“Moska po përgatitet për ofensiva të reja”, Stoltenberg: Ka ardhur koha të shohim Finlandën edhe Suedinë anëtarë të plotë në NATO
Nga Mimoza Golikja
Ndërsa ishte në një vizitë zyrtare në Shtetet e Bashkuara, agjenda e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s Jens Stoltenberg nga 7 -9 shkurt 2023 përfshiu takimin me Sekretarin e Shtetit, Antony Blinken, një takim me Sekretarin e Mbrojtjes Lloyd J. Austin III, takimin me Këshilltarin e Sigurisë Kombëtare Jake Sullivan si dhe me udhëheqjen e Kongresit.
Në një konferencë të përbashkët shtypi me Sekretarin e Shtetit Antony Blinken, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg përgëzoi Presidentin Biden dhe Shtetet e Bashkuara për udhëheqjen e tyre të fortë gjatë krizës më serioze të sigurisë në një brez. “Udhëheqja e palëkundur amerikane dhe mbështetja politike kanë siguruar që aleatët e NATO-s të jenë të bashkuar si kurrë më parë”, tha Stoltenberg më 8 shkurt 2023 në SHBA.
Sekretari i Përgjithshëm nënvizoi se që kur presidenti Putin filloi luftën e tij të paligjshme të agresionit, aleatët e NATO-s kanë ofruar mbështetje të paprecedentë për Ukrainën, me rreth 120 miliardë dollarë ndihmë ushtarake, humanitare dhe financiare. Ai tha se Shtetet e Bashkuara po luajnë “një rol të domosdoshëm”, ndërsa Evropa dhe Kanadaja janë rritur gjithashtu, duke kontribuar mbi gjysmën e ndihmës së përgjithshme, duke përfshirë tanket dhe sistemet e avancuara të mbrojtjes ajrore, duke mirëpritur pothuajse 5 milionë refugjatë nga Ukraina, duke aplikuar sanksione të paprecedentë dhe duke u shkëputur nga furnizimet me gaz rus.
“Putini filloi këtë luftë agresioni dhe ai mund ta përfundojë këtë luftë sot duke tërhequr trupat e tij nga Ukraina”, tha Stoltenberg. Ai tha se “Moska po përgatitet për ofensiva të reja” dhe se aleatët dhe partnerët duhet të vazhdojnë t’i ofrojnë Ukrainës armët që i nevojiten për të rimarrë territorin dhe për të mbizotëruar si një komb sovran. Ai shtoi se nëse Putini fiton, do të ishte një tragjedi për Ukrainën, “por do të ishte gjithashtu e rrezikshme për të gjithë ne”, pasi kjo do të dërgonte një mesazh të qartë për regjimet e tjera autoritare se ata mund të përdorin forcën për të arritur qëllimet e tyre. Sekretari i Përgjithshëm vuri në dukje se “Pekini po shikon nga afër dhe po nxjerr mësime që mund të ndikojnë në vendimet e tij të ardhshme”.
Sekretari i Përgjithshëm dhe Sekretari Blinken diskutuan gjithashtu nevojën për të forcuar mbrojtjen dhe parandalimin, rritjen e mëtejshme të shpenzimeve të mbrojtjes, si dhe rëndësinë e përfundimit të pranimit të Finlandës dhe Suedisë në NATO. Zoti Stoltenberg tha se të gjithë aleatët kanë nënshkruar protokollet e anëtarësimit, (28 aleatë kanë ratifikuar marrëveshjen dhe Finlanda dhe Suedia tani po integrohen në strukturat civile dhe ushtarake të NATO-s) Ai theksoi se është e rëndësishme që procesi i anëtarësimit të tyre të përfundojë sa më shpejt që të jetë e mundur, pasi “kjo do të forcojë sigurinë e të gjithë aleatëve”.
