“Terroristët mund të marrin jetë, por jo demokracinë”; Shefi i NATO-s shënon 10 vjetorin e sulmeve terroriste në Norvegji
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg shënoi 10-vjetorin e sulmeve terroriste të korrikut 2011 në Norvegji të enjten (22 korrik 2021) duke thënë se “urrejtja është ende e pranishme”, por që shoqëritë e hapura do të mbizotërojnë.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg mbajti një fjalim gjatë shërbimit përkujtimor në Katedralen Oslo dhjetë vjet pas sulmit me bombë në ishullin Oslo dhe Utoeya, në Oslo, Norvegji.
“Herë pas herë, ne kujtojmë që demokracia nuk është fituar një herë e përgjithmonë. Ne duhet të luftojmë për të. Çdo ditë ”, tha ai në fjalimin në Katedralen e Oslos.
Z. Stoltenberg ishte Kryeministër gjatë sulmeve vdekjeprurëse terroriste të cilat vranë 77 njerëz në Oslo dhe në një kamp rinor në Utoya më 22 korrik 2011.
Sekretari i Përgjithshëm vlerësoi lirinë e shprehjes në vërejtjet e tij, duke e quajtur atë “thelbin e demokracisë” dhe thelbësore për t’iu kundërvënë ekstremizmit të dhunshëm. Ai e bëri të qartë se terrori duhet luftuar me shumë mjete, përfshirë policinë, inteligjencën dhe fuqinë ushtarake, por që ato nuk ishin të mjaftueshme. “Arma jonë më e fuqishme janë vlerat tona. Besimi te njëri-tjetri, besimi te demokracia dhe bashkësitë e forta ”, tha ai.
Z. Stoltenberg, së bashku me Kryeministrin Erna Solberg dhe anëtarët e familjes mbretërore morën pjesë në një shërbim përkujtimor në Katedralen Oslo, e cila gjithashtu përfshiu familjet e viktimave, miqtë dhe përfaqësuesit e AUF, krahut të të rinjve të Partisë së Punës, që priti kampin në Utoya. “Terroristët mund të vendosin të marrin jetë, por ne vendosim që ata nuk mund të marrin demokracinë tonë dhe shoqërinë tonë të lirë dhe të hapur”, tha ai.
10 vjet përkujtimore e 22 korrikut/ Fjalimi i Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s Jens Stoltenberg
Madhëritë e Juaja,
I dashur i pikëlluar
I dashur i afërm
Të dashur të gjithë
Sot ne kujtojmë 77 personat e vrarë brutalisht më 22 korrik 2011.
Tetë prej tyre në lagjen qeveritare në Oslo.
Zemra e demokracisë sonë.
Burra dhe gra në shërbim të vendit tonë dhe njerëzve të tij.
Gjashtëdhjetë e nëntë prej tyre në ishullin Utja.
E ardhmja e demokracisë.
Të rinjtë u mblodhën në një kamp veror.
Së bashku ata përfaqësuan vullnetin e njerëzve në sistemin tonë të hapur demokratik.
Na mungojnë të gjithë.
*
Terrori goditi të pafajshmin.
Rastësisht, por jo verbërisht.
Ajo shënjestroi dukshëm Partinë e Punës dhe krahun e saj rinor – AUF.
Ishte një sulm politik.
Njerëzit u vranë për shkak të mendimeve të tyre.
Qëllimi ishte të ndryshonim vendin tonë duke përdorur dhunë.
Pra, ishte gjithashtu një sulm ndaj Norvegjisë.
*
Dhjetë vjet më parë, ne takuam urrejtjen me dashuri.
Por urrejtja është akoma e pranishme.
Ne e pamë atë kur u përdhos brutalisht përkujtimoreja e Benjamin Hermansen.
Ne e pamë atë përsëri kur Johanne Zhangjia Ihle-Hansen u vra për shkak të ngjyrës së lëkurës së saj, dhe Xhamia Al-Noor në Bærum u sulmua.
Të mbijetuarit janë ende duke u kërcënuar.
Njerëzit kanë frikë të shprehin mendimin e tyre.
Kohë pas kohe, ne kujtojmë se demokracia nuk është fituar një herë e përgjithmonë.
Ne duhet të luftojmë për të. Cdo dite.
*
Një babai në Bardu i mungon i biri.
Një nënë në Mortensrud i mungon vajza e saj.
Një motër e madhe në Trondheim i mungon vëllai i saj i vogël.
