Rusia, Kina dhe Shtetet e Bashkuara: Të shtënat e para

Nga George Friedman

Sa herë që ka një president të ri të SHBA, fuqitë e mëdha vendosin ta provojnë atë dhe të hedhin bazat për negociata në të ardhmen në konfliktet e mundshme. Ndonjëherë, Shtetet e Bashkuara hapin ofertat. I tillë ishte rasti kur Uashingtoni, përmes sekretarit të tij të ri të shtetit, Antony Blinken, akuzoi Pekinin për shkelje të të drejtave të njeriut në Xinjiang dhe Hong Kong dhe për krime të ndryshme kibernetike. Pekini u përgjigj duke e quajtur Uashingtonin një shkelës të jashtëzakonshëm të të drejtave të njeriut, duke shtuar se ai nuk ka pse flet për botën dhe nuk duhet të pretendojë. Ky është toni për një përballje, jo për një hyrje të këndshme.

E gjithë kjo ndodhi përpara një takimi që ishte i dënuar të dështonte. Para se të mund të zhvillohej takimi, Blinken dhe Jake Sullivan, këshilltari i sigurimit kombëtar të SHBA, kaluan kohë në Korenë e Jugut dhe Japoni, të dy kundërshtojnë Kinën dhe, megjithëse janë aleatë për një kohë të gjatë, kanë ankesa specifike me SH.B.A. (Seul mbi koston e pritja e trupave amerikane dhe Tokios për përmirësimin e ushtrisë së tyre për t’u përballur me Kinën.) Të dy takimet shkuan mirë. Diku tjetër, u zhvilluan bisedime me Quad, një dialog sigurie i përbërë nga SH.B.A., Japonia, Australia dhe India, të gjitha këto janë fuqi detare armiqësore me Kinën. Me fjalë të tjera, Sh.B.A mbajti një seri takimesh me aleatët e saj anti-Kinë pak para se të takohej me Kinën.

Ndërsa bisedimet ishin në proces shkatërimi, Presidenti Joe Biden u pyet në një intervistë nëse Presidenti rus Vladimir Putin ishte një vrasës. Ai tha se ishte. Nuk është diçka që normalisht të thuhet për kokën e një fuqie të madhe, edhe nëse është e vërtetë. Biden kishte shumë kohë për të hequr dorë nga deklaratat e tij nëse do të donte, por ai nuk e bëri. Rusët u mërzitën dhe e tërhoqën ambasadorin e tyre. Putini thelbësisht tha, “duhet dikush të njohë një të tillë”.

Unë e shoh këtë si Biden do të mposhtë Kinën dhe Rusinë me një grusht. Ai dhe ekipi i tij donin t’i bënin të ditur – dhe, në mënyrë indirekte, ta njoftonin publikun amerikan – se ai nuk do të jetë një president i dobët. Përgjigjet e Rusisë dhe Kinës, natyrisht, ishin të destinuara për Shtetet e Bashkuara – si dhe për aleatët e SHBA të cilët mund të dyshojnë në fuqinë e saj.

Në diplomaci, biseda është e lirë dhe veprimet hapëse të tilla kanë pak rëndësi. Disa kanë thënë se përcakton tonin për katër vitet e ardhshme, por jo. Ajo vendos skenën për muajin e parë, pas së cilës të gjithë, duke pasur mundësinë të nuhasin dhe të rënkojnë njëri-tjetrin, vendosen në realitet. Dhe realiteti lufton kundër veprimit drastik. SHBA është konsumatori më i madh i Kinës, të cilin Pekini nuk ka mundësi ta humbasë. Eshtë shumë më e lehtë të marrësh mallra të nevojshëm në tregje të tjera sesa të shesësh në tregje të tjera. Sa i përket Rusisë, ajo mund të zgjedhë një luftë, të themi, në Ukrainë ose Moldavi, por duke e bërë këtë do të krijonte skenarin e saj më të keq: NATO, Gjermania dhe vendet e tjera që grumbullojnë forca në Evropën Lindore. Pra, le ta përjashtojmë edhe atë.