Moska po përgatitet për ofensiva të reja
Duke theksuar mirëpritjen për Sekretarin e Përgjithshëm në Uashington në Departamentin e Shtetit, Sekretari i Shtetit i SHBA, Antony Blinken informoi shkurtimisht për përpjekjet për të ndihmuar Turqinë dhe Sirinë pas tërmeteve të së hënës. “Humbja e jetës ka qenë vërtet tronditëse”, tha ai, “së bashku me njerëzit në mbarë botën, po vajtojmë ata që kanë humbur. Mendimet tona janë me ata që kanë humbur të dashurit”. Ndërkohë SHBA ka vendosur më shumë se 150 personel kërkim-shpëtimi në Turqi si dhe helikopterë amerikanë që po ndihmojnë për të arritur zona të vështira për t’u aksesuar. “Në Siri kemi partnerë të OJQ-ve që i kemi financuar ndër vite , të cilët po ofrojnë ndihmë për të shpëtuar jetën për ata që kanë nevojë. Në të dy vendet ne kemi vendosur menaxherë me përvojë të urgjencës, teknikë të materialeve të rrezikshme, inxhinierë, logjistikë, ndihmës mjekë, planifikues të tjerë, së bashku me rreth 170,000 paund mjete dhe pajisje të specializuara”, tha Sekretari i Shtetit lidhur me përgjigjen fillestare dhënë si për popullin turk ashtu edhe atë sirian.
Duke folur më tej ai theksoi vendosmërinë, përkushtimin në mbështetjen e Aleancës për Ukrainën, dhe nënvizoi lidershipin e jashtëzakonshëm të Sekretarit të Përgjithshëm Stoltenberg gjatë vitit të kaluar, në “një kohë vendimtare për NATO-n dhe për botën”, tha ai. “Dora e tij e fortë dhe e qëndrueshme ka ndihmuar të drejtojë Aleancën në drejtimin e duhur”, tha Blinken, por tashmë teksa po bëhet një vit, që kur presidenti Putin filloi luftën e tij brutale kundër Ukrainës, është kritike që të rritet më tej mbështetja. Lufta e Presidentit Putin “vazhdon të jetë një dështim strategjik”, pasi ai “nuk ka arritur të rrëzojë qeverinë e zgjedhur në mënyrë demokratike të Ukrainës, nuk ka arritur të nënshtrojë Ukrainën në Rusi ose të thyejë vullnetin e popullit të saj. Ai ka humbur betejën për Kievin për Kharkiv dhe Kherson. Ushtria e tij po pëson humbje marramendëse në fushën e betejës dhe ai nuk ka arritur të dobësojë Aleancën dhe atë që ajo përfaqëson”. NATO është më e fortë dhe më e bashkuar se kurrë. “Sot, ne u fokusuam në hapat që mund të ndërmarrim për të siguruar që Ukraina të ketë ndihmën e sigurisë që i nevojitet për të mbrojtur territorin e saj kundër agresionit rus”, tha Sekretari i Shtetit. “Ne kemi kalibruar ndihmën tonë për të përmbushur nevojat në ndryshim të Ukrainës që nga fillimi i pushtimit rus. Dhe kjo është pikërisht ajo që ne do të vazhdojmë të bëjmë.”.
Ndërkohë dy javë më parë, Presidenti Biden njoftoi se SHBA do të dërgojnë tanke Abrams në Ukrainë, Gjermania u angazhua nga ana saj të dërgonte tanket Leopard dhe të autorizonte partnerët e tjerë të bëjnë të njëjtën gjë. Kjo pasoi njoftimin nga Mbretëria e Bashkuar se do të dërgonte tanke Challenger 2 për mbrojtësit e Ukrainës. “Javën e kaluar, ne njoftuam gjithashtu dy paketa të reja ndihme, të cilat do të ofrojnë aftësi kritike të mbrojtjes ajrore dhe kundër dronëve për të ndihmuar Ukrainën të mbrojë popullin e saj, duke përfshirë kërcënimin e paraqitur nga UAV-të e furnizuara nga Irani, i cili ndan vizionin autoritar të Rusisë dhe po ndihmon gjithnjë e më shumë dhe duke nxitur agresionin e saj. Ne po ofrojmë gjithashtu automjete të blinduara të këmbësorisë dhe më shumë pajisje që Ukraina po përdor në mënyrë kaq efektive, si raketat antitanke Javelin, artileri, municione dhe raketa për HIMAR-et e ofruara nga SHBA”. Në total, Shtetet e Bashkuara kanë dhënë gati 30 miliardë dollarë që nga fillimi i pushtimit të Rusisë. Aleatët dhe partnerët kanë dhënë më shumë se 13 miliardë dollarë ndihmë ushtarake gjatë vitit të kaluar dhe 10 miliardë dollarë më shumë në mbështetje humanitare dhe ekonomike. Nga ana tjetër kontributet që ka dhënë Evropa për këtë përpjekje janë shumë domethënëse dhe bëjnë një ndryshim të thellë, por “diplomacia është mënyra e vetme për t’i dhënë fund përfundimisht luftës së agresionit të Rusisë dhe për të krijuar një rrugë drejt paqes që është sa e drejtë dhe e qëndrueshme”. Por është e qartë gjithashtu se presidenti Putin nuk ka interes të vërtetë për diplomacinë tani. Vetëm disa javë më parë ai tha se “Nëse Ukraina nuk pranon realitetet e reja territoriale, nuk ka asgjë për të folur”. Me fjalë të tjera, “Ukraina dhe bota duhet disi të pajtohen me rrëmbimin e tokës nga presidenti Putin. Kjo nuk duhet të jetë një nismë për çdo vend në botë që kujdeset për Kartën e OKB-së dhe ruajtjen e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare.”, theksoi Blinken. Mënyra më e mirë për të përshpejtuar perspektivat për diplomaci të vërtetë është “të vazhdojmë ta mbështesim Ukrainën”, pasi kjo do të ndihmojë të sigurohet që Ukraina të ketë dorë më të fortë në një tryezë negociatash.
