AktualitetOp-EdTë fundit

Mësimet e nxjerra nga lufta në Ukrainë

Nga George Friedman

Pas një lufte, të gjitha palët kthehen në “mësimet e nxjerra”, një frazë që është bërë e zakonshme. Një luftë është, në një mënyrë të tmerrshme, një mundësi mësimi, me qëllim që të identifikohen sukseset dhe dështimet e forcave të veta dhe procesi që çoi në secilin prej rezultateve të studiohet dhe të integrohet në planifikimin dhe trajnimin për luftën e ardhshme. Kjo është krejtësisht e arsyeshme dhe e nevojshme. Është gjithashtu e qartë se procesi është një rast për të treguar me gisht: Marrja e meritave për fitoret e tjetrit ose zhvendosja e fajit për humbjet është një pjesë e pashmangshme e procesit të të mësuarit, për të mos përmendur procesin e promovimeve. Oficerët janë njerëz si ne të tjerët. Një aspekt më shqetësues i procesit të të mësuarit është se lufta ngrihet në të vërtetën e zbuluar dhe ndonjëherë i udhëzon kombet drejt disfatës së ardhshme, e kaluara mbizotëron mbi të gjitha ndryshimet që i kanë bërë mësimet e nxjerra jo vetëm të padobishme, por edhe katastrofike. Ngarkesa e këmbësorisë e Napoleonit u vlerësua shumë në vitin 1914, me udhëheqësit që fillimisht nuk ishin në gjendje të kuptonin kuptimin e mitralozit.

Bota është e mbushur me mësime nga pushtimi rus i Ukrainës. Unë bëj pjesën time, por është e rëndësishme të kuptojmë se mesi i një lufte nuk është vendi më i mirë për të nxjerrë përfundime. Luftërat janë gjëra të ndërlikuara, siç mësuan SHBA në Vietnam, Irak dhe Afganistan. Megjithatë, është në betejë që mësimet më të rëndësishme nxirren dhe zbatohen pa një proces rinovimi dyvjeçar. Qëndrimi i gjallë është një motivues i madh për inovacion.

Rusët thuhet se po hedhin rezerva të mëdha në luftë. Ata po rekrutojnë gjithashtu forca të ushtrisë siriane dhe, siç thuhet, mercenarë nga e gjithë bota. Natyrisht, ata presin një luftë të gjatë dhe kanë mungesë këmbësorie, ose diçka tjetër po ndodh. Ndoshta ata synojnë ta ndjekin këtë luftë duke u rrokullisur në Evropën Lindore dhe po rekrutojnë forca të huaja për detyrë pushtuese – një teori interesante për të cilën nuk kam as më të voglin dëshmi. Ukrainasit po mobilizojnë të gjithë qytetarët e tyre. Sa kohë do të luftojnë qytetarët nëse beteja bëhet e pashpresë?

Është në nivelin strategjik, jo në atë operacional apo taktik, që mund të shihen mësimet e rëndësishme. Rusia është një vend i varfër me një ushtri të mesme dhe jo një fuqi e madhe. Por ajo është e rrethuar nga vende edhe më të varfra me ushtri edhe më të këqija. Shpirti mund t’ju çojë deri këtu, por një ushtri e pamëshirshme dhe e disiplinuar mund t’ju çojë atje ku dëshironi të shkoni. Nuk është një pamje e bukur, por mund të jetë shumë efektive.

Në fund  do dimë  dhe do ta zbulojmë  se kush fitoi me flamurin e kujt që valon mbi kryeqytet.

Por mësimi më i rëndësishëm strategjik deri tani nuk ka të bëjë fare me Rusinë apo Ukrainën. Shtetet e Bashkuara kanë demonstruar se ndoshta arma më e fuqishme në botë është dollari i armatosur. Tregtia botërore kërkon dollarë amerikanë, qoftë në dorë ose si pikë referimi ndaj të cilit bëhet tregtimi. Euro është sekondare e largët dhe askush nuk do të nënshkruante për një projekt ndërtimi pesë-vjeçar të shprehur në juan. Për të hyrë në dollarë, duhet të keni akses në vendin që i printon ato, Rezerva Federale, ose në ndonjë institucion financiar që noton në dollarë – dhe institucione të tilla janë të fiksuar që të mos shkelin tej mase rregulloret e SHBA. Historia se si funksionon kjo është po aq komplekse sa një sulm ajror detar, dhe megjithatë mund të jetë më vdekjeprurës. Pa dollarë do të thotë që askush nuk do të marrë përfitim vendas me të cilin mund të blejë ndonjë gjë. Shtetet e Bashkuara, duke qenë deri tani ekonomia më e madhe në botë dhe importuesi më i madh, mund të bëjnë kërdi në një vend. Siç ka zbuluar Irani, mungesa e aksesit në dollarë e shoqëruar me bllokimin e eksporteve mund të gjymtojë ekonominë e një kombi.

