AktualitetBota+Të fundit

Trupat ruse përdorin përdhunimin si “një instrument lufte” në Ukrainë, pretendojnë grupet e të drejtave

Nga 

 

Kur trupat ruse pushtuan Ukrainën dhe filluan të mbylleshin në kryeqytetin e saj, Kiev, Andrii Dereko iu lut njerkës së tij 22-vjeçare Karina Yershova të largohej nga periferia ku ajo jetonte.

Por Yershova këmbënguli se donte të qëndronte në Bucha, duke i thënë: “Mos fol marrëzi, gjithçka do të jetë mirë,  nuk do të ketë luftë,” tha ajo.

Me tatuazhet e saj dhe flokët e gjatë kafe, Yershova u dallua në një turmë, tha njerku i saj, duke shtuar se pavarësisht se jetonte me artrit reumatoid, ajo kishte një shpirt të ashpër të pavarur: “Ajo vetë vendosi se si të jetonte”.

Yershova punonte në një restorant sushi në Bucha dhe shpresonte të fitonte diplomën e saj universitare në të ardhmen, Dereko tha: “Ajo donte të zhvillonte veten.”

Ndërsa ushtarët rusë rrethuan Buçën në fillim të marsit, Yershova u fsheh në një apartament me dy miq të tjerë. Në një nga rastet e fundit që Dereko dhe gruaja e tij, Olena, dëgjuan nga Yershova, ajo u tha atyre se ishte larguar nga banesa për të marrë ushqim nga një supermarket aty pranë.

“Ne nuk menduam se rusët do të arrinin në një pikë të tillë që të qëllonin civilët”, tha ai. “Ne të gjithë shpresonim që të paktën të mos preknin gratë dhe fëmijët, por ndodhi e kundërta.”

Kur kaluan javë pa asnjë fjalë nga Yershova, familja u bë e dëshpëruar për lajme. Nëna e saj la një mesazh në Facebook duke iu lutur kujtdo që e dinte se çfarë i kishte ndodhur të kontaktonte.

Asaj iu tha nga miqtë se imazhet e një gruaje të vdekur me tatuazhe të ngjashme me ato të Yershovës — që përfshinin një trëndafil në parakrahin e saj, ishin postuar në një grup Telegram të krijuar nga një detektiv në Bucha, i cili po përpiqej të identifikonte qindra trupa të gjetur. në qytet pasi trupat ruse u tërhoqën nga zona dy javë më parë.

Dereko thotë se imazhet e parë nga CNN tregojnë trupin e gjymtuar të njerkës së tij. Policia i tha familjes se ajo ishte vrarë nga ushtarët rusë.

Dukej sikur ajo ishte torturuar ose u grind, tha ai. “Ata e gjymtuan atë. E qëlluan në këmbë dhe më pas i dhanë një tunik për të ndaluar gjakderdhjen. Dhe më pas e qëlluan në tëmth.”

Dereko beson gjithashtu se Yershova ishte abuzuar seksualisht nga trupat ruse. “Hetuesi [policia] la të kuptohet” se ajo ishte përdhunuar, tha ai.

CNN nuk ka qenë në gjendje të verifikojë në mënyrë të pavarur këtë pretendim. Oficerët që mbikëqyrën rastin nuk pranuan të komentojnë për CNN për shkak të hetimit në vazhdim. CNN ka kontaktuar me prokurorët e Kievit për koment.

Pritja e mundimshme e familjes Dereko për përgjigje pasqyron ankthin në rritje mes raporteve të përdhunimeve të kohës së luftës në vend.

Zyrtarët ukrainas thonë se forcat ruse kanë abuzuar seksualisht me gra, fëmijë dhe burra që nga fillimi i pushtimit, duke përdorur përdhunimin dhe vepra të tjera seksuale si armë lufte.

Grupet e të drejtave të njeriut dhe psikologët ukrainas me të cilët foli CNN, thonë se kanë punuar gjatë gjithë kohës për t’u marrë me një numër në rritje të rasteve të abuzimit seksual që dyshohet se përfshijnë ushtarë rusë.

