“Përforcohet prania nga Deti i Zi në Detin Baltik”; NATO e gatshme të mbrojë Rumaninë dhe aleatët
Nga Mimoza Golikja
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg priti kryeministrin rumun Nicolae Ciucă në selinë e NATO-s për të trajtuar luftën e agresionit të Rusisë në Ukrainë dhe implikimet për sigurinë në rajonin e Detit të Zi. Z. Stoltenberg theksoi në atë takim (26 tetor 2022), se NATO po përforcon praninë e saj nga Deti i Zi në Detin Baltik, duke përfshirë avionët luftarakë nga Kanadaja dhe mijëra trupa franceze, belge, holandeze dhe amerikane. “Theksova se kjo dërgon një mesazh të qartë se NATO është e gatshme të mbrojë Rumaninë dhe të gjithë aleatët e tjerë”, tha Shefi i NATO-s. Duke adresuar pretendimet e Moskës se Ukraina po përgatitet të përdorë një “bombë të pistë” radiologjike në territorin e saj, Sekretari i Përgjithshëm e përshkroi atë si “absurde”, duke shtuar se “Aleatët e hedhin poshtë këtë akuzë të rreme dhe Rusia nuk duhet të përdorë pretekste të rreme për të përshkallëzuar lufta edhe më tej.”. Ai e bëri të qartë se “NATO nuk do të frikësohet apo pengohet të mbështesë të drejtën e Ukrainës për vetëmbrojtje, për aq kohë sa duhet”. Ai tha gjithashtu se lufta e Rusisë ndaj Ukrainës “ka kthyer pjesë të Detit të Zi në një zonë lufte” dhe i kërkoi Rusisë “të rinovojë marrëveshjen e grurit të OKB-së të ndërmjetësuar nga Turqia”, në mënyrë që ushqimi të vazhdojë të arrijë tek ata në nevojë.
Sekretari i Përgjithshëm falënderoi Rumaninë për kontributet e rëndësishme që ajo jep për sigurinë tonë të përbashkët në këtë kohë të rëndësishme. Rumania investon 2% të PBB-së në mbrojtje, pret një nga grupet e reja luftarake shumëkombëshe të NATO-s, të krijuar pas pushtimit rus të Ukrainës në shkurt, si dhe një vend kyç për mbrojtjen raketore balistike të NATO-s. Takimi i ardhshëm i ministrave të Jashtëm të NATO-s do të zhvillohet në kryeqytetin rumun Bukuresht muajin e ardhshëm.
Rumania aleate shumë e vlerësuar e NATO-s
Rumania është një aleate shumë e vlerësuar, tha në konferencën e përbashkët të shtypit Sekretari i Përgjithshëm të NATO-s, Stoltenberg që mbajti me Kryeministrin e Rumanisë, Nicolae Ciucă, pas takimit në selinë e NATO-s. “Ju i njihni këto shtabe, e njihni shumë mirë NATO-n, por është gjithmonë kënaqësi të takohem me ju dhe të diskutojmë dhe adresojmë sfidat e sigurisë me të cilat përballemi së bashku në Aleancën tonë. Rumania është një aleate shumë e vlerësuar dhe unë e vlerësoj shumë kontributin e rëndësishëm që ju jepni për sigurinë tonë të përbashkët në këtë kohë kyçe.”. Rumania pret një nga grupet e reja të betejës të NATO-s në rajonin e Detit të Zi, udhëheq me shembull për shpenzimet e mbrojtjes dhe Rumania është një vend kyç për mbrojtjen e raketave balistike të NATO-s.”Unë mirëpres gjithashtu udhëheqjen tuaj diplomatike për të forcuar NATO-n, p ërfshirë pritjen e takimit të ministrave të Jashtëm të NATO-s në Bukuresht muajin e ardhshëm.”, tha Stoltrnberg.
