Çfarë ndodh nëse Ukraina bie?

Nga George Friedman 

Kohët e fundit kam shkruar për përgatitjet ruse për një ofensivë të madhe në Ukrainë: një lëvizje pincë që do të mbyllte forcat ukrainase nga veriu dhe jugu. Tani ka një diskutim të përgjithshëm për një lëvizje të tillë nga Rusia në muajt e ardhshëm, ndonëse e konfiguruar në mënyra të ndryshme, më të ndryshme nga të miat. Megjithatë, çështja e rëndësishme është nëse Ukraina mund ta mposht një sulm të tillë. Gjatë vitit të kaluar, Ukraina ka ecur shumë më mirë se sa pritej, dhe Rusia shumë më keq. Por fuqitë e mëdha kanë luksin e pengesave të hershme, madhësia e tyre u jep atyre burimet e nevojshme për t’u rikuperuar nga disfatat e hershme. Sukseset e fuqive më të dobëta ndonjëherë vdesin duke u kacavjerrë. Dhe ndonëse Rusia, teorikisht, mund të mbajë dhe ta dërgojë Ukrainën të zhytur në qëndrueshmëri të madhe, bërja e kësaj do të ishte një masë e fundit. E tillë është pasiguria e luftës.

Bjellorusia duket se po mendon të hyjë në luftë dhe megjithëse dobia e saj është e kufizuar, njohuria e saj për balancën e fuqisë në Ukrainë mund të jetë e dobishme për Moskën. Avionët rusë – dhe operativët e inteligjencës, dyshoj – po operojnë tani në Moldavi dhe Rumania, fqinji dhe mbrojtësi i saj i rastit, është në gatishmëri. Shqetësimet janë të larta. Franca dhe vende të tjera evropiane kanë urdhëruar shtetasit e tyre të largohen nga Bjellorusia dhe SHBA-ja ka paralajmëruar qytetarët e saj që të largohen nga Rusia.

Nëse ukrainasit nuk mund të rezistojnë më efektivisht dhe nëse krahët e përfaqësuar nga Bjellorusia dhe Moldavia po hapin një rrugë drejt Polonisë dhe Rumanisë, çfarë do të bëjnë Shtetet e Bashkuara? Evropa do të ndjekë shembullin e Uashingtonit, për mirë ose për keq. Skenari më i keq, natyrisht, do të ishte lufta që u shmang gjatë Luftës së Ftohtë. Ajo luftë nuk ndodhi kurrë sepse Rusia nuk kishte fuqinë të angazhohej dhe të mposhtte NATO-n dhe bamirësit e saj amerikanë. Rusët nuk ishin të përgatitur për të sulmuar duke pasur parasysh rrezikun e dështimit dhe mundësinë më të rrezikshme, ndonëse të pamundur, të një shkëmbimi bërthamor.

Megjithatë, SHBA duhet të marrë parasysh rreziqet e ndërhyrjes. Nëse Rusia pushton Ukrainën, ajo do të kufizohej efektivisht me Poloninë, Sllovakinë, Hungarinë dhe Rumaninë. Nuk është sekret që presidenti Vladimir Putin, një ish-operativ i KGB-së, e konsideron rënien e Bashkimit Sovjetik një katastrofë gjeopolitike, që do të thotë se ai mund ta shohë fare mirë rënien e fuqisë ruse në Evropën Qendrore po aq të dhimbshme. Një kthim në kufijtë e Luftës së Ftohtë pas mposhtjes së Ukrainës do të shkonte larg në shëlbimin e pozicionit gjeopolitik të Rusisë. Dhe kjo do të ngrejë pyetjen nëse dhe kur Rusia do të shtyjë më shumë drejt perëndimit. Ajo do ta vendoste Evropën në një pozicion që nuk e kishte menduar kurrë se do të ishte: të jetonte me një armik armiqësor dhe të fuqishëm në kufirin e saj dhe një Amerikë jo gjithmonë të parashikueshme që garantonte kufijtë e saj.

Tani, si gjithmonë, pushtimi rus i Evropës do të kërcënonte kontrollin e SHBA-së mbi Atlantikun – diçka për të cilën Uashingtoni luftoi dy luftëra botërore. Në këto rrethana, do të justifikonte më lehtë ndërhyrjen e drejtpërdrejtë amerikane. Në fund të fundit, do të ishte në gjendje të manovronte më lehtë në Ukrainë dhe do të kishte një rrjet aleatesh afër dhe nevojtarë.

Nëse mbrojtja e Ukrainës shkatërrohet, SHBA-të do të duhet të marrin disa vendime të shpejta (ose të zbatojnë me shpejtësi vendimet e marra tashmë). Ajo mund të dërgojë forca në Ukrainë në përpjekje për të detyruar një tërheqje ruse, ose mund të refuzojë luftimin. Angazhimi i drejtpërdrejtë i trupave ruse me forcë të kufizuar mund të jetë një angazhim i gjatë, i dhimbshëm dhe i pasigurt. Por pranimi i rezultatit i hap dyert Rusisë për të riorganizuar Evropën përsëri. Një luftë e dytë e ftohtë do të ishte një rezultat i domosdoshëm, por i padëshiruar. Prandaj, përforcimi i Ukrainës përpara rënies së saj do të ishte opsioni më i ulët i rrezikut dhe kostos.

Nëse Ukraina bie, SHBA-të do të detyrohen të angazhohen me Rusinë. Të luftosh drejtpërdrejt në Ukrainë do të jetë një zgjedhje, që do të thotë se ta bësh këtë do të jetë politikisht e dhimbshme. Presidentët rrallë shpërblehen për shmangien e një kërcënimi që ende nuk është materializuar, edhe nëse është i pashmangshëm.

Unë nuk po parashikoj rënien e afërt të Ukrainës, natyrisht. Unë thjesht po i luaj të gjitha opsionet nëse bie. Këtë e kërkon maturia – dhe ofensiva e ardhshme ruse./GPF

Fraksion.com