Një raport i Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE), i lëshuar më 13 prill, zbuloi shkelje të ligjit ndërkombëtar humanitar nga forcat ruse në Ukrainë, duke vënë në dukje se “raportet tregojnë raste të dhunës me bazë gjinore të lidhur me konfliktin, si përdhunimi , dhunë seksuale ose ngacmim seksual”.

“Ushtarët rusë po bëjnë gjithçka që munden për të treguar dominimin e tyre dhe përdhunimi është gjithashtu një mjet këtu,” tha psikologia Vasylisa Levchenko, e cila themeloi një shërbim që ofron këshillim falas për ukrainasit që vuajnë nga trauma të lidhura me luftën.

Levchenko thotë se rrjeti i saj, i quajtur Psy.For.Peace, ka folur me rreth 50 gra nga rajoni i Kievit, të cilat thonë se janë sulmuar seksualisht nga ushtarët rusë. Ajo tha për CNN se grupi po merret me raste duke përfshirë një 15-vjeçare dhe nënën e saj, të cilët u abuzuan seksualisht nga ushtarët çeçenë pro-rusë, dhe përdhunimin në grup të një gruaje tjetër nga shtatë ushtarë – ndërsa të arrestuarit ukrainas u detyruan të shikojnë.

CNN nuk ka qenë në gjendje të verifikojë në mënyrë të pavarur llogarinë.
“Arma [përdhunimi] është një demonstrim i përbuzjes së plotë për popullin [ukrainas],” tha Levchenko, duke shtuar se ajo ka një ndikim shumë përtej viktimave të sulmeve individuale: “Ka njerëz që ndihen fajtorë që nuk janë në gjendje të bëjë çdo gjë, fajtor për mbijetesën, për shikimin e një personi duke vdekur para tyre.”

Rusia ka mohuar vazhdimisht se ka shënjestruar civilët që nga fillimi i luftës – një pretendim i hedhur poshtë nga sulmet e shumta që janë verifikuar nga CNN dhe organizata të tjera lajmesh. CNN i ka kontaktuar Ministrisë së Mbrojtjes Ruse për koment.

Thyerja e moralit

Alyona Krivulyak, e cila drejton një linjë telefonike kombëtare në La Strada-Ukrainë — një grup që bën fushatë kundër dhunës me bazë gjinore — i tha CNN se linja telefonike ka marrë nëntë raporte përdhunimesh nga i gjithë vendi, shumica e tyre përdhunime në grup. femrat.

“Përdhunimi është një instrument lufte kundër popullatës civile — një instrument i shkatërrimit të kombit ukrainas,” tha ajo.

Psikologia Alexandra Kvitko, e cila punon në një linjë telefonike për viktimat e traumës, e drejtuar nga Avokati i Popullit i Ukrainës me mbështetjen e UNICEF-it, tha se ka dëgjuar dhjetëra rrëfime për dhunë seksuale të lidhura me konfliktin.

“Kjo sasi e dhunës seksuale, ky lloj brutaliteti nuk ka ndodhur kurrë më parë”, tha ajo për CNN.
Në pesë vitet që ajo ushtron, Kvitko tha se ishte marrë vetëm me 10 raste të sulmeve seksuale para pushtimit. “Tani, në disa javë punë kam 50 raste, dhe këto nuk janë vetëm gra — këta janë fëmijë, djem dhe burra,” tha ajo.

Përdhunimi po përdoret për të thyer moralin e ukrainasve, tha ajo, “për të ndaluar njerëzit të rezistojnë”.
Kvitko tha se kur një klient doli në rrugë për të ndaluar ushtarët të përdhunonin motrën e saj 19-vjeçare, “një ushtarak doli, e kapi atë dhe i tha: “Jo! Shiko! Tregoju të gjithëve se kjo do t’i ndodhë çdo nazist. kurvë.”

Çdo akt i tillë i dhunës seksuale të lidhur me konfliktin — përdhunimi, prostitucioni i detyruar, skllavëria seksuale, shtatzënia e detyruar — konsiderohet një krim lufte dhe një shkelje e ligjeve ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, tha Charu Lata Hogg, themeluesi i organizatës për të drejtat e njeriut All Projekti Survivors, i cili hulumton dhunën seksuale të lidhur me konfliktin ndaj burrave.