Opsionet e Rusisë dhe Kinës janë padyshim më të komplikuara sesa ato që unë parashtroj këtu, por ato janë gjithashtu të përmbushura nga këto realitete. Takimet e mbajtura nga SH.B.A. para takimit me Kinën kishin për qëllim t’i kujtonin kinezët për aq shumë, se ajo nuk duhet të mbivlerësonte forcën e saj ose të nënvlerësonte izolimin e saj strategjik. Të quash Putinin një vrasës kishte për qëllim të paralajmëronte Putinin kundër operacioneve të fshehta dhe ta bënte të ditur se Uashingtoni e di se sa e dobët është Rusia dhe nuk i intereson se çfarë mendon Rusia.

Rreziku është që Biden është i gabuar dhe se Rusia dhe Kina nuk janë aq të dobët sa mendon ai. Sipas mendimit tim, ato nuk janë në gjendje të sfidojnë Shtetet e Bashkuara ose të provojnë veprime ushtarake. Por është një gjë për të shkruar dhe një tjetër për të mbajtur barrën e veprimit. Pyetja është se çfarë lloj veprimi mund të ndërmarrin rusët dhe kinezët. Zgjidhja logjike është krijimi i një aleance. Pyetja është se si do të dukej dhe a do të kishte rëndësi.

Një aleancë ekonomike do të ishte joefektive. Rusia dhe Kina tregtojnë me njëri-tjetrin pa fërkime. Asnjëri nuk do të kishte një treg të mjaftueshëm për të mbështetur nevojat e tjetrit. Ekziston një simetri në atë që Rusia ka nevojë për teknologji kineze të konsumit dhe Kina ka nevojë për lëndë të para ruse, por secila tashmë po merr ato që i duhen dhe po siguron ato që mund të menaxhojë. Një aleancë ekonomike mbase do të zyrtarizonte marrëdhëniet ekzistuese dhe ndoshta do të rriste tregtinë, por nuk do të bënte asnjërën të paprekshëm nga presionet e palëve të treta.

Një aleancë ushtarake është po aq problematike. As Rusia dhe as Kina nuk mund të mbështesin nevojat strategjike të tjetrit. Kërcënimi kryesor për Kinën është detari. Kapaciteti detar i Rusisë është i kufizuar dhe porti i saj kryesor aziatik, Vladivostok, kërkon kalimin nëpër rrugët detare që kontrollohen nga Japonia dhe Shtetet e Bashkuara. Rusia do të kontrollohej nga i njëjti koalicion duke kërcënuar Kinën. Kërcënimet ndaj Rusisë janë kryesisht tokësore. Aftësia e Kinës për të dërguar forca në zonat me shqetësim rus është e kufizuar dhe Rusia nuk ka ndonjë nevojë të ngutshme për trupa shtesë tokësore. Ka zona në të cilat njëri mund të ndihmojë tjetrin, të tilla si pajisje ushtarake ose luftë kibernetike, por kjo nuk është një aleancë e vërtetë.

A mundet një aleancë Ruso-Kineze të fillojë një sulm detar në lindje dhe një sulm tokësor në perëndim njëkohësisht? Ndoshta. Por duke e bërë këtë, megjithëse tronditëse politikisht, nuk do të dobësonte asnjërin front sepse do të përfshinte forcat detare që nuk nevojiten në perëndim dhe forcat tokësore që nuk janë të nevojshme në lindje. Mund të dështojë gjithashtu. Nëse do të kishte sukses, do të shkaktonte zgjedhje ekzistenciale (bërthamore) ose do të krijonte aleanca të palëkundura anti-Rusi dhe anti-Kinë.

Lëvizja më logjike dhe më pak e rrezikshme është që Kina të arrijë një marrëveshje politike dhe ekonomike me Shtetet e Bashkuara dhe që Rusia të bëjë të njëjtën gjë, të paktën me Evropën. Por për ta bërë këtë, secili duhet të jetë i bindur se Sh.B.A nuk është e interesuar për një zgjidhje. Shfaqja e mungesës së interesit është themeli i çdo pozicioni negociues. Leximi më i mirë është se SHBA e di se negociatat po vijnë dhe prandaj po paraqiten si armiqësore ndaj saj. Kinezët e kanë quajtur bastin e amerikanëve. Rusët do ta bëjnë së shpejti. Sidoqoftë, tani është koha për fyerje dhe kërcënime, para se të fillojmë biznesin që mund të dështojë pavarësisht nga e gjithë kjo./GPF

Fraksion.com