Duke folur për Ukrainë në deklaratën e tij Sekretari i Përgjithshëm Stoltenberg përgëzoi Presidentin Biden dhe Shtetet e Bashkuara për ofrimin e një lidershipi të fortë në një kohë krize serioze të sigurisë. “Udhëheqja e palëkundur amerikane dhe mbështetja dypartiake kanë siguruar që aleatët e NATO-s të jenë të bashkuar si kurrë më parë. Uniteti ynë bën një ndryshim të vërtetë”, tha Stoltenberg. Që nga fillimi i luftës dhe agresionit rus tashmë prej një viti, aleatët e NATO-s kanë ofruar mbështetje të paprecedentë për Ukrainën. “Rreth 120 miliardë dollarë ndihmë ushtarake, humanitare dhe financiare. Si aleati më i madh, SHBA po luajnë një rol të domosdoshëm në mbështetjen e Ukrainës. Aleatët evropianë të NATO-s dhe Kanadaja janë rritur gjithashtu. Duke kontribuar mbi gjysmën e ndihmës së përgjithshme. Përfshirë tanke, sisteme të avancuara të mbrojtjes ajrore dhe pajisje të tjera ushtarake.”, tha Shefi i NATO-s. “Evropianët kanë mirëpritur gjithashtu pothuajse 5 milionë refugjatë nga Ukraina, kanë aplikuar sanksione të paprecedentë dhe janë shkëputur nga gazi rus dhe nafta ruse.”. Kjo tregon se sa shumë mund të bëjmë kur Evropa dhe Amerika e Veriut qëndrojnë së bashku. Stoltenberg tha se është Putini ai që filloi këtë luftë dhe ai mund t’i japë fund kësaj lufte “që sot duke tërhequr trupat e tij nga Ukraina dhe duke ardhur në tryezën e bisedimeve.”. Por, për fat të keq, tha ai ne nuk shohim asnjë shenjë se Rusia po përgatitet për paqe. “Përkundrazi, Moska po përgatitet për ofensiva të reja ushtarake.”, prandaj Ukrainës i duhen armët që i nevojiten për të rimarrë territorin dhe për të mbizotëruar si një komb sovran dhe i pavarur. “Nëse Putini fiton, do të ishte një tragjedi për Ukrainën, do të ishte gjithashtu e rrezikshme për të gjithë ne” sepse “jo vetëm për Putinin, por edhe për regjimet e tjera autoritare, se kur përdorin forcën, ata mund të arrijnë qëllimet e tyre. Kjo do ta bënte botën më të rrezikshme dhe të gjithë ne më të pambrojtur.”
