Një dridhje shprese për të drejtat e njeriut në Azinë Jugore

Nga Yamini Mishra

Një vështrim i përciptë i situatës së të drejtave të njeriut në Azinë Jugore mund ta bëjë njeriun të ndiejë se harku i universit moral në rajon ka qenë shumë i gjatë dhe nuk duket se po përkulet drejt drejtësisë. E megjithatë, si njerëz të përkushtuar ndaj të drejtave të njeriut, ne nuk mund të lejojmë që dënimi dhe zymtësia të jenë tregimi ynë përcaktues. Ne duhet ta mbajmë shpresën afër zemrave tona në terrenin që është kaq armiqësor ndaj punës së të drejtave të njeriut.

Në të vërtetë, ndërsa viti 2022 ka parë një numër të madh shkeljesh të të drejtave të njeriut në të gjithë Azinë Jugore, ka pasur gjithashtu zhvillime pozitive që duhen pranuar dhe festuar.

Përdorimi i ligjeve drakoniane anti-terror në rajon për të vënë prapa hekurave dhe për të heshtur aktivistët, gazetarët dhe pothuajse këdo që guxon të flasë kundër padrejtësisë është bërë një shabllon i lehtë dhe i ripërsëritshëm në të gjithë rajonin. Por lufta jonë kolektive për liri dhe drejtësi siguroi lirinë për të paktën disa prej atyre zërave kritikë.

Në Sri Lanka, autoritetet kanë përdorur legjislacionin e vitit 1979 të quajtur Akti i Parandalimit të Terrorizmit (PTA) për të frikësuar kritikët. Por në shkurt, pasi kaloi gati dy vjet në paraburgim, Hejaaz Hizbullah, një avokat nga Sri Lanka dhe një avokat i zëshëm për të drejtat e pakicave, i cili u ndalua nën PTA, u lirua me kusht. Në gusht, Mohamed Imran, një student i inxhinierisë kompjuterike, u lirua pas një ndalimi të gjatë e të padrejtë nën PTA; Një muaj më vonë, Divaniya Mukunthan, drejtoresha e një kanali tamil në YouTube, u lirua gjithashtu.

Gjatë protestave antiqeveritare në fillim të këtij viti, qeveria e Sri Lankës përdori edhe një herë këtë legjislacion drakonian për të shuar mospajtimin, së bashku me forcën e tepruar dhe arrestimet masive. Por pasi vendosën të mos rinovojnë gjendjen e jashtëzakonshme të vendosur për shkak të trazirave, autoritetet liruan gjithashtu shumicën e protestuesve që u ndaluan në mënyrë arbitrare. Udhëheqësi i studentëve Galwewa Siridhamma Thero, i cili u arrestua nën PTA, u lirua me kusht në fillim të këtij muaji.

Në Indi, autoritetet kanë përdorur Aktin e Veprimtarive të Paligjshme (Parandalimin) (UAPA) për të mbajtur aktivistët në burg pa gjyq. Por këtë vit ka pasur të paktën dy raste me zhvillime pozitive. Poetes dhe mendimtares radikale Varavara Rao, e cila u arrestua nën UAPA në 2018, u lirua me kusht nga Gjykata e Lartë. Intelektuali dhe studiuesi i shquar Anand Teltumbde, i cili u arrestua në vitin 2020 gjithashtu me akuzat e UAPA, u lirua me kusht.

Një tjetër zhvillim inkurajues erdhi nga Gjykata e Lartë e Indisë pasi, në maj, ajo pezulloi ligjin e rebelimit të epokës koloniale të vendit, i cili është përdorur gjithashtu për të shtypur mospajtimin. Ky ishte një hap i madh në drejtimin e duhur, veçanërisht për mbrojtjen e lirisë së shprehjes. Gjykata miratoi gjithashtu urdhra historikë që konfirmojnë të drejtën e punonjësve të seksit për jetë dinjitoze dhe të drejtën për abort për çdo grua shtatzënë deri në javën e 24-të, pavarësisht statusit të tyre martesor.

Ndërsa gjyqësori indian ndonjëherë ka dështuar në mbrojtjen e të drejtave të njeriut gjatë këtyre viteve të fundit, zhvillime të tilla më bëjnë të mendoj se jo gjithçka është e humbur. Ata gjithashtu më japin shpresë se gjykatat indiane mund të rriten dhe të mbrojnë të drejtat, veçanërisht ato të pakicave të persekutuara.

Persekutimi i minoriteteve ka qenë një prirje dominuese në të gjithë rajonin, jo vetëm në Indi. Në Pakistan, ligjet e blasfemisë kanë kontribuar në dhunën kundër grupeve etnike dhe fetare dhe janë raportuar disa vdekje. Megjithatë, në një lëvizje pozitive, Gjykata e Lartë e Pakistanit u bëri thirrje autoriteteve të sigurojnë një proces të rregullt në administrimin e drejtësisë në lidhje me rastet e blasfemisë. Kjo, natyrisht, nuk mjafton dhe një legjislacion i tillë duhet të shfuqizohet fare.

Në Maldive, të cilat gjithashtu kanë ligje të rrepta për blasfeminë, aktivisti Mohamed Rusthum Mujuthaba u arrestua për postimin e përmbajtjeve kritike ndaj fesë në mediat sociale dhe për posedim të “materialeve të turpshme”. Ai u lirua nga paraburgimi në gusht dhe u lirua nga burgimi i mëtejshëm./Aljazzera

*Yamini Mishra është Drejtor Rajonal për Azinë Jugore në Amnesty International

Fraksion.com