Dimri si armë lufte, Stoltenberg: Putin po i detyron ukrainasit të ngrijnë ose të ikin

Nga Mimoza Golikja

 

Ministrat e Jashtëm të NATO-s përfunduan ministerialin dyditor në Bukuresht në 30 nëntor 2022, me takime të fokusuara në sfidat afatgjata të paraqitura nga Kina, si dhe në mbështetjen për partnerët që përballen me presionin rus. “NATO është një Aleancë e Evropës dhe Amerikës së Veriut, por sfidat me të cilat përballemi janë globale dhe ne duhet t’i adresojmë ato së bashku në NATO”, tha Sekretari i Përgjithshëm Jens Stoltenberg, pas mbylljes të punimeve të ministerialit të Jashtëm të NATO-s, zhvilluar nga 29-30 nëntor 2022. Ministrat e Jashtëm trajtuan zhvillimet ambicioze ushtarake të Kinës, përparimet e saj teknologjike dhe aktivitetet e saj në rritje kibernetike dhe hibride. Ata theksuan gjithashtu rëndësinë e përmbushjes së udhëzimeve të NATO-s për elasticitetin, ruajtjen e avantazhit teknologjik të NATO-s dhe vazhdimin e forcimit të bashkëpunimit me partnerët në rajonin Indo-Paqësor dhe me Bashkimin Evropian. “Ne gjithashtu duhet të vazhdojmë të forcojmë bashkëpunimin tonë me partnerët në rajonin Indo-Paqësor, si dhe me Bashkimin Evropian. Ministrat diskutuan gjithashtu terrorizmin, kërcënimin më të drejtpërdrejtë asimetrik për sigurinë tonë. Këtë e pamë së fundmi me sulmin e tmerrshëm në Stamboll. “Ministrat ranë dakord se ne duhet të vazhdojmë përpjekjet tona për t’iu kundërvënë këtij kërcënimi.”.  Stoltenberg tha se lufta në Ukrainë tregoi një varësi të rrezikshme nga gazi rus dhe se “kjo duhet të na bëjë të vlerësojmë varësinë tonë nga regjimet e tjera autoritare, jo më pak nga Kina, për zinxhirët tanë të furnizimit, teknologjinë ose infrastrukturën”. Ai shtoi se “ne do të vazhdojmë, sigurisht, të tregtojmë dhe të angazhohemi ekonomikisht me Kinën, por duhet të jemi të vetëdijshëm për varësitë tona, të zvogëlojmë dobësitë tona dhe të menaxhojmë rreziqet.”. Ministrat diskutuan gjithashtu terrorizmin dhe ranë dakord të vazhdojnë përpjekjet për të luftuar këtë kërcënim të rëndë.

Kurse ministrat e Jashtëm të Bosnjë-Hercegovinës, Gjeorgjisë dhe Moldavisë iu bashkuan seancës përfundimtare të ministerialit. Aleatët e NATO-s ranë dakord të rrisin mbështetjen e përshtatur për këta tre partnerë, përfshirë ndërtimin e kapaciteteve, reformën dhe trajnimin për të përmirësuar institucionet e tyre të sigurisë dhe mbrojtjes. Ministrat e Jashtëm të NATO-s u takuan me ministrin e Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba për të adresuar nevojat më urgjente të Ukrainës, si dhe mbështetjen afatgjatë. Aleatët ranë dakord se mbështetja e vazhdueshme ushtarake për Ukrainën është thelbësore, në veçanti, mbrojtje ajrore shtesë. Aleatëve iu bashkuan Finlanda dhe Suedia për të gjitha seancat në takimin ministror, si ​​takimi i tyre i parë i ministrave të Jashtëm të NATO-s, si të ftuar në Aleancë.

Mesazh i fortë i unitetit të NATO-s dhe i mbështetjes së qëndrueshme për Ukrainën

