“Një Evropë tjetër”; Britania kthehet në të kaluarën e saj

Nga George Friedman

Që nga 1 janari, Britania ka përfunduar procesin e largimit nga Bashkimi Evropian. BE ka siguruar të gjitha se pasojat e tmerrshme që do t’i ndjekin Britanikët. Sigurisht, do të ketë pasoja ekonomike për Britaninë e Madhe, por është e vështirë të imagjinohet që largimi i ekonomisë së dytë më të madhe në Evropë nuk do të ketë pasoja të rëndësishme edhe për Evropën. Të paktën, përfundimi i largimit të Britanisë shkatërron një mit për Bashkimin Evropian. Emri “Bashkimi Evropian” ishte bërë sinonim i “Evropës”. Kjo nuk ishte kurrë një ekuivalencë e vërtetë, pasi kishte kombe evropiane të përjashtuara dhe të painteresuara për anëtarësim si Zvicra dhe Norvegjia, të cilat zgjodhën një marrëdhënie jo-anëtare. Por me Britaninë nga jashtë, kuptimi që BE flet për Evropën është zhdukur. Britania është një pjesë themelore e Evropës, një nga çliruesit e Evropës në Luftën e Dytë Botërore dhe, duke filluar me pushtimin romak të Anglisë, armiku dhe shpëtimtari i rastit i Evropës. Britania ka qenë një forcë përcaktuese në Evropë dhe tani ajo është larguar nga Bashkimi Evropian. Kjo do ta sfidojë bllokun në shumë mënyra, e para është që BE nuk është më e këmbyeshme me Evropën. Tani ka një Evropë tjetër: Britania.

Që nga referendumi, ka pasur dy çështje. E para ishte nëse kundërshtarët britanikë të Brexit mund të përmbysnin rezultatin e referendumit. E dyta ishte nëse BE-ja mund, pa u dukur pajtuese tepër me pjesën tjetër të Bashkimit Evropian. Disa herë këto dy forca dukej se punonin së bashku për të bllokuar Brexit. Në fund ato dështuan, megjithëse Brukseli ka të ngjarë të vazhdojë të kërkojë të vendosë dhimbje, derisa Britanikët të ndalojnë së bleri veturat Mercedes në favor të Lexus. Në atë pikë, fuqia qendrore e Evropës, Gjermania, do t’i japë fund masave ndëshkuese dhe BE do të shkojë tutje.

Çështja e vërtetë tani është Britania që përcakton vendin e saj në botë. Eshtë e çuditshme. Për momentin ka pak luftë në Evropë dhe pak për t’u frikësuar nga fuqitë evropiane ushtarakisht. Kjo është një situatë e çