Përdorimi i teknologjive kuantike për t’i bërë komunikimet të sigurta
Projektet inovative të udhëhequra nga shkencëtarët në NATO dhe vendet partnere po hapin terren të ri për të shfrytëzuar fuqinë e kuantit për t’i bërë komunikimet të pamundura për t’u përgjuar dhe hakuar. Zbatimi i këtyre teknologjive kuantike në sektorët e sigurisë dhe mbrojtjes mund të ndihmojë në sigurimin e transmetimit të informacionit në të ardhmen, duke e mbrojtur atë nga sistemet gjithnjë e më të avancuara të hakerimit dhe duke kontribuar në përpjekjet e NATO-s për të ruajtur avantazhin e saj teknologjik.
Projektet e kërkimit dhe zhvillimit të Programit të NATO-s Shkenca për Paqe dhe Siguri (SPS) kanë ekzaminuar aplikimet e teknologjive kuantike të lidhura me sigurinë, duke trajtuar tre fushat e tyre kryesore: informatikë, ndjeshmëri dhe komunikim. Llogaritja kuantike dhe sensori po përmirësojnë aftësitë e kompjuterëve dhe teknologjive të matjes në distancë në nivele që ata tradicionalisht nuk janë në gjendje t’i arrijnë. Në fushën e komunikimeve kuantike, aktivitetet SPS po tregojnë rezultatet më premtuese. Këto projekte zhvillojnë sisteme për enkriptimin dhe transmetimin e sigurt të informacionit duke përdorur shpërndarjen e çelësit kuantik (QKD) dhe kriptografinë post-kuantike (PQC). Nëpërmjet këtyre teknikave, ata i përgjigjen shqetësimeve në rritje të sigurisë në lidhje me teknologjitë e reja – siç janë kompjuterët kuantikë, të cilët mund të deshifrojnë komunikimet sekrete – duke parandaluar aksesin e paautorizuar.
Testimi i shpërndarjes së çelësit kuantik (QKD)
QKD është një metodë komunikimi kuantike për të ndarë çelësat e deshifrimit. Në këtë sistem, një mesazh i koduar dërgohet përmes rrjeteve tradicionale, ndërsa çelësat për dekriptimin e informacionit transmetohen përmes mjeteve kuantike. Në këtë mënyrë, vetëm marrësi i synuar mund të dekodojë mesazhin, duke e bërë të pamundur çdo përgjim. Duke aplikuar këtë metodë, një projekt SPS arriti të lidhë Italinë dhe Maltën me një lidhje prototipike QKD duke përdorur kabllot me fibër optike nëndetëse për herë të parë.
Një tjetër iniciativë kërkimore e mbështetur nga SPS hetoi teknikat QKD për të dërguar çelësat kriptografikë nga një pikë fundore në tjetrën, e cila ndodhej qindra kilometra larg. Ndërkohë, studiuesit në një universitet në Republikën Çeke po studiojnë aplikimin e teknologjisë QKD në një rrjet 5G për të eksploruar potencialin e saj për të rritur sigurinë kibernetike në sistemet e ardhshme të komunikimit.
Paraqitja e mjedisit eksperimental të komunikimit kuantik të sigurt që lidhi përdoruesit në Belgjikë, Maltë, Sllovaki, Spanjë dhe Shtetet e Bashkuara.
Demonstrimi i kriptografisë post-kuantike (PQC)
Ndryshe nga QKD, e cila përdor vetitë kuantike fizike për të mbrojtur informacionin, PQC përdor kriptografinë dhe funksionet matematikore si një qasje alternative për komunikime të sigurta. Një grup ndërkombëtar shkencëtarësh i mbështetur nga SPS kohët e fundit demonstroi se, duke përdorur PQC, është e mundur të transmetohet në mënyrë të sigurt informacioni pa mundësinë e deshifrimit nga një haker, qoftë edhe ai që ka një kompjuter kuantik. Përmes një protokolli të sigurt, pesë grupe kërkimore me bazë në Maltë, Sllovaki, Spanjë, Shtetet e Bashkuara dhe selinë e NATO-s në Bruksel, Belgjikë, arritën të komunikojnë në një hapësirë plotësisht të sigurt, pa rrezikun e ndërhyrjes.
Koncepti i ri Strategjik i NATO-s, i rënë dakord nga Aleatët në Samitin e Madridit 2022, njeh rolin kritik të teknologjisë, dhe në veçanti, teknologjive në zhvillim dhe përçarës (EDT), në formësimin e së ardhmes së Aleancës. Për të eksploruar potencialin dhe rreziqet që lidhen me EDT-të, Programi SPS po mbështet aktivitetet kërkimore që trajtojnë tendencat teknologjike në EDT, si inteligjenca artificiale, autonomia, bioinxhinieria dhe veçanërisht teknologjitë kuantike. Aktivitetet e ardhshme të SPS që hetojnë kuantumin do të shikojnë se si të integrohen QKD dhe PQC për të siguruar infrastrukturën e informacionit në mënyrën më të mirë dhe më tërësore për Aleancën.
Fraksion.com