 Sekretari i Përgjithshëm Jens Stoltenberg përshkroi vendimet kryesore të marra nga ministrat e Jashtëm të NATO-s në takimin e tyre të parë në Bukuresht në  29 nëntor 2022, duke nënvizuar se takimi dërgoi “një mesazh të fortë të unitetit të NATO-s dhe të mbështetjes së qëndrueshme për Ukrainën”. Pavarësisht nga guximi dhe përparimi i Ukrainës në terren, Rusia ruan aftësi të forta ushtarake dhe një numër të madh trupash.  “Ministrat e Jashtëm të NATO-s sapo përfunduan një diskutim thelbësor mbi luftën brutale të agresionit të Rusisë dhe mbështetjen tonë për Ukrainën. Forcat e armatosura të Ukrainës kanë bërë përparim të rëndësishëm. Çlirimi i tokave të tyre dhe shtyrja prapa forcave ruse. Në të njëjtën kohë, pjesë të mëdha të Ukrainës mbeten të pushtuara dhe ushtria ruse ruan aftësi të forta dhe një numër të madh trupash.”, tha shefi i NATO-s. Përballë përpjekjeve të Presidentit Putin për të armatosur dimrin, “për të detyruar ukrainasit të ngrijnë ose të ikin”, NATO do të vazhdojë të mbështesë Ukrainën për aq kohë sa të duhet dhe nuk do të tërhiqet. “Rusia po përdor sulme brutale me raketa dhe dronë për ta lënë Ukrainën të ftohtë dhe të errët këtë dimër. Presidenti Putin po përpiqet të armatosë dimrin. Për të detyruar ukrainasit të ngrijnë ose të ikin. Ai po përpiqet të thyejë vullnetin e popullit të guximshëm ukrainas dhe për të përçarë të gjithë ne që i mbështesim. Por takimi ynë këtu në Bukuresht po dërgon një mesazh të fortë të unitetit të NATO-s dhe të mbështetjes së qëndrueshme për Ukrainën.”. Sekretari i Përgjithshëm mirëpriti premtimet shtesë të bëra për Paketën Gjithëpërfshirëse të Ndihmës së NATO-s për Ukrainën, e cila financon mbështetjen urgjente jo-vdekjeprurëse, duke përfshirë karburantin dhe gjeneratorët.  “NATO nuk është palë në luftë. Por ne do të vazhdojmë të mbështesim Ukrainën, për aq kohë sa të duhet. Ne nuk do të tërhiqemi. Aleatët e NATO-s po ofrojnë mbështetje të paprecedentë. Dhe sot, aleatët bënë premtime shtesë për Paketën Gjithëpërfshirëse të Ndihmës së NATO-s për Ukrainën. Kjo do të financojë mbështetje urgjente jo-vdekjeprurëse, duke përfshirë karburantin dhe gjeneratorët. Ndihma e Ukrainës për të trajtuar pasojat e goditjeve të Rusisë kundër rrjetit të tyre energjetik”. Ai do të marrë pjesë në takimin ministror të Jashtëm të G7 për të siguruar angazhime për mekanizmin e koordinimit të infrastrukturës emergjente për të ndihmuar Ukrainën.

Nuk ka paqe të qëndrueshme nëse fiton agresori

 Ministri i Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba mori pjesë në diskutimet me ministrat e Jashtëm aleatë, ku u diskutua mbështetja e Aleancës për Ukrainën dhe u trajtuan aspiratat euro-atlantike të Ukrainës. Ministrat e Jashtëm riafirmuan “mbështetjen e NATO-s për të drejtën e Ukrainës për të zgjedhur rrugën e saj”. NATO njeh dhe respekton aspiratat e Ukrainës për anëtarësim, “megjithatë, fokusi ynë tani është në ofrimin e mbështetjes së menjëhershme”, pasi Ukraina duhet të mbrohet kundër agresionit rus. “Me ministrin e Jashtëm Dmytro Kuleba, ne trajtuam luftën e paligjshme të Rusisë në Ukrainë. Nevojat më urgjente të vendit dhe me mbështetjen tonë  afatgjatë, Ukraina ka bërë fitime të konsiderueshme. Por ne nuk duhet të nënvlerësojmë Rusinë. Raketat dhe dronët rusë vazhdojnë të godasin qytetet e Ukrainës, civilët dhe infrastrukturën kritike. Kjo po shkakton vuajtje të mëdha njerëzore, me fillimin e dimrit”. Ndërrkohë që ministrat e Jashtëm të NATO-s e bënë të qartë se mbështetja  se e vazhdueshme ushtarake për Ukrainën është thelbësore, në veçanti, mbrojtje ajrore shtesë, kontribute shtesë në Paketën Gjithëpërfshirëse të Ndihmës së NATO-s dhe sigurimi i Ukrainës me ndihmë jo-vdekjeprurëse, përfshirë karburantin dhe gjeneratorët.