“Nëse kjo është shkaktuar brenda kontekstit të një maskuliniteti patriarkal dhe të militarizuar, ose nëse ushtrohet si një qëllim specifik i luftës ose nëse ndodh sepse njerëzit gjejnë një popullsi në mëshirën e tyre dhe për këtë arsye vendosin të shkaktojnë dëm të mëtejshëm,” është ende. një krim lufte, tha Lata Hogg për CNN.

Por edhe pse prokurorët ukrainas dhe ndërkombëtarë nga Gjykata Penale Ndërkombëtare (ICC) mbledhin prova për krimet ruse të luftës, shumë viktima të abuzimit seksual nuk janë ende gati të flasin me zyrtarët për sprovën e tyre, tha Levchenko.

“Të gjithë psikologët tanë duhet t’u ofrojnë grave kontaktet e zyrës së prokurorit në mënyrë që kur të jenë gati, gratë të mund të kërkojnë ndihmë ligjore,” tha psikologia Levchenko, duke shtuar se asnjë nga klientët e saj deri më tani nuk ka kontaktuar me prokurorët ukrainas.

Levchenko tha se shumë prej viktimave, gra, burra dhe fëmijë, kanë nevojë për kohë për t’u shëruar përpara se të flasin me autoritetet.

Të premten Andrii Niebytov, kreu i forcës policore të Kievit, tha se oficerët e tij kishin konfirmuar vetëm një rast të dyshuar përdhunimi deri më tani në rajon. “Ne kemi [dëgjuar] raporte të tilla nga të huajt, por kur flasim me gratë, ato refuzojnë të konfirmojnë ose mohojnë një informacion të tillë,” tha ai