“Ne trajtuam luftën brutale të agresionit të Rusisë kundër Ukrainës. Presidenti Putin po dështon në fushën e betejës. Ai po përgjigjet me më shumë sulme pa dallim ndaj qyteteve të Ukrainës, kundër civilëve dhe kundër infrastrukturës kritike, me retorikë të rrezikshme bërthamore. Ne kemi parë gjithashtu Rusinë të akuzojë Ukrainën se po përgatitet të përdorë një “bombë të pistë” radiologjike. Kjo është absurde. Aleatët e hedhin poshtë këtë akuzë të rreme. Rusia nuk duhet të përdorë pretekste të rreme për të përshkallëzuar më tej luftën. NATO nuk do të frikësohet apo pengohet të mbështesë të drejtën e Ukrainës për vetëmbrojtje, për aq kohë sa duhet”, theksoii shefi i NATO-s. Çdo javë, forcat e Ukrainës po forcohen dhe po pajisen më mirë. Në të njëjtën kohë, “ne vazhdojmë të forcojmë mbrojtjen tonë. Ne po përforcojmë praninë e NATO-s nga Deti i Zi në Detin Baltik. Avionët luftarakë nga Kanadaja ndihmojnë për të mbajtur qiellin tuaj të sigurt dhe mijëra trupa franceze, holandeze, belge dhe amerikane janë në Rumani për të penguar agresionin. Këto vendosje dërgojnë një mesazh të qartë: NATO është gati të mbrojë Rumaninë dhe të gjithë aleatët e tjerë.”, tha Stoltenberg.
“Sot trajtuam situatën në rajonin e Detit të Zi, i cili është me rëndësi jetike strategjike për NATO-n. Tre aleatë janë shtete bregdetare, siç janë partnerët tanë të ngushtë Ukraina dhe Gjeorgjia. Lufta e Rusisë i ka kthyer pjesë të Detit të Zi në një zonë lufte.”. Raketat e lëshuara nga luftanijet ruse në Detin e Zi kanë goditur qytetet e Ukrainës dhe për muaj të tërë, forcat ruse bllokuan portet e Ukrainës, duke shkaktuar krizën më të keqe globale të ushqimit në vite. “Ne i bëjmë thirrje Rusisë të rinovojë marrëveshjen e grurit të OKB-së të ndërmjetësuar nga Turqia dhe të sigurojë furnizimin e vazhdueshëm me ushqim për ata që kanë më shumë nevojë” , tha Stoltenberg dhe falenderoi përsëri për kontributet e shumta të Rumanisë në NATO. “Mezi pres të jem në Bukuresht pas vetëm disa javësh.”, tha ai.
Të gatshëm të mbështesim Ukrainën për aq kohë sa të duhet
Luftërat janë nga natyra të paparashikueshme, tha Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, por ajo që kemi parë gjatë javëve dhe muajve të fundit është në fakt se ukrainasit kanë bërë përfitime të konsiderueshme. “Ata kanë qenë në gjendje që para së gjithash të zmbrapsin forcat pushtuese ruse nga veriu, nga territori përreth Kievit dhe më pas të ndalojnë ose të ndalojnë ofensivën ruse në Donbass, dhe në fakt më pas të shtyjnë forcat, të çlirojnë territorin në Kharkiv dhe në Donbass. dhe gjithashtu tani në jug. Dhe ky është sigurisht një shembull i shkëlqyeshëm i trimërisë, guximit të Forcave të Armatosura të Ukrainës, dhe ne u kushtojmë shumë respekt atyre, popullit të Ukrainës, udhëheqjes politike në Ukrainë dhe forcave të tyre të armatosura. Por sigurisht, mbështetja nga aleatët dhe partnerët e NATO-s kanë qenë gjithashtu jetike për progresin, sukseset që kemi parë që ukrainasit kanë mundur të bëjnë gjatë javëve apo muajve të fundit.”, tha ai , teksa u përgjigj se si do të evoluojë lufta në Ukrainë në të ardhmen e afërt dhe nëse ajo “do të ketë përfunduar” deri në fund të vitit të ardhshëm. Stoltenberg tha se lufta nuk filloi në shkurt të këtij viti, por në vitin 2014. Ishte kur presidenti Putin aneksoi ilegalisht Krimenë dhe filloi të kontrollonte pjesën lindore të Donbasit. “Ajo që ndodhi në shkurt ishte një përshkallëzim i plotë, një luftë në shkallë të gjerë, një luftë agresioni nga Rusia kundër Ukrainës. Nuk do të spekuloj se sa do të zgjasë lufta. Unë do të them vetëm dy gjëra, dhe njëra është se ne jemi të gatshëm të mbështesim Ukrainën për aq kohë sa të duhet. Nuk mund të lejojmë që presidenti Putin të fitojë. Kjo do të ishte një fatkeqësi, një tragjedi për ukrainasit, por gjithashtu do të na bënte ne, aleatët e NATO-s, më të prekshëm. Sepse atëherë mësimi i mësuar nga Ukraina për Presidentin Putin është se ai mund t’i arrijë qëllimet e tij duke përdorur forcën ushtarake. Dhe ky do të jetë një mësim i nxjerrë jo vetëm për të, por edhe për liderë të tjerë autoritarë në mbarë botën.
