NATO inkurajon gratë dhe vajzat në shkencë
Në Ditën Ndërkombëtare të Grave dhe Vajzave në Shkencë, zbuloni përvojat e tre shkencëtarëve të pasionuar në faza të ndryshme të karrierës së tyre, të cilët kanë marrë mbështetje nga Programi i NATO-s Shkenca për Paqe dhe Siguri (SPS).
E festuar çdo vit më 11 shkurt, kjo Ditë Ndërkombëtare u krijua në vitin 2015 nga Kombet e Bashkuara për të promovuar aksesin dhe pjesëmarrjen e barabartë të grave dhe vajzave në shkencë dhe teknologji. NATO inkurajon pjesëmarrjen e grave në shkencë jo vetëm si një çështje barazie, por edhe si një investim në ide më të mëdha dhe më të ndryshme që mund të ndihmojnë në formimin e së ardhmes së sigurisë ndërkombëtare.
Historitë e mëposhtme sjellin përvojat e tre grave shkencëtare si nga NATO ashtu edhe nga vendet partnere, të cilat po bashkëpunojnë me NATO-n në kuadrin e Programit Shkencë për Paqe dhe Siguri (SPS). Duke folur nga faza të ndryshme të karrierës së tyre, ato ndajnë perspektivat dhe përvojat e tyre si gra në shkencë.
Dr Ikram Ghouili vlerëson mbikëqyrësit e saj – gra shkencëtare me aftësi të jashtëzakonshme dhe vlera të forta – për motivimin e saj në karrierën e saj. “Ndihem vërtet me fat që jam e rrethuar nga gra të tilla shkencëtare që janë burime të jashtëzakonshme frymëzimi dhe mbështetjeje”, thotë ajo.
Dr Ghouili mban një Ph.D. në Neuroshkencë dhe ka gati dy vjet përvojë si instruktor dhe studiues universitar. Aktualisht punon si studiuese postdoktorale në laboratorin e Biologjisë Klinike në Institutin Kombëtar të Neurologjisë në Tunis, Tunizi. Ajo merr pjesë në projektin SPS “EnZIL”, i cili synon të krijojë një teknologji të re, efikase, konkurruese, të realizueshme për dekontaminimin e agjentëve të luftës kimike (CWA) nga mjedisi.
Përvoja e Dr Ghouili si një shkencëtare e re në fushën e saj ka qenë kryesisht pozitive. “Nuk jam ndjerë kurrë e diskriminuar si grua në shkencë”. Megjithatë, ajo thekson gjithashtu se “Një karrierë në kërkim nuk është e lehtë. Kërkon, përveç pasionit, shumë punë, durim, angazhim dhe këmbëngulje”.
“Këshilla ime për vajzat e reja dhe gratë shkencëtare është që t’i besoni shpirtit tuaj, të besoni në veten tuaj dhe se ajo që bëni mund të ndryshojë shoqërinë dhe shkencën.”
Ph.D. Studentja Dominika Capková vlerëson përpjekjet e udhëheqëses së saj, një shkencëtare frymëzuese, në krijimin e një vendi pune stimulues dhe duke krijuar mundësi për të nisur karrierën e saj shkencore. “Gratë shkencëtare dhe modele të suksesshme mund të kenë një ndikim kaq pozitiv tek gratë e reja shkencëtare dhe tek vajzat që mendojnë për një karrierë shkencore”, thotë ajo.
Zonja Capková vendosi të studiojë kiminë dhe kiminë fizike në Universitetin Pavol Jozef Šafárik në Košice, Sllovaki pasi zbuloi kuriozitetin e saj të lindur për shkencën. Ajo mori pjesë në një projekt SPS që hetonte materiale të reja për komponentët e baterive me besueshmëri, densitet dhe efikasitet të përmirësuar ndjeshëm. Në fazat e ardhshme të karrierës së saj, ajo planifikon të ndërtojë këtë përvojë për të fituar më shumë aftësi në fushën e baterive litium-jon dhe post-litium-jon, dhe për të krijuar bashkëpunime të reja me kolegë ndërkombëtarë.
“Të jesh shkencëtar do të thotë të jesh plot pasion, kreativitet, inovacion dhe njohuri. Mentorët dhe kolegët e mirë janë gjithashtu të rëndësishëm për t’ju mbajtur të motivuar që të zgjoheni në mëngjes dhe të prisni punën tuaj.”
Prof. Ketevan Kupatadze është Doktor i Shkencave dhe profesor i rregullt në Universitetin Shtetëror Ilia në Tbilisi, Gjeorgji. Ajo ka mbi 20 vjet përvojë në kërkimin dhe mësimdhënien e shkencave natyrore dhe është një shembull i shkëlqyer i grave frymëzuese të cilave Dr Ghouili dhe znj. Capkova i vlerësojnë motivimin dhe aftësimin e karrierës së tyre.
Ajo është e vendosur të inkurajojë dhe mbështesë gra dhe vajza të tjera për të ndjekur karrierën në këtë fushë. Për këtë qëllim, Prof. Kupatadze thekson gjithashtu edukimin jashtë sallave të leksioneve dhe ka botuar artikuj shkencorë popullorë që frymëzojnë vajzat të ndjekin një rrugë shkencore.
Nëna e Prof. Kupatadze ishte gjithashtu një shkencëtare dhe dha shembullin që zgjoi interesin e Prof. Kupatadze. “Me çdo studim të ri binde gjithnjë e më shumë se kam gjetur vendin tim, sepse kërkimi i pafund për diçka të re është shtysa e jetës sime”, thotë ajo.
Përvoja e Prof. Kupatadze e përfiton atë si bashkëdrejtoreshë e një projekti SPS që do të zhvillojë një platformë ndërvepruese, shumëgjuhëshe, me shumë burime për të menaxhuar përhapjen e agjentëve kimikë dhe biologjikë në kohë reale. Kjo platformë do të ndihmojë në mbrojtjen e civilëve dhe reaguesve të parë pas incidenteve dhe sulmeve që përfshijnë agjentë kimikë ose biologjikë, veçanërisht në zonat urbane. Ajo është mirënjohëse për mundësinë për t’u përfshirë në aktivitete të reja kërkimore përmes NATO-s: “Programi SPS është vërtet i jashtëzakonshëm në këtë drejtim, pasi na lejon të marrim pjesë në studime të reja dhe të eksplorojmë drejtime të reja”
Si ndihmon Programi Shkencë për Paqe dhe Siguri?
Programi SPS mbështet bashkëpunimin shkencor civil për të adresuar sfidat e reja të sigurisë. Ai bashkon shkencëtarë, ekspertë dhe zyrtarë nga NATO dhe vendet partnere, të cilët së bashku drejtojnë aktivitetet e SPS. Pjesëmarrja në këto aktivitete ndihmon në ndërtimin dhe zgjerimin e rrjeteve shkencore ndërkombëtare midis NATO-s dhe vendeve partnere të saj dhe është e hapur për shkencëtarët dhe ekspertët pa paragjykime gjinore. Projektet SPS ofrojnë paga, mundësi mësimi dhe një platformë për studiuesit e rinj që të punojnë me mentorë në fazat e hershme të karrierës së tyre.
Fraksion.com
