Si e ripërcakton botën fusha e betejës në Ukrainë

Nga George Friedman

Lufta në Ukrainë është një tragjedi humanitare me siguri, por kjo nuk është arsyeja pse ajo ka tërhequr vëmendjen e botës. Në fund të fundit, ka kriza humanitare që po ndodhin në Jemen, Siri dhe vende të tjera ndërsa shkruaj këtë. Nga perspektiva gjeopolitike, lufta është potencialisht një moment vendimtar – domethënë, nëse uniteti politiko-ushtarak evropian vazhdon, duke krijuar një model të ri të Evropës dhe duke ripërcaktuar funksionimin e sistemit global. Një çështje dytësore është nëse pikëpamja e Kinës për botën do të ndryshojë gjithashtu pasi ajo ose kërkon një mirëkuptim të ri me Shtetet e Bashkuara ose bëhet më e larguar prej saj.

Rusët kanë zhvilluar një luftë çuditërisht të dobët deri më tani në Ukrainë, veçanërisht kur merren parasysh qëllimet e tyre: të sigurojnë Ukrainën si një tampon nga Perëndimi dhe të demonstrojnë fuqinë ruse si një forcë që duhet llogaritur. Deri më tani, lufta ka bërë të kundërtën. Në disa raste kjo është e kapërcyeshme: në Afganistan, Irak dhe Vietnam, për shembull, Shtetet e Bashkuara nuk arritën të impononin vullnetin e tyre dhe u panë nga disa si një fuqi në rënie. Dallimi është se ato vende nuk ishin thelbësore për sigurinë amerikane. Ukraina është jetike për Rusinë.

Pra, tani Rusia po kërkon përforcime nga Siria, Bjellorusia, Grupi Wagner, etj. Edhe nëse Moska gjen pjesëmarrës të gatshëm, duhet kohë për të transportuar trupa, për t’i njohur ata me fushën e betejës dhe për t’i futur ato në strukturën luftarake. Dhe, edhe nëse Moska ia del t’i bëjë të gjitha këto gjëra, ajo ende paraqet një konflikt të gjatë dhe të zgjatur. Për shumë vëzhgues, nevoja për të rekrutuar trupa të huaja tregon një dështim të komandantëve rusë, një dobësi në trajnimin dhe motivimin e trupave dhe probleme logjistike.

Nëse Rusia do të donte të krijonte një ndjenjë në Evropë se mund të pushtonte sipas dëshirës – diçka që ka të ngjarë të mos e kishte bërë, por diçka që potencialisht do të kishte bërë që Evropa të gjente një akomodim me Moskën ose të rishqyrtonte marrëdhëniet e saj me SHBA-në, për çdo rast – ka dështuar. Të paktën tani për tani, ajo i ka sjellë Shtetet e Bashkuara dhe Evropën më afër se më parë. Lufta e vazhdueshme dhe brutaliteti që Rusia tani duket se mendon se kërkohen për të mposhtur Ukrainën, vetëm sa e nxisin atë më shumë. Është e vështirë të mendosh për një rezultat për Rusinë, pa përdorimin e armëve të shkatërrimit në masë, që e lë Perëndimin të shqetësuar për Rusinë si një kërcënim të madh.

Dhe kjo nuk është vetëm për shkak të performancës së dobët të Rusisë në fushën e betejës. Statusi i fuqisë së madhe është pjesërisht ushtarak dhe pjesërisht ekonomik. Produkti i brendshëm bruto i Rusisë në vitin 2001 ishte 1.6 trilion dollarë, duke u renditur i 11-ti në botë menjëherë pas Koresë së Jugut. Që atëherë, Rusia ka çaluar së bashku nga çmimet e paqëndrueshme të energjisë, kriza financiare e vitit 2008, pandemia COVID-19 dhe tani sanksionet gjymtuese në përgjigje të pushtimit të saj. Me fjalë të tjera, nuk mund të mendohet më as si fuqi ekonomike. Dhe kjo ndryshon kuptimin tonë për botën ku Rusia konsiderohej një fuqi e madhe, për shkak të forcës së saj ushtarake, duke pranuar një ekonomi të dobët.