Lidhur me diskutimin politik në lidhje me të ardhmen e Ukrainës dhe aspiratat e anëtarësimit të Ukrainës, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg tha se NATO po diskuton se si të forcojë më tej partneritetin me Ukrainën dhe gjithashtu t’i ndihmojmë ata të ecin drejt anëtarësimit në NATO. “Aleatët e NATO-s kanë përsëritur vendimin e tyre të marrë këtu në Bukuresht për anëtarësimin në NATO në 2008 dhe ne kemi treguar gjithashtu se dera e NATO-s është e hapur”, tha Stoltenberg dhe përmendi anëtarësimin në Aleancë të Malit të zi dhe Maqedonisë Veriore. Por lidhur me Ukrainën,  tha ai  “fokusi kryesor tani është në ofrimin e mbështetjes së nevojshme urgjente, si për t’i ndihmuar ata të mbrohen, por edhe për të riparuar infrastrukturën e shkatërruar të energjisë dhe shumë lloje të tjera mbështetjeje”, për Ukrainën, “ne po diskutojmë se si mund ta forcojmë më tej partneritetin politik, pa anëtarësimin, dhe ka mënyra të ndryshme për ta bërë këtë vetëm duke u takuar më shpesh, duke pasur diskutime më thelbësore dhe duke parë mënyra të ndryshme të zgjerimit, thellimit tonë politik, partneriteti.”. Ai tha se NATO po shton mbështetjen praktike që është shumë e rëndësishme, pasi mbështetja politike dhe mbështetja praktike shkojnë dorë për dore. Stoltenberg tha se duke zgjeruar mbështetjen praktike,  NATO po angazhohet më ngushtë me Ukrainën.  Aleanca po shqyrton gjithashtu se si mund ta forcojë më tej mbështetjen për ndërtimin e kapaciteteve, për të ndihmuar Ukrainën që të kalojë nga “pajisjet e epokës sovjetike, te standardet dhe doktrinat, te standardet dhe doktrinat e NATO-s dhe të bëhet më e ndërveprueshme me Forcat e NATO-s. Pra, bashkëpunimi praktik dhe bashkëpunimi politik shkojnë dorë për dore dhe po ndihmon për ta çuar Ukrainën drejt NATO-s.”. Sekretari i Përgjithshëm tha se se mesazhi kryesor është se një paqe e qëndrueshme mund të jetë vetëm një paqe e drejtë, paqja nuk do të jetë e qëndrueshme dhe se ajo nuk do të mbizotërojë nëse autokracia dhe shtypja mbizotërojnë mbi demokracinë dhe lirinë. “Nëse fuqitë autoritare fitojnë, ne nuk do të kemi një paqe të qëndrueshme dhe kjo është edhe arsyeja pse, natyrisht, të gjithë janë në favor të paqes”, tha ai. E vetmja mënyrë për të arritur paqen është “të siguroheni që agresori të mos fitojë”, sepse kjo është një luftë agresioni, pasi Rusia ka pushtuar një vend tjetër, duke shkelur sovranitetin e tij, integritetin e tij territorial dhe duke sulmuar civilët dhe infrastrukturën . Mund të tingëllojë si një paradoks, tha Stoltenberg  por “realiteti është se mënyra më e mirë për të arritur një paqe të qëndrueshme në Ukrainë është t’i ofrohet mbështetje ushtarake Ukrainës. Për shkak se kjo është mënyra që Rusia do të mësojë, Presidenti Putin do të kuptojë se ai nuk mund t’i arrijë qëllimet e tij në fushën e betejës. Ai duhet të ulet dhe të negociojë me mirëbesim dhe në fakt të bëjë disa lëshime serioze për të pasur një paqe të qëndrueshme. Pra, po, ne mbështesim përpjekjet, por ne gjithashtu e dimë se mënyra për të arritur paqen e qëndrueshme është ofrimi i mbështetjes ushtarake për Ukrainën.”. Detyra më e menjëhershme dhe urgjente është të sigurohet që Ukraina të mbizotërojë si një komb demokratik sovran dhe i pavarur në Evropë dhe  për ta bërë këtë, “ne duhet të mobilizojmë sa më shumë që të mundemi, kur bëhet fjalë për mbështetjen ushtarake, ekonomike, financiare dhe humanitare për Ukrainën”. Nëse Ukraina “nuk mbizotëron si një shtet i pavarur sovran, atëherë çështja e anëtarësimit nuk është fare në tavolinë. Sepse atëherë nuk kemi më asnjë anëtar kandidat në Ukrainë.”, tha shefi i NATO-s.  Ukraina mund të bëhet anëtare e Aleancës së pari kur ajo “të mbizotërojë, dhe ne po e ndihmojmë Ukrainën ta bëjë këtë.”. Aleatët e bënë të qartë gjatë gjithë takimit, se ata janë të gatshëm të mbështesin  me pajisje të avancuara ushtarake, me municion, me karburant, me të gjitha gjërat e tjera që Ukraina ka nevojë për t’u mbrojtur. “Kjo është urgjenca, kjo është detyra imediate dhe më e rëndësishme për aleatët” tha Stoltenberg.. “Hapi më i rëndësishëm dhe urgjent është të sigurohemi që Ukraina të mbizotërojë dhe kjo është pikërisht ajo që ne po bëjmë”.

Takimi i ditës së dytë të ministerialit me fokus Kinën

Ministeriali i Jashtëm i NATO-s trajtoi sfidat afatgjata të paraqitura nga Kina për interesat, vlerat dhe sigurinë e Aleancës si dhe se si duhet të vazhdojë ajo të forcojë qëndrueshmërinë e saj. “NATO është një Aleancë e Evropës dhe Amerikës së Veriut, por sfidat me të cilat përballemi janë globale dhe ne duhet t’i trajtojmë ato së bashku në NATO.”.  Ne nuk e shohim Kinën si një kundërshta tha shefi i NATO-s, “ne do të vazhdojmë të angazhohemi me Kinën kur të jetë në interesin tonë, jo më pak për të përcjellë qëndrimin tonë të bashkuar për luftën e paligjshme të Rusisë në Ukrainë. Pra, ne mbetemi me vështim të qartë. Sot, ministrat morën parasysh zhvillimet ambicioze ushtarake të Kinës, përparimet e saj teknologjike dhe aktivitetet e saj në rritje kibernetike dhe hibride”. Lufta në Ukrainë ka treguar “varësinë tonë të rrezikshme nga gazi rus”, kjo gjithashtu duhet “të na bëjë të vlerësojmë varësinë tonë nga regjimet e tjera autoritare, jo më pak nga Kina. Për zinxhirët tanë të furnizimit, teknologjinë ose infrastrukturën. Ne do të vazhdojmë, natyrisht, të tregtojmë dhe të angazhohemi ekonomikisht me Kinën. Por ne duhet të jemi të vetëdijshëm për varësitë tona, zvogëlojmë dobësitë tona dhe menaxhojmë rreziqet.”.

Ballkani Perëndimor, Bosnja Hercegovina, më shumë mbështetje për partnerët  e Detit të Zi

Në seancën e fundit të ministerialit, ministrat e Jashtëm të Bosnjë-Hercegovinës, Gjeorgjisë dhe Moldavisë iu bashkuan punimeve, që të tre partnerë të vlerësuar të NATO-s, të cilët përballen me presionin rus. “Ne diskutuam shqetësimet tona të përbashkëta të sigurisë dhe mënyrat për të forcuar bashkëpunimin tonë dhe aleatët ranë dakord të rrisin mbështetjen tonë të përshtatur, duke përfshirë ndërtimin e kapaciteteve, reformat dhe trajnimin për të përmirësuar institucionet e tyre të sigurisë dhe mbrojtjes. Mbështetja e NATO-s për integritetin territorial dhe sovranitetin e Bosnjë-Hercegovinës është e padiskutueshme. Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg tha se para së gjithash, Bosnja dhe Hercegovina është e rëndësishme për stabilitetin në të gjithë rajonet e Ballkanit Perëndimor dhe është gjithashtu e rëndësishme për NATO-n. “NATO ka një histori në Bosnjë dhe Hercegovinë. Ne ndihmuam për t’i dhënë fund një lufte brutale etnike atje në vitet 1990 dhe NATO është ende e pranishme në Bosnje dhe Hercegovinë. Ne e kemi selinë në Sarajevë dhe punojmë me Bosnje dhe Hercegovinën.”, tha ai . NATO është e përkushtuar të mbështesë më tej Bosnjën dhe Hercegovinën, përfshirë edhe programin e ngritjes së kapaciteteve të mbrojtjes dhe selinë e NATO-s në Sarajevë, si dhe të ndihmojë në ndërtimin e institucioneve të forta të mbrojtjes dhe sigurisë, duke përfshirë edhe zbatimin e reformave demokratike. Stoltenberg tha  se për Ballkanin Perëndimor, “jemi të shqetësuar”, pasi NATO ka anëtarë dhe partnerë në BP. “Ne kemi misionin e KFOR-it të NATO-s në Kosovë rreth 4000 trupa, duke ndihmuar në sigurimin e paqes dhe stabilitetit”, si dhe  NATO punon shumë ngushtë me Bashkimin Evropian “për të ndihmuar në stabilizimin e rajonit”.

