin e ardhshëm. Ne do të biem dakord të mbështesim dhe të shtojmë mbështetjen tonë për Ukrainën, të forcojmë më tej parandalimin dhe mbrojtjen tonë, duke përfshirë angazhimin e ri për të investuar më shumë në mbrojtje. Dhe unë pres që aleatët të bien dakord që 2% e PBB-së për mbrojtjen duhet të jetë minimumi i asaj që Aleatët duhet të investojnë në sigurinë tonë të përbashkët. Ne do të forcojmë partneritetin tonë me partnerët tanë Indo-Paqësor dhe më pas, sigurisht, të gjithë presim me padurim të mirëpresim Suedinë si një anëtare e plotë e Aleancës sa më shpejt të jetë e mundur”, tha ai.

Ne do të mbrojmë çdo çdo pëllëmbë të territorit të NATO-s tha Presidenti i SHBA Joe Biden. “Ne kemi forcuar  gjithashtu edhe krahun lindor të NATO-s. E kemi bërë të qartë se do të mbrojmë çdo pëllëmbë të territorit të NATO-s. E them përsëri, angazhimi i Shteteve të Bashkuara në Nenin 5 të NATO-s është i fortë.”, theksoi presidenti amerikan.  “Në samitin tonë në Lituani muajin e ardhshëm, ne do të ndërtojmë atë vrull nga puna për të siguruar që aleatët të shpenzojnë mjaftueshëm për mbrojtjen, 2% jo vetëm si tavan, por  si dysheme. Për angazhimet e NATO-s gjithashtu, siç e dini, unë ju kam mbajtur plotësisht të informuar për diskutimet e mia me Japoninë dhe Korenë e Jugut në Paqësor, mendoj se është hera e parë që ne kemi pasur një fuqi të madhe të Paqësorit të angazhuar në trajtimin e agresionit në Evropë”, tha Presideti Biden.

 Suedia, në NATO sa më shpejt të jetë e mundur

Ndërsa ishte në Uashington, Sekretari i Përgjithshëm u takua veçmas me Sekretarin e Shtetit Antony Blinken dhe e falënderoi atë për udhëheqjen e SHBA në një kohë kritike për sigurinë tonë. Ai u takua gjithashtu me udhëheqësin e pakicës së Senatit Mitch McConnell dhe një numër senatorë të tjerë amerikanë. Ai falënderoi Shtetet e Bashkuara për angazhimin e tyre për forcimin e lidhjeve transatlantike dhe mbështetjen e dhënë Ukrainës.

Sekretari i Përgjithshëm vuri në dukje se mbështetja që aleatët dhe partnerët e NATO-s po i japin Ukrainës po bën një ndryshim në fushën e betejës dhe ka mundësuar kundërofensivë ukrainase tani në zhvillim. Ai theksoi se në Samitin e Vilniusit në korrik, krerët e NATO-s do të mbështesin dhe rrisin mbështetjen për Ukrainën. Ata do të marrin gjithashtu vendime për të forcuar më tej parandalimin dhe mbrojtjen e NATO-s, duke përfshirë një angazhim më të fortë për të rritur shpenzimet e mbrojtjes. Stoltenberg tha se mezi pret të mirëpresë Suedinë si një anëtare e plotë e NATO-s sa më shpejt të jetë e mundur.

Në deklaraën e përbashkët me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Sekretari amerikan i Shtetit Antony J. Blinken tha se Samiti i Vilniusit muajin e ardhshëm, ishte një moment historik shumë i rëndësishëm për të gjithë Aleancën dhe se për të mbrojtur çdo centimetër të territorit të NATO-s, Aleanca do të ripohojë angazhimin e saj, Nenin Pesë. NATO  do të ndjekë angazhimin për të përforcuar investimet e saj në mbrojtje, për të forcuar edhe më shumë aftësinë parandaluese dhe mbrojtëse të Aleancës dhe për të funksionalizuar shumë nga planet dhe programet në Konceptin Strategjik, i cili po “përpunohet përpara Samitit”.  Ai tha se parashikonte gjithashtu një paketë të fuqishme të mbështetjes politike dhe praktike për Ukrainën. Z Blinken  dtha se “është koha për të mirëpritur Suedinë si anëtaren e ardhshme të Aleancës, pasi ka pasur një proces të rëndësishëm dhe mendoj shumë të përshtatshëm për anëtarësim për të adresuar shqetësimet e duhura të aleatëve të tjerë.”. Aleanca do të forcojë edhe më shumë partneritetin tonë me vendet në Indo-Paqësorin, në mënyrë që të ketë një axhendë të gjerë dhe të thellë. “Detajet janë të rëndësishme”, tha ai  dhe  “ne do të vazhdojmë të punojmë për to në javët në vijim.”, tha ai.

NATO po përgatitet për Samitin e ardhshëm të saj në Vilnius. Edhe atje aleatët do të bjenë dakord për të mbështetur dhe rritur mbështetjen për Ukrainën, për të forcuar më tej parandalimin dhe mbrojtjen, e cila përfshin më shumë një angazhim më të fortë për të rritur shpenzimet e mbrojtjes. “Pres që aleatët të bien dakord që 2% e PBB-së për mbrojtjen duhet të jetë një minimum dhe sa ne të gjithë duhet të investojmë në mbrojtjen tonë, në sigurinë tonë kolektive. Ne do të forcojmë partneritetin tonë me partnerët Indo-Paqësor. Sigurisht, ne të gjithë presim me padurim të mirëpresim Suedinë si një anëtare e plotë e Aleancës sa më shpejt të jetë e mundur.”, tha  Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Stoltenberg./Ushtria

 

Fraksion.com