Javë para fillimit të luftës, Kina kërkoi një aleancë me Rusinë, sepse kishte nevojë për miq përballë strukturës masive të aleancës së SHBA-së që shkon nga Japonia në Indi. Siç e përmenda, Kina nuk ka aleatë të rëndësishëm, përveç Pakistanit. Kina e dinte se nuk mund të ofronte mbështetje ekonomike për Rusinë – ajo ka problemet e veta për të menaxhuar – por të paktën, Kina kishte nevojë për një lehtësim, të cilin ajo shpresonte ta arrinte duke shfrytëzuar fuqinë ushtarake ruse për të detyruar Shtetet e Bashkuara dhe Evropën të rillogaritnin kërcënimin që paraqet sanksionet kundër tij.

Përveç aspektit ushtarak, Rusia përfitoi nga mundësia e mbështetjes financiare nga Kina, ose të paktën nga përshtypja për huadhënësit se Kina po mbështeste ekonominë ruse. Ishte e qartë se aftësia e Rusisë për të kontribuar me forcë të konsiderueshme në një fushë beteje kineze ishte e kufizuar, siç ishte gatishmëria e Kinës për të adoptuar një ekonomi të dobët ruse. Aleanca kishte fuqinë për të ngjallur frikë tek ata që donin të kishin frikë.

Aleanca është ende retorikisht aty, por mundësia e mbështetjes aktuale nuk është. Rusia tashmë është dëmtuar nga veprimet ekonomike të Shteteve të Bashkuara dhe aleatëve të saj, dhe Kina, në këtë moment ekonomik, nuk mund të përballojë të kapet në grackën në të cilën ndodhet Rusia. Çdo mbështetje ushtarake do të binte në kundërshtim me sanksionet. E thënë thjesht, Rusia është një detyrim për Kinën.

Vendimi i Pekinit për të shpallur aleancën e tij me Rusinë, dyshoj, ishte i bazuar në njohuritë e pushtimit të Rusisë. Kjo e bëri një aleancë tërheqëse për Kinën kur besonte se Rusia ishte e aftë për një fitore të shpejtë dhe të lehtë, një fitore që, teorikisht, do ta detyronte Perëndimin të rishqyrtonte pozicionin e tyre ndaj një Kine që ndoshta mund të përsëriste strategjinë ruse.

Paaftësia e Rusisë e ka detyruar Kinën të bëjë gjithçka që mundet për të rikuperuar, dhe kështu ajo duhet të rishqyrtojë marrëdhëniet e saj me SHBA-në, ajo është në një rënie të rëndë ekonomike. Aleanca e saj me Rusinë nuk ka dhënë asnjë fryt dhe as ka gjasa të ketë. Shtetet e Bashkuara dhe Evropa kanë zhvilluar një model të luftës ekonomike që, nëse zbatohet në Kinë, do të dukej të ishte jashtëzakonisht i dëmshëm. Strategjia afatshkurtër e Kinës, pra, është të shfaqet e sigurt, duke ruajtur mbështetjen e saj retorike për Rusinë dhe duke kritikuar SHBA-në, ndërkohë që ajo konsideron lëvizjen e saj të ardhshme.

Veçanërisht, Tajvani nuk është lëvizja e radhës. Kina e ka parë vetë se luftërat mund të shkojnë keq dhe kështu që një pushtim i Tajvanit është diçka për t’u shmangur për momentin.

Nëse mendojmë për fuqitë e mëdha të botës, normalisht rendisim Shtetet e Bashkuara, Evropën dhe Rusinë. Rusia do ta ketë problem të pretendojë diçka të tillë nëse nuk bën diçka befasuese efektive. Evropa është një fuqi e madhe nëse qëndron së bashku ushtarakisht dhe ekonomikisht. Këtë po e bën tani, por ndërsa frika nga Rusia zhduket, tensionet e vjetra do të shfaqen. Kina është ende një fuqi e madhe, megjithëse me një ushtri të paprovuar dhe një ekonomi të trazuar. Tani për tani, vetëm Shtetet e Bashkuara mbeten të shkëlqyera ekonomikisht dhe ushtarakisht./GPF

Fraksion.com