Mesazhi i dytë, tha ai është se shumica e luftërave përfundojnë në tryezën e negociatave dhe në të njëjtën kohë, ne e dimë se ajo që mund të arrijë Ukraina në tryezën e bisedimeve varet tërësisht nga forca në fushën e betejës. “Pra, ne duhet të forcojmë dorën e tyre në tryezën e negociatave duke ofruar mbështetje ushtarake. Dhe kjo është pikërisht ajo që po bëjnë aleatët e NATO-s, për të maksimizuar gjasat për një rezultat që është i pranueshëm për Ukrainën dhe për të minimizuar kohën para se të arrijmë atje. Për shkak se sa më e fortë të jetë Ukraina në fushën e betejës, aq më shumë ka gjasa që ne të kemi një zgjidhje politike që siguron që Ukraina të mbizotërojë si një komb sovran i pavarur në Evropë.”.
NATO nuk do të rijë duarkryq nëse ka presione ndaj Finlandës dhe Suedisë
Lidhur me anëtarësimin e Finlandës dhe Suedisë në Aleancës, duke marrë parasysh “vonesën e anëtarësimit” në kontekstin “e kundërshtimeve të Hungarisë”, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s tha se “të gjithë aleatët e NATO-s, të 30 aleatët e NATO-s morën një vendim historik në qershor të këtij viti në Samitin e Madridit për të ftuar Finlandën dhe Suedinë të bëhen aleatë të NATO-s dhe më pas ne nënshkruam protokollet e anëtarësimit, të 30 aleatët e NATO-s.”. Por ndërkohë janë 28 aleatë që e kanë ratifikuar tashmë Protokollin e Anëtarësimit. “Deri më tani, ky ka qenë procesi më i shpejtë i anëtarësimit në historinë moderne të NATO-s.”, tha ai pasi ka “vetëm disa javë” që nga maji kur Finlanda dhe Suedia kërkuan, u ftuan dhe aplikuan, për anëtarëm dhe deri sa u nënshkrua Protokolli ie Anëtarësimit. “Tashmë 28 vende kanë ratifikuar në parlamentet kombëtare”, dhe së fundmi “Hungaria e bëri të qartë se ratifikimi është në agjendën e parlamentit këtë vjeshtë.”.
Lidhur me qëndrimin e Turqisë Stoltenberg tha se “ e mirëpres që Finlanda, Suedia dhe Turqia po punojnë së bashku për të zbatuar memorandumin e përbashkët për të cilin ranë dakord në margjinat e Samitit të Madridit, për të rritur përpjekjet për të luftuar terrorizmin ndërkombëtar”. Suedia e ka bërë të qartë se “nuk ka kufizime për eksportet e armëve në Turqi. Dhe ata kanë krijuar atë që ne e quajmë një mekanizëm të përhershëm, një mënyrë për të punuar edhe më ngushtë së bashku në shkëmbimin e informacionit, në inteligjencën për të mbështetur përpjekjet për të luftuar terrorizmin ndërkombëtar. Kështu që kam besim se të gjithë aleatët do ta ratifikojnë Protokollin e Anëtarësimit.”. Ai tha se e mirëpret faktin që Finlanda dhe Suedia janë në kontakt të ngushtë me Turqinë. “Kryeministri suedez ishte këtu së fundmi. Sigurisht që kemi diskutuar për procesin e anëtarësimit dhe ai do të shkojë në Turqi për t’u takuar me Presidentin Erdogan. Pra, ne jemi në kontakt të ngushtë me Finlandën dhe Suedinë dhe gjithashtu sigurisht në kontakt të ngushtë në të gjitha nivelet me aleatin tonë të ngushtë, Turqinë. Më pas, ajo që thashë dhe është ende mesazhi im është se Finlanda dhe Suedia tani janë në një vend shumë të ndryshëm nga përpara se të aplikonin.”. Sepse ajo që “kemi parë që atëherë, është se aleatët kanë lëshuar garanci sigurie për Finlandën dhe Suedinë si pjesë e të gjithë procesit të pranimit. Ne kemi më shumë prani të NATO-s në rajonin e Balltikut, në rajonin rreth Finlandës dhe Suedisë. Finlanda dhe Suedia marrin pjesë në aktivitetet civile, ushtarake të NATO-s. Jens Stoltenberg theksoi se dhe nëse do të kishte ndonjë lloj presioni kundër Finlandës dhe Suedisë, është e paimagjinueshme që aleatët e NATO-s të qëndrojnë duarkryq dhe të mos reagojnë”, tha ai. “Ne do të reagojmë nëse ka ndonjë lloj presioni ndaj Finlandës dhe Suedisë.”.
Gjithashtu lidhur me “se si ka reaguar qeveria turke ndaj qeverisë së re në Suedi” me qasjen e tyre për të arritur një mirëkuptim për anëtarësimin në NATO, Stoltenberg tha se ka mbështetje të gjerë politike në Suedi për t’u bërë aleat i NATO-s dhe se vendimi i parlamentit suedez kishte një shumicë dërrmuese në mbështetje të aplikimit për anëtarësim, qeveria e mëparshme dhe ajo aktuale, janë shumë të përkushtuara për zbatimin e marrëveshjes trepalëshe që u arrit midis Turqisë, Finlandës dhe Suedisë, në Samitin e NATO-s. “Unë mirëpres mesazhin shumë të qartë nga Kryeministri Ulf Kristersson dhe qeveria e re për të punuar shumë në zbatimin e marrëveshjes dhe për të siguruar që të ketë ratifikimin nga të gjithë aleatët sa më shpejt të jetë e mundur. Unë mirëpres kontaktin e ngushtë midis Stokholmit dhe Ankarasë, Presidentit Erdogan dhe Kryeministrit Kristersson”, tha ai. “Unë e di gjithashtu se Suedia është në nivele të ndryshme diplomatike dhe politike në kontakt të ngushtë me Turqinë. Pra, kjo, natyrisht, mbështetet vetëm nga unë. Në një të ardhme të afërt do të shkoj vetë në Turqi. Dhe ne e bëjmë këtë për të siguruar që sa më shpejt të jetë e mundur 30 aleatë do të kenë ratifikuar Protokollin e Anëtarësimit, duke i mundësuar Finlandës dhe Suedisë të bëhen anëtarë të plotë të Aleancës.”, tha Stoltemberg.
Ndërsa nga ana e tij kryeministri rumun lidhur me “zvarritjen e procesit të miratimit të Finlandës dhe Suedisë” tha se Rumania e ka kuptuar që në fillim rëndësinë e Suedisë dhe Finlandës për t’u bërë anëtare e Aleancës dhe “ne vlerësojmë që në fillim se sa më shumë aftësi sjellin ato brenda Aleancës, pra, ne e ratifikojmë marrëveshjen që në fillim të procesit”, por ai tha se konkretisht, nuk kanë diskutuar me shtetin fqinj Hungarinë për të sqaruar se si mund ta mbështesin këtë vendim.” Por ne jemi gjithmonë duke diskutuar me Sekretarin e Përgjithshëm, me Selinë e NATO-s dhe nëse është e nevojshme, jemi të hapur për të qenë pjesë e këtij procesi.”, tha ai duke iu përgjigjur interesimit të gazetarëve.
Fraksion.com