Lidhur me partnerët si Gjeorgjia dhe Moldavia Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, tha se “ministri i Jashtëm i Gjeorgjisë u mirëprit shumë nga aleatët e NATO-s së bashku me ministrat e Jashtëm të Moldavisë dhe Bosnjë-Hercegovinës, në seancën tonë të fundit, ku shprehim solidaritetin tonë me të tre partnerët. Unë mendoj se nëse ka një mësim të nxjerrë nga Ukraina, është se ne duhet t’i mbështesim ata tani”, tha ai pasi këto vende kanë nevojë  për mbështetje në mënyra të ndryshme, “duke qenë të ndryshme, por nën presionin rus”, tha Stoltenberg. “Është shumë më mirë t’i mbështesim tani sesa kur kemi parë zhvillime që shkojnë në drejtimin absolutisht të gabuar siç pamë me pushtimin e Ukrainës, në fillim të këtij viti. Pra, kjo është një nga arsyet pse, për shembull, në Gjeorgji, ne kemi qendrën e trajnimit dhe marrëdhënieve me dhjetëra trajnerë të NATO-s.”. Aleatët morën angazhime të reja, njoftime, për mbështetje të mëtejshme, “për shkak se ne duhet të ndërtojmë një partneritet afatgjatë me Gjeorgjinë dhe përdorim zyrën, ne përdorim qendrën e trajnimit për të bërë pikërisht këtë. Të gjithë aleatët shprehën gjithashtu mbështetjen e tyre të fortë për sovranitetin dhe integritetin territorial të Gjeorgjisë. Në të njëjtën kohë, aleatët nënvizuan gjithashtu rëndësinë e zbatimit të reformave demokratike në Gjeorgji dhe të punës së bashku me Gjeorgjinë për të zbatuar paketën e zgjeruar të mbështetjes që kemi rënë dakord.”.

Moldavia është partnere e NATO-s dhe ka një marrëdhënie shumë të ngushtë me Bashkimin Evropian dhe shumë aleatë gjithashtu ofrojnë lloje të ndryshme mbështetjeje dypalëshe për Moldavinë. Aleanca respekton faktin që Moldavia nuk aspiron anëtarësimin në NATO dhe që  Moldavia është një vend neutral.”Ne po shqyrtojmë se si mund të punojmë më ngushtë me Moldavinë në fusha të ndryshme, por gjithashtu mirëpresim faktin që Aleatët e NATO-s dhe Bashkimi Evropian po ofrojnë gjithashtu mbështetje ekonomike për Moldavinë për t’i ndihmuar ata të zbusin pasojat që po shohin, dhe për shkak të luftës në Ukrainë.”.

 Finlanda dhe Suedia

“Në të gjitha diskutimet tona, dje dhe sot, na u bashkuan Finlanda dhe Suedia. Procesi i ratifikimit për anëtarësimin e tyre në NATO tashmë është pothuajse i përfunduar. Pranimi i tyre do t’i bëjë ata më të sigurt, Aleancën tonë më të fortë dhe zonën euroatlantike më të sigurt.
Është koha për t’i mirëpritur ata si anëtarë të plotë të Aleancës.”, tha shefi i NATO-s, dhe  falënderoi ndërkohë Rumaninë për pritjen e shkëlqyer të takimit të ministrave të Jashtëm të NATO-s. “Kjo tregon edhe një herë përkushtimin e fortë të Rumanisë ndaj Aleancës sonë”, tha ai. Lidhur me anëtarësimin e Finlandës dhe Suedisë në NATO, Stolteberg tha se të gjithë aleatët, përfshirë Turqinë, morën një vendim historik në qershor për të ftuar Finlandën dhe Suedinë ata  kanë nënshkruar Protokollin e Anëtarësimit dhe tashmë 28 nga 30 aleatë kanë ratifikuar Protokollet e Anëtarësimit. “Ky është një proces shumë i shpejtë i anëtarësimit. Ne e mirëpresim atë dhe ne e bëjmë këtë jo vetëm sepse e dimë se anëtarësimi i Finlandës dhe Suedisë në Aleancë do të forcojë NATO-n, do të forcojë lidhjen transatlantike, do të na bëjë të gjithëve më të mbrojtur  dhe më të sigurt. Në mbyllje, Sekretari i Përgjithshëm përshëndeti ofertën e Norvegjisë për të pritur një takim jozyrtar të ministrave të jashtëm të NATO-s vitin e ardhshëm, për të ndihmuar në përgatitjen e Samitit të Vilnius në korrik 2023.

 

Fraksion.com