Precedent i tmerrshëm
Raportet e dhunës seksuale shpesh rriten gjatë kohërave të konfliktit dhe Ukraina nuk ka qenë përjashtim.
Volodymyr Shcherbachenko, drejtor i Qendrës Lindore të Ukrainës për Iniciativat Qytetare (EUCCI), i tha CNN se vendi kishte parë raste të përdorimit të dhunës seksuale si armë në vitin 2014, kur separatistët e mbështetur nga Rusia pushtuan territorin në lindje të vendit pas protestave të përhapura të quajtura për integrim më të afërt me Evropën.
Një raport i përbashkët në 2017 nga Drejtësia për Paqe në Donbas dhe grupe të tjera të të drejtave si EUCCI dokumentoi raste në të dyja anët e konfliktit, duke përfshirë përdhunimin dhe tentativën për përdhunim, ngacmimin seksual dhe detyrimin për të parë dhunën seksuale ndaj të tjerëve. “Forma më e përhapur e dhunës seksuale ndaj grave ishte përdhunimi”, shtoi raporti.
Lata Hogg, nga Projekti All Survivors, tha se në muajin e kaluar grupi i saj ka pasur llogari të shumta të dhunës seksuale, “dhe modeli i dhunës seksuale që shfaqet në këtë kontekst nuk është i ndryshëm nga ato që janë dokumentuar në kontekste të tjera globalisht. ” duke përfshirë edhe gjatë konfliktit në Çeçeni.
Grozni, kryeqyteti i Çeçenisë, u rrafshua nga forcat ruse në një luftë brutale në vitet 1990 dhe fillim të viteve 2000. Human Rights Watch raportoi në atë kohë se ushtarët rusë kishin përdhunuar gratë çeçene në zonat e kontrolluara nga Rusia.
Psikologu Levchenko shqetësohet se shkalla e vërtetë e mizorive ruse do të shfaqet vetëm kur zona si Mariupol të çlirohen.
Në qytetet dhe qytezat e pushtuara, forcat ruse “vizitojnë rregullisht shtëpitë e grave, mund të kontrollojnë telefonat e tyre, fotot e tyre, rrjetet sociale”, duke e bërë të pamundur që gratë të marrin komplete përdhunimi ose shërbime të tjera, tha Krivulyak nga La Strada-Ukrainë.
“Kjo frikë nga njerëzit e armatosur ndonjëherë e bën të pamundur kërkimin për ndihmë dhe kjo nga ana tjetër e bën shumë të vështirë dokumentimin e fakteve, gjë që çon në probleme rreth sjelljes së [autoreve] para drejtësisë,” tha ajo.
Përtej traumës emocionale, “ekziston gjithashtu një rrezik shumë i lartë i shtatzënive të padëshiruara dhe sëmundjeve seksualisht të transmetueshme”, kjo është arsyeja pse kujdesi mjekësor është kaq i rëndësishëm, tha ajo.
Shcherbachenko tha se punonjësit e rastit të EUCCI po ndihmojnë një punonjëse të qeverisjes vendore në një zonë të okupuar të Ukrainës jugore, e cila “u përdhunua në mënyrë specifike për ta detyruar atë të bashkëpunonte”.
Ai tha se ushtarët rusë i kishin thënë: “Ne do të të përdhunojmë përsëri nëse nuk bën atë që duhet të bësh… Për mua, kjo tregon se [forcat ruse po përdorin] dhunën seksuale si [një] armë.”
‘Këtë herë nuk munda ta shpëtoja’
Grupet e të drejtave thonë se viktimat do të përballen me traumën e abuzimit seksual për pjesën tjetër të jetës së tyre, ndërsa familjet e atyre që vdiqën, si Karina Yershova, mbeten në kërkim të përgjigjeve dhe duke u përballur me tmerrin e ndodhur me të dashurit e tyre.
Trupi i Yershovës u gjet në një varr të cekët në Bucha, së bashku me ato të 65-vjeçares Natalia Mazokha dhe burrit të saj, Victor, 64 vjeç.
CNN bashkoi momentet e fundit të jetës së tyre.
Fqinjët i thanë vajzës së Mazokhas, Julia, se ushtarët rusë kishin tërhequr zvarrë një grua të plagosur — që besohet të ishte Yershova — në oborrin e prindërve të saj në mes të marsit; Natalia u përpoq ta ndihmonte.
Ushtarët u kthyen dy minuta më vonë, kur “mamaja ishte pranë saj [dhe] duke i dhënë ndihmën e saj, dhe ata [rusët] e qëlluan atë, qëlluan nënën time,” tha Julia Mazokha. Babai i saj u vra në korridorin e shtëpisë së tyre kur u përpoq të zbulonte se çfarë po ndodhte.
“Ata qëndruan në oborr për 10 ditë, siç e kuptoj unë”, tha ajo. Fqinjët e çiftit e telefonuan rreth datës 20 mars për ta informuar se prindërit i ishin vrarë.
Mazhokha tha se ajo i ishte lutur prindërve të saj që të linin Buçën me të më 12 mars. “Ata nuk donin të shkonin [duke thënë]: “Jo, nuk do të shkojmë, do të jemi këtu. Çdo gjë do të jetë mirë.” ” ajo tha.
Andrii Dereko tha për CNN se kjo është hera e dytë që familjes së tij i është dashur t’i shpëtojë një inkursioni rus. Në vitin 2014, ata u larguan nga shtëpia e tyre në rajonin e Donbasit pasi shpërthyen luftimet midis Ukrainës dhe separatistëve të mbështetur nga Rusia.
Ata humbën gjithçka, madje edhe fotot e familjes, por kishin arritur të rindërtonin një jetë të re në Irpin, periferia fqinje me Bucha. Dereko u bë një shofer taksie dhe bëri punë të çuditshme për të mbajtur familjen në këmbë.
Por tani ata kanë mbetur përsëri pa asgjë “për shkak të rusëve”, tha ai. “Të paktën herën e parë që kam shpëtuar fëmijën tim, këtë herë nuk kam mundur ta shpëtoj atë”.
Gruaja e tij është aq e lodhur sa nuk mund të qajë dhe gjithçka që ka mbetur në Dereko është tërbimi.
“Kush e ka fajin?” pyeti ai CNN.
“A është fajtor ushtari që abuzoi me fëmijën tim? Apo ai që e solli këtu me një tank? Apo ndoshta gjenerali që urdhëroi pushtimin e Ukrainës është fajtor? Apo presidenti i qelbur [rus] Vladimir Putin, i cili dha urdhrin. për të gjymtuar popullin ukrainas?”
“Unë fajësoj të gjithë botën ruse, jo vetëm ushtrinë e saj,” tha ai.
Fraksion.com