Sfidat nga Kina, pranimi i Suedisë dhe Finlandës në NATO
Tashmë Kina po paraqet para Aleancës dhe sistemit më të gjerë ndërkombëtar, sfida sistemike dhe taktike. Vetëm javën e kaluar, Pekini shkeli ligjin ndërkombëtar dhe sovranitetin e SHBA me praninë e një balloni kinez të mbikëqyrjes në hapësirën ajrore të SHBA. “Ky ishte një akt i papërgjegjshëm si kundërpërgjigje ndaj të cilit ne vepruam me përgjegjësi dhe maturi për të mbrojtur interesat tona”, tha Blinken. Ai tha se po analizohen pjesët e ballonit për të mësuar më shumë rreth programit të mbikëqyrjes, bazuar në gjetjet edhe në vëzhgimin e kujdesshëm të sistemit që kur ishte në hapësirën ajrore të SHBA-së. Këto gjetje do të ndahen me Kongresin, si dhe me aleatët dhe partnerët e saj në mbarë botën. “Zyrtarë të lartë të administratës janë në Hill këtë javë dhe ne kemi ndarë tashmë informacione me dhjetëra vende në mbarë botën, si nga Uashingtoni ashtu edhe përmes ambasadave tona.”, tha Blinken. “Ne po e bëjmë këtë sepse SHBA nuk ishin objektivi i vetëm i këtij programi më të gjerë, i cili ka shkelur sovranitetin e vendeve në pesë kontinente. Në angazhimet tona, ne po dëgjojmë përsëri nga partnerët tanë se bota pret që Kina dhe SHBA të menaxhojnë marrëdhëniet tona me përgjegjësi. Kjo është pikërisht ajo që kemi vendosur të bëjmë. Ne vazhdojmë t’i bëjmë thirrje Kinës të bëjë të njëjtën gjë. Ne gjithashtu po vazhdojmë të forcojmë dhe zgjerojmë partneritetet e NATO-s dhe t’i thurim ato së bashku në mënyra të reja”. Ai theksoi përpjekjet e fundit të SHBA-së duke demonstruar sinergjinë në rritje midis aleancave të Atlantikut dhe Paqësorit.
“Pekini po vëzhgon nga afër dhe nxjerrja e mësimeve mund të ndikojnë në vendimet e tij në të ardhmen”, tha Stoltenberg dhe “ajo që ndodh sot në Evropë mund të ndodhë nesër në Azi”. Kina po zhvillon në mënyrë të konsiderueshme forcat e saj ushtarake, përfshirë armët bërthamore, pa asnjë transparencë. “Ajo po përpiqet të vendosë kontrollin mbi Detin e Kinës Jugore dhe po kërcënon Tajvanin. Po përpiqet të marrë kontrollin e infrastrukturës kritike, përfshirë vendet e NATO-s, duke shtypur qytetarët e vet dhe duke shkelur të drejtat e njeriut dhe duke thelluar partneritetit strategjik me Moskën.”. Aleatët e NATO-s kanë shqetësime reale, tha shefi i NATO-s. “Në këtë botë më të rrezikshme dhe më konkurruese, ne duhet të vazhdojmë të forcojmë parandalimin dhe mbrojtjen tonë dhe rrisim më tej shpenzimet për mbrojtjen, kjo është ajo që ne po bëjmë.”.
Në vitin 2014, nën administratën Obama-Biden, të gjithë aleatët e NATO-s ranë dakord për premtimin për investime në mbrojtje. Që atëherë, NATO për tetë vjet radhazi ka një rritje të shpenzimeve të mbrojtjes në të gjithë Evropën dhe në Kanada, me 350 miliardë dollarë shtesë të shpenzuara dhe më shumë vende tani po shpenzojnë të paktën 2% të PBB-së për mbrojtjen dhe pritet që ky trend të vazhdojë.
Lidhur me rëndësinë e përfundimit të pranimit të Finlandës dhe Suedisë në NATO, si Blinken ashtu edhe Stoltenberg theksuan se që në Samitin e Madridit, të gjithë aleatët morën vendimin historik për të ftuar të dy vendet për t’u bashkuar me NATO-n. Të gjithë aleatët kanë nënshkruar protokollet e anëtarësimit dhe 28 aleatë e kanë ratifikuar tashmë marrëveshjen. Finlanda dhe Suedia tani janë duke u integruar në strukturat civile dhe ushtarake të Aleancës dhe kjo tashmë ka forcuar sigurinë e tyre dhe “është e paimagjinueshme që aleatët të mos vepronin, nëse Finlanda apo Suedia do të viheshin nën presion. Është e rëndësishme që ne ta përfundojmë këtë proces anëtarësimi sa më shpejt të jetë e mundur. Kjo do të forcojë sigurinë e të gjithë aleatëve.”.
