Sekretari i Përgjithshëm në Helsinki: Koha për të mirëpritur Finlandën dhe Suedinë si anëtarë të NATO-s

Në Helsinki të martën (28 shkurt 2023), Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg mori pjesë në Komitetin e Bashkëpunimit të Samitit Nordik të Lëvizjes Nordike të Punës (SAMAK), së bashku me kryeministren finlandeze Sanna Marin, kryeministrin danez Mette Frederiksen, kryeministrin norvegjez Jonas Gahr Støre dhe Magdalena Andersson, udhëheqëse e Partisë Social Demokrate Suedeze.

Në fjalimin e tij, Stoltenberg përgëzoi vendet nordike për mbështetjen e të drejtës së Ukrainës për vetëmbrojtje, duke e quajtur këtë gjë moralisht të drejtë për të bërë, dhe gjithashtu në interesin tonë të sigurisë. “Ne nuk e dimë se kur do të përfundojë kjo luftë, por kur të përfundojë, ne duhet të sigurohemi që historia të mos përsëritet. Presidenti Putin nuk mund të vazhdojë të shkatërrojë sigurinë evropiane”, tha ai. Ai shtoi: “Ne duhet t’i mundësojmë Ukrainës të pengojë dhe të mbrohet kundër agresionit të ardhshëm. Ne duhet të vendosim marrëveshje afatgjata për sigurinë e Ukrainës, sepse e ardhmja e Ukrainës është në familjen euroatlantike”.

Sekretari i Përgjithshëm gjithashtu bëri thirrje për forcimin e vazhdueshëm të parandalimit dhe mbrojtjes. “Në fund të Luftës së Ftohtë, shumë prej nesh në këtë sallë besonin se mund të ndërtonim një marrëdhënie më të mirë me Rusinë,” tha ai, “por Presidenti Putin zgjodhi të largohej nga bashkëpunimi dhe dialogu, ai ka lënë një gjurmë premtimesh të thyera. , shkatërroi parimet themelore të sigurisë globale, duke sulmuar vendet fqinje dhe u përpoq të minonte demokracitë tona.” Stoltenberg vuri në dukje se Rusia pezullon Traktatin e Ri START për kufizimin e armëve bërthamore, si shembulli i fundit i mungesës së respektit të Moskës për normat ndërkombëtare. Ai shtoi: “Ne duhet të pranojmë se fundi i kësaj lufte nuk do të jetë një kthim në normalitet në marrëdhëniet tona me Rusinë. Nuk ka kthim prapa. Në një botë më të rrezikshme, ne nuk mund të përballojmë më ta trajtojmë mbrojtjen si opsionale. Është një domosdoshmëri.”

Sekretari i Përgjithshëm theksoi se përfundimi i pranimit të Finlandës dhe Suedisë është një prioritet për NATO-n dhe “ne po bëjmë përparim”. Ai shtoi: “Unë do të thërras një tjetër takim të Mekanizmit të Përbashkët të Përhershëm në selinë e NATO-s javën e ardhshme”, duke bashkuar Turqinë, Finlandën dhe Suedinë. Stoltenberg e bëri të qartë gjithashtu se Finlanda dhe Suedia tani janë më të sigurta se përpara se të aplikonin. “Ju jeni ulur në tryezën e NATO-s dhe po integroheni në strukturat tona politike dhe ushtarake,” tha ai. Ai shtoi: “NATO ka rritur praninë e saj në rajon; ne po ushtrojmë më shumë së bashku; dhe shumë aleatë i kanë dhënë Finlandës dhe Suedisë garanci sigurie, kështu që është e paimagjinueshme që aleatët e NATO-s të mos vepronin nëse siguria juaj kërcënohej”.

Ndërsa ndodhet në Finlandë, Sekretari i Përgjithshëm u takua edhe me Presidentin Sauli Niinistö dhe ministrin e Jashtëm Pekka Haavisto.

Fjala nga Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg në Samitin Nordik SAMAK në Helsinki

Shume faleminderit.
E dashur Sanna,

Është fantastike të jem përsëri në Helsinki dhe fantastike të jesh në takimin e SAMAK-ut.
Ndihem mes miqsh, ndihem mes kolegëve dhe ndjej se po marr pjesë në një lloj mbledhjeje familjare apo në familjen time politike.
Dhe kanë kaluar disa vite nga hera e fundit, kështu që është vërtet e mrekullueshme t’ju shoh të gjithëve.

Mora pjesë në takimin tim të parë në këtë forum, Partitë Social Demokratike Nordike dhe Sindikatat, kur isha drejtuesi i sapozgjedhur për AUF-në, për Partinë e Re Social Demokrate në Norvegji në 1985. Ishte në Bommersvik.