Çelësi për të armatosur dollarin dhe tregtinë është bashkëpunimi i kombeve të tjera. Shtetet e Bashkuara kanë mobilizuar jo vetëm shumicën e NATO-s, por edhe vende si Japonia, e cila është larg luftimeve, por afër dollarit. Dëshira e aleatëve për të mos u përfshirë në një luftë kinetike dhe as për të kontrolluar Shtetet e Bashkuara krijoi një koalicion bankash qendrore që të gjitha bashkëpunojnë për të izoluar ekonominë ruse, e cila varet nga eksporti i mallrave parësore (energjia) dhe jo nga produktet industriale ose teknike. Kombinimi i ndalimit të importeve ruse të energjisë në SHBA dhe administrimi i dollarit si armë – në bashkëpunim me një aleancë të madhe – paraqet një krizë ushtarake të paparashikuar për Rusinë.

Është thënë se asnjë komb nuk ka qenë më shumë se tre vakte të paservuara larg revolucionit. Detajet janë të pakuptimta, por parimi është i saktë. Veprimi heroik është disi më i menaxhueshëm sesa mjerimi i gjatë dhe i pandërprerë. Është një gjë të vdesësh për vendin tënd; është tjetër të shohësh fëmijët e tu të uritur.

Strategjia amerikane e luftës rrjedh pjesërisht nga mosdashja për të përfshirë trupat ruse në luftime, si për shkak të neverisë për të humbur ndonjë luftë tjetër, ashtu edhe për shkak se qendra e gravitetit të armikut sot nuk është ushtarake, por financiare. Ndryshe nga një sulm ajror, sulmet financiare nuk shpërthejnë papritmas. Ata ngadalë bluajnë strukturën e kombit derisa vetë flamuri të bjerë në rrëmujë. Ose kjo është teoria.

Ka, sigurisht, një anë negative. Në çdo luftë vuan fronti i brendshëm. Në SHBA gjatë Luftës së Dytë Botërore, benzina u racionalizua rëndë së bashku me gjëra të tilla si kozmetika (metal në kuti, vaj në kozmetikë). Shtetet e Bashkuara duruan, me murmuritje, sepse ndryshe nga kombet e tjera, ishin në dispozicion tre vakte në ditë dhe po luheshin filma.

Shtetet e Bashkuara sot po përballen me një shkallë dhimbjeje në ofensivën e tyre ekonomike, kryesisht në koston e benzinës dhe mallrave të tjera. Pyetja është nëse do të qëndrojë prapa ofensivës ekonomike për të mbrojtur një komb me rëndësi strategjike për Shtetet e Bashkuara, por me pak rëndësi emocionale. Marrja e madje edhe për sulmin në Pearl Harbor ishte një gjë, garantimi i sigurisë së Kharkiv është një çështje tjetër. Është më e lehtë të luftosh sesa të kufizosh dietën.

Pra, duke iu rikthyer mësimeve të nxjerra. Mësimet ushtarake me të cilat njerëzit janë të fiksuar nuk janë përfundimtare. Rusia mund të fitojë, dhe një fitore e shëmtuar është ende një fitore. Rusia mund të humbasë dhe një humbje në Ukrainë mund të thotë shumë ose pak për rusët. Ne nuk jemi gati të bëjmë atë që kam bërë dhe të diskutojmë kuptimin më të thellë të rezultatit ushtarak të Rusisë.

Por ne tashmë mund të flasim për dy gjëra. Së pari, përdorimi i dollarit dhe aksesi në Fed duket të jetë një armë goditëse. SHBA-të e kanë izoluar Rusinë pa pasur nevojë për një bllokadë. Mësimi, i provuar në një pjesë të vogël me Iranin, dëshmoi efektivitetin e tij dhe Rusia tregoi se mund të shkallëzohej. Dhe më e rëndësishmja, është një armë që ka vetëm SHBA. Këtë javë, zyrtarët amerikanë po bisedojnë me zyrtarë kinezë. Kinezët kanë shumë probleme ekonomike dhe kanë nevojë për dollarë. Kjo nuk do të thotë se ata do të shkojnë në heshtje dhe pa kërkuar lëshime, por kinezët kanë mësuar se fuqia ushtarake ruse nuk përputhet me fuqinë ekonomike të SHBA. Sa i përket pushtimit të Tajvanit, një vështrim në performancën e Rusisë në Ukrainë dhe kundërvënien e SHBA-së dëshmon dy gjëra: Mos supozoni kurrë se një luftë është një përplasje. Dhe mos supozoni se të vetmet mbrojtje në një luftë kinetike janë gjërat që lulëzojnë.

Rezultati i luftës Ukrainë-Rusi është i një rëndësie strategjike dhe të një rëndësie të madhe morale. Ky rezultat nuk dihet ende. Por siguria e kontrollit të monedhës globale të tregtisë nga SHBA është demonstruar, të paktën derisa të shfaqet një monedhë alternative dhe njerëzit të jenë të përgatitur të nënshkruajnë marrëveshje pesëvjeçare në të./GPF

 

Fraksion.com