Zgjerimi i Aleancës, ka ardhur që të shohim si Finlandën ashtu edhe Suedinë, si anëtarë të plotë
Deklaratën e shkurtër në takimin me Sekretarin e Mbrojtjes Lloyd J. Austin III, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Stoltenberg e filloi duke shprehur ngushëllimet e tij të sinqerta për Turqinë dhe për të gjithë ata që humbën të dashurit e tyre në këtë tërmet shkatërrues. Ai përshëndeti që Komanda e Shteteve të Bashkuara dhe gjithashtu aleatët e tjerë treguan gatishmërinë shumë shpejt për të ofruar mbështetje për të ndihmuar Turqinë me punën e shpëtimit dhe për të zbutur pasojat e tërmetit. “Kjo tregon se si aleatët e NATO-s qëndrojnë së bashku, si ne mbështesim njëri-tjetrin dhe për këtë arsye është pjesë e frymës së NATO-s të ndihmojmë kur një vend, një aleat i NATO-s pëson një tërmet të tmerrshëm, siç bëri Turqia disa ditë më parë.”, tha Stoltenberg.
AI përgëzoi gjithashtu Shtetet e Bashkuara dhe personalisht, Sekretar Austin, për udhëheqjen e tij, të palëkundur në ofrimin e mbështetjes për Ukrainën, jo më pak përmes Grupit të Kontaktit të Mbrojtjes së Ukrainës, i cili po koordinon dhe mobilizon mbështetjen për Ukrainën. “Kjo mbështetje bën një ndryshim në terren çdo ditë dhe është kritike për Ukrainën në vetëmbrojtje të saj. Ukraina është pushtuar dhe Ukraina ka të drejtë të mbrojë territorin e saj. E drejta e vetëmbrojtjes është e sanksionuar në Kartën e OKB-së. Ajo që bëjnë aleatët dhe partnerët e NATO-s është të ndihmojnë Ukrainën të përmbushë këtë të drejtë. Ne duhet të jemi të përgatitur për një kohë të gjatë, për të qëndruar me Ukrainën për aq kohë sa duhet.”, tha shefi i NATO-s edhe në takimin me Sekretarin e Mbrojtjes të SHBA-së.
Stoltenberg tha se mirëpret gjithashtu angazhimin e qartë “nga Shtetet e Bashkuara, nga Presidenti Biden, nga administrata amerikane, por edhe mbështetjen dypartiake, të cilën në fakt e pashë sot në shumë takime të ndryshme në Kongres, në Shtetet e Bashkuara, për të vazhduar mbështetjen ndaj Ukrainës. .” Nëse presidenti Putin fiton në Ukrainë, do të jetë një tragjedi për Ukrainën, por do të jetë gjithashtu e rrezikshme për ne, ritheksoi Stoltenberg. “Ai do t’u dërgojë një mesazh udhëheqësve autoritarë, jo vetëm Presidentit Putin, por edhe në Azi dhe vende të tjera, se kur përdorin forcën ushtarake, ata mund të arrijnë qëllimet e tyre. Dhe kjo do ta bëjë botën më të rrezikshme dhe ne më të pambrojtur. Pra, është në interesin tonë të sigurisë kombëtare të sigurojmë që Ukraina të mbizotërojë dhe të fitojë dhe të mbizotërojë si një komb sovran i pavarur në Evropë.”
“Atëherë mirëpres edhe mbështetjen e fuqishme për zgjerimin e Aleancës. Të gjithë aleatët morën një vendim historik kur vendosën në samitin e NATO-s në korrik të vitit të kaluar, të ftonin Finlandën dhe Suedinë.”, theksoi Sekretari i Përgjithshëm. Ai tha se “tani ka ardhur koha për të finalizuar këtë proces ratifikimi dhe shpresoj që ne mund të shohim, si Finlandën ashtu edhe Suedinë, si anëtarë të plotë, sa më shpejt të jetë e mundur.”.
Stoltenberg solli në vemendje politikën e NATO-s me parnerët globalë në Azinë Juglindore. “Më lejoni të them gjithashtu se ju dhe unë, ishim pothuajse në të njëjtën kohë në Azinë Juglindore. Dhe mendoj se kjo tregon se siguria nuk është rajonale. Siguria është globale. Ajo që ndodh në Evropë ka rëndësi për Azinë Juglindore, për Azinë. Dhe ajo që ndodh atje ka rëndësi për Evropën dhe për Amerikën e Veriut dhe për të gjithë ne.”. Kjo është arsyeja tha ai pse NATO duhet të trajtojë edhe pasojat e sigurisë të investimeve të mëdha të Kinës në kapacitetet e reja ushtarake dhe “se si Kina paraqet një sfidë për interesat tona, sigurinë tonë dhe vlerat tona.”, tha Stoltenberg.
Ka shumë çështje për t’u diskutuar tha ai në pritje të ministerialit të Mbrojtjes të NATO-s, javën e ardhshme, më 14 shkurt./gazeta Ushtria
Fraksion.com