Ata janë ndër të shumtët që humbën të dashurit e tyre më 22 korrik 2011.
Jetët që mund të ishin shpëtuar atë ditë, nuk ishin. Përkeqëson dëshpërimin.
Në Bruksel, takova një grua që i mungon burri i saj. Ajo e humbi atë në 22… Mars 2016.
Kur terroristët morën shumë jetë në qytetin ku unë tani jetoj.
Kam takuar njerëz që kanë humbur njeriun e tyre të dashur në sulmet terroriste në Paris, Nju Jork, Kabul, Bagdad, Christchurch dhe shumë vende të tjera.
Dhemb po aq shumë sa herë.
*
Terrori vjen në shumë forma dhe vesh shumë maskara të ndryshme.
Ideologjitë dhe fetë politike janë shtrembëruar për të justifikuar veprime të tmerrshme.
Në orë pas shpërthimit të bombës në lagjen qeveritare, shumë besuan se ekstremistët islamikë ishin pas saj.
Por kryesi ishte një ekstremist i djathtë.
Ai keqpërdori simbolet e krishtera.
Ai u rrit në lagjen tonë, besoi në të njëjtin Zot dhe kishte të njëjtën ngjyrë të lëkurës si shumica në këtë vend.
Ai ishte një nga ne.
Por ai nuk është njëri prej nesh – i respektueshëm për demokracinë.
Ai është njëri prej tyre.
Të cilët besojnë se kanë të drejtë të vrasin për të arritur qëllimet e tyre politike.
Nuk ka rëndësi nëse ata e vendosin veten në anën e djathtë apo të majtë të spektrit politik, duke e quajtur veten të krishterë apo myslimanë.
Ato kanë më shumë gjëra të përbashkëta me njëri-tjetrin sesa me secilin prej nesh që ndjek rregullat e demokracisë.
*
Liria e fjalës është në thelbin e demokracisë.
Por, sa më të lirë të shprehemi, aq më shumë lejojmë që të shprehen edhe mendime ekstreme.
Ky është paradoksi.
Përgjigja nuk është të kufizosh lirinë e fjalës.
Përgjigja është ta përdorni më shumë.
Ne duhet t’i kundërvihemi mendimeve ekstreme.
Ne duhet të flasim kundër tyre.
Dhe mos lejoni që paragjykimet të përhapen.
Kjo përgjegjësi qëndron veçanërisht tek ne që kemi fuqi dhe një platformë për të folur.
*
Terrori duhet luftuar me shumë mjete.
Me policinë, inteligjencën dhe shërbimet e tjera të sigurisë.
Dhe me fuqi ushtarake, siç kemi bërë në Afganistan, Irak dhe Siri.
Por edhe forcat speciale dhe avionët luftarakë më të mirë në botë nuk mund të zhdukin kërcënimin e terrorit.
Dhe caqet e buta, si të rinjtë në një kamp veror, do të jenë akoma të prekshme.
*
Arma jonë më e fuqishme janë vlerat tona.
Besimi tek njëri-tjetri.
Besimi në demokraci.
Bashkësitë e ngurta.
Ai i jep ekstremizmit terren më pak pjellor dhe na jep forcën dhe vetëbesimin për të rezistuar kur godet terrori.
*
Të dashur të mbijetuar.
Unë jam shumë mirënjohës që të gjithë ju jeni këtu edhe sot.
Në zyrën time mbaj një fotografi të Utojas.
E shikoj çdo ditë dhe mendoj për ty.
Unë mendoj se si e keni luftuar rrugën tuaj për t’u kthyer në jetë.
Unë mendoj për luftën e përditshme që shumë prej jush duhet të durojnë akoma.
Dhe për mënyrën se si na keni kujtuar se çfarë ka ndodhur në të vërtetë atë ditë.
AUF ka mbajtur shumë nga ajo përgjegjësi për shumë kohë.
Por ne do të tregojmë historinë e 22 korrikut së bashku me ju.
*
Jeta ka të bëjë me zgjedhjet.
Unë shpesh jam në dyshim se çfarë të zgjedh.
Privatisht dhe profesionalisht.
Kompromisi është zakonisht përgjigjja.
Por ndonjëherë zgjedhja është e qartë.
Nuk ka vend për dyshime.
Dhe nuk ka hapësirë për kompromis.
Terroristët mund të vendosin të marrin jetë, por ne vendosim që ata nuk mund të marrin demokracinë tonë dhe shoqërinë tonë të lirë dhe të hapur.
Fraksion.com