Dhe ishte Olof Palme ai që na priti të gjithëve atje.
Mendoj se ishte Kalevi Sorsa nga Finlanda, Anker Jørgensen nga Danimarka, Jon Baldvin Hannibalsson nga Islanda, djalë i mrekullueshëm.
Dhe sigurisht, Gro Harlem Brundtland.

Që atëherë, së bashku me Guðmundur, ne kemi marrë pjesë në takime të ndryshme të samitit për gati 30 vjet. Pastaj pata një pushim për gati 10 vjet tani.
Është e mrekullueshme të kthehesh.

Vërtet, u kënaqa shumë kur më ftuan. Normalisht, ne shpenzojmë shumë kohë duke menduar nëse kam kohë.
Por në fakt, kam vendosur që vetëm duhet të gjejmë kohë për të shkuar në mbledhjen e SAMAK-ut në Helsinki dhe për t’u takuar me të gjithë ju.

Prandaj faleminderit shumë që më ftove.
Është gjithashtu me vend që po takohemi sot në Helsinki.
Një qytet që ka ndihmuar në formimin e themeleve të sigurisë evropiane.

Akti Final i Helsinkit ndihmoi në uljen e tensioneve të Luftës së Ftohtë.
Duke nxitur bashkëpunimin.
Dhe përfshirja e parimeve të lirisë dhe të drejtave të njeriut.

35 vende nga Amerika e Veriut dhe Evropa nënshkruan Aktin Final të Helsinkit.
Bashkimi Sovjetik përfshinte.
Angazhimi për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve në mënyrë paqësore.
Respektoni kufijtë sovranë.
Dhe përmbajtja nga kërcënimi ose përdorimi i forcës.

Presidenti Putin tani i ka thyer këto parime.

Mund të jemi të tronditur nga brutaliteti i luftës në Ukrainë.
Por nuk duhet të habitemi.

Kjo është pjesë e një modeli të agresionit rus gjatë shumë viteve.
Në Grozny.
Në Gjeorgji.
Në Aleppo.
Në Krime dhe Donbas.
Dhe tani, një pushtim i plotë i Ukrainës.

Aleatët e NATO-s ndanë inteligjencë të saktë në lidhje me planet e Moskës për një pushtim shumë muaj përpara.

Ne bëmë çdo përpjekje për t’u angazhuar në dialog diplomatik dhe politik me Rusinë për të parandaluar luftën.

Por pavarësisht thirrjeve tona,
Presidenti Putin zgjodhi të sulmojë.

Një vit më vonë, Putin nuk po përgatitet për paqe.
Ai po përgatitet për më shumë luftë.

Pra, ndërsa luftimet vazhdojnë,
ne tashmë mund të nxjerrim disa mësime nga lufta.

Së pari, ne duhet të mbështesim dhe të shtojmë mbështetjen tonë për Ukrainën.

Rusia po fillon ofensiva të reja.
Mobilizimi i më shumë trupave.
Dhe duke iu drejtuar Koresë së Veriut dhe Iranit për të marrë më shumë armë.
Ne jemi gjithashtu gjithnjë e më të shqetësuar se Kina mund të planifikojë të ofrojë mbështetje vdekjeprurëse për luftën e Rusisë.

Pra, ne duhet t’i japim Ukrainës atë që i nevojitet për të mbizotëruar.

Unë mirëpres mbështetjen e rëndësishme që vendet nordike po i japin Ukrainës.
Kjo po bën një ndryshim në fushën e betejës çdo ditë.
Dhe falënderoj të gjitha vendet nordike për mbështetjen e tyre.

Së bashku, aleatët e NATO-s po japin mbi njëqind miliardë euro për Ukrainën.

Tani duhet të përmbushim urgjentisht zotimet tona për stërvitje dhe armatim të rëndë.
Kështu që aftësitë kyçe mund të arrijnë në Ukrainë përpara se Rusia të mund të kapë vrullin.

Dëgjoj shqetësime se mbështetja jonë rrit rrezikun e përshkallëzimit.

Por për sa kohë që fqinji ynë më i madh është i gatshëm të pushtojë një vend tjetër, nuk ka opsione pa rrezik.
Pra, le të mos ketë dyshim,
rreziku më i madh nga të gjithë është nëse presidenti Putin fiton në Ukrainë.

Nëse ai fiton,
do t’u tregojë udhëheqësve autoritarë se agresioni funksionon.
Dhe forca shpërblehet.

Kjo do ta bëjë botën më të rrezikshme.
Dhe ne jemi më të pambrojtur.

Pra, mbështetja e Ukrainës nuk është vetëm gjëja e duhur moralisht.
Është gjithashtu në interesin tonë të sigurisë.

Nuk e dimë se kur do të përfundojë kjo luftë.
Por kur ndodh, ne duhet të sigurohemi që historia të mos përsëritet.
Presidenti Putin nuk mund të vazhdojë të shkatërrojë sigurinë evropiane.
Ne duhet të thyejmë ciklin e agresionit rus.

Do të thotë, ne duhet t’i mundësojmë Ukrainës të pengojë dhe të mbrohet kundër agresionit të ardhshëm.
Ne duhet të vendosim marrëveshje afatgjata për sigurinë e Ukrainës.
Sepse e ardhmja e Ukrainës është në familjen euroatlantike.

Mësimi i dytë është se ne duhet të vazhdojmë të forcojmë parandalimin dhe mbrojtjen tonë.

Si vende nordike, dhe në veçanti, si socialdemokratë nordikë, ne jemi përpjekur të jetojmë në paqe përkrah fqinjit tonë më të madh për dekada.
Në fund të Luftës së Ftohtë, shumë prej nesh në këtë dhomë besonin se mund të ndërtonim një marrëdhënie më të mirë me Rusinë.
I përfshirë edhe unë.
Dhe unë ende besoj se ishte gjëja e duhur për të bërë.
Për të kapur momentin historik për të ndërtuar një siguri më të mirë në Evropë së bashku me Rusinë.

Por presidenti Putin zgjodhi të largohej nga bashkëpunimi dhe dialogu.

Ai ka lënë një gjurmë premtimesh të thyera.
Shkatërruar parimet themelore të sigurisë globale.
Sulmuar vendet fqinje.
Dhe u përpoqëm të minonte demokracitë tona.

Shembulli i fundit është Rusia që pezullon Traktatin e Ri START që kufizon armët bërthamore.

Duhet të mbani mend se kjo është në fakt marrëveshja e fundit kryesore e kontrollit të armëve.

Jo shumë vite më parë, Rusia shkeli Traktatin INF që ndalonte të gjitha armët me rreze të mesme që çoi në rënien e atij traktati.

Tani marrëveshja e fundit e rëndësishme e kontrollit të armëve është START-i i ri. Presidenti Putin e bëri të qartë disa ditë më parë se Rusia ka pezulluar pjesëmarrjen e tyre në marrëveshjen e re START.

Gjatë viteve të fundit, Rusia ka shkelur marrëveshjet kryesore të kontrollit të armëve.
Çmontimi i të gjithë arkitekturës së kontrollit të armëve.

Pra, duhet të pranojmë se fundi i kësaj lufte nuk do të jetë një kthim në normalitet në marrëdhëniet tona me Rusinë.
Nuk ka kthim prapa.

Në një botë më të rrezikshme, ne nuk mund të përballojmë më ta trajtojmë mbrojtjen si opsionale.
Është një domosdoshmëri.

Po, e di që është e vështirë të shpenzosh më shumë në mbrojtje.

Sepse kur shpenzon më shumë në mbrojtje, është më pak për diçka tjetër.
Janë më pak para për arsimin për infrastrukturën, për shëndetësinë.
Për të gjitha gjërat e tjera, ne mendojmë se është më kuptimplotë të investosh sesa në mbrojtje.
Pra, kur shpenzojmë më shumë në mbrojtje, ka më pak para për detyra të tjera të rëndësishme.
Por asgjë nuk është më e rëndësishme se siguria jonë dhe kjo është arsyeja pse ne duhet të investojmë më shumë në mbrojtje.

Prandaj, unë mirëpres gjithashtu faktin që pothuajse të gjithë aleatët e NATO-s kanë tani plane për të shpenzuar 2 përqind të PBB-së për mbrojtjen.
Dhe se një numër në rritje i aleatëve e shohin 2 për qind si një dysheme dhe jo një tavan për shpenzimet e mbrojtjes.

Mësimi i tretë është se ne duhet të forcojmë qëndrueshmërinë e shoqërive tona.

Forcat ushtarake janë të nevojshme për të mbrojtur sigurinë tonë.
Por ato nuk mjaftojnë.
Shoqëritë e forta dhe ekonomitë e fuqishme janë linja jonë e parë e mbrojtjes.
Pra, ne duhet të sigurojmë hapësirën tonë kibernetike, zinxhirët e furnizimit dhe infrastrukturën kritike.

Lufta në Ukrainë ka dëshmuar rrezikun e të qenit mbi-vartës nga regjimet autoritare.

Jo shumë kohë më parë, shumë argumentuan se importimi i gazit rus ishte thjesht një çështje ekonomike.
Nuk eshte.
Është çështje politike.
Ka rëndësi për sigurinë tonë.

Varësia e Evropës nga gazi rus na bëri të pambrojtur.

Ne nuk duhet të bëjmë të njëjtat gabime me Kinën dhe regjimet e tjera autoritare.
Ne nuk duhet të bëhemi shumë të varur nga produktet dhe lëndët e para që importojmë.
Ose eksportoni teknologjitë kryesore që mund të përdoren kundër nesh.
Dhe ne duhet të mbrojmë infrastrukturën tonë kritike në shtëpi.

Natyrisht, ne duhet të vazhdojmë të tregtojmë dhe të angazhohemi ekonomikisht me Kinën.
Por interesat ekonomike nuk mund të jenë më të mëdha se interesat tona të sigurisë.

Ne e dimë se Pekini po vëzhgon nga afër se çfarë ndodh në Ukrainë.
Çmimi që paguan Rusia.
Ose shpërblimi që merr për agresionin e tij.

Ajo që po ndodh sot në Evropë mund të ndodhë nesër në Azi.
Siguria jonë nuk është rajonale, siguria jonë është globale.

Më lejoni të mbyll me disa fjalë për anëtarësimin e Finlandës dhe Suedisë në NATO.

Së pari, do të doja të përgëzoja dhe lavdëroja Sanna Marin dhe Magdalena Andersson, për udhëheqjen e tyre politike.

Ato në fakt demonstruan lidership politik, guxim, kur i udhëhoqën vendet e tyre për të marrë vendimin historik për të aplikuar për anëtarësim në NATO.

Pastaj të gjithë aleatët e NATO-s morën një vendim historik, kur vendosëm të ftojmë Finlandën dhe Suedinë të bashkohen në Samitin tonë në Madrid në qershor të vitit të kaluar.
Deri më tani, ky ka qenë procesi më i shpejtë i anëtarësimit në historinë moderne të NATO-s.
Finlanda dhe Suedia aplikuan në maj të vitit të kaluar.
Të gjithë aleatët e NATO-s ju ftuan të bashkoheni në Samitin e Madridit në qershor.
Dhe 28 nga 30 aleatët tanë kanë ratifikuar tashmë protokollet e anëtarësimit.

Përfundimi i pranimit të Finlandës dhe Suedisë në NATO është një prioritet për NATO-n.

Kohët e fundit kam pasur diskutime të mira me Presidentin Erdogan në Ankara.
Dhe ne po bëjmë përparim.

E kam bërë të qartë se Finlanda dhe Suedia kanë përmbushur angazhimet e tyre në Memorandumin Trepalësh të rënë dakord me Turqinë në Samitin e NATO-s.
Dhe se ka ardhur koha për të finalizuar procesin e ratifikimit.

Më vjen mirë që presidenti Erdogan pranoi të rifillojë diskutimet.
Dhe javën e ardhshme do të thërras një takim tjetër të Mekanizmit të Përbashkët të Përhershëm në Selinë e NATO-s.

Pres gjithashtu që parlamenti hungarez të përfundojë së shpejti ratifikimin.

Aplikimet e Finlandës dhe Suedisë në NATO tashmë e kanë forcuar sigurinë tuaj.
Ju jeni ulur në tryezën e NATO-s.
Dhe duke u integruar në strukturat tona politike dhe ushtarake.

NATO ka rritur praninë e saj në rajon.
Ne po stërvitemi më shumë së bashku.
Dhe shumë aleatë i kanë dhënë Finlandës dhe Suedisë garanci sigurie.
Pra, është e paimagjinueshme që aleatët e NATO-s të mos vepronin nëse siguria juaj kërcënohej.

Pra miq,

NATO është një familje e madhe prej 30 kombesh të lira në të gjithë Evropën dhe Amerikën e Veriut.
Së shpejti bëhet 32.

Ne përfaqësojmë gjysmën e fuqisë ushtarake të botës dhe gjysmën e fuqisë ekonomike të botës.
Dhe ne ofrojmë garanci sigurie si askush tjetër.
Një për të gjithë, dhe të gjithë për një.

Bashkimi i familjes nordike rreth tryezës së NATO-s do ta bëjë Finlandën dhe Suedinë më të sigurta.
Aleanca jonë më e fortë.
Dhe e gjithë zona euroatlantike më e sigurt.

Kështu që mezi pres t’ju mirëpres të dyve sa më shpejt që të jetë e mundur.
Është koha për të finalizuar procesin dhe për të pasur Finlandën dhe Suedinë si anëtarë të plotë të Aleancës sonë.

Mezi pres diskutimin tonë dhe të vazhdoj të jem së bashku me këtë familje të madhe. Faleminderit./Mimoza Golikja

 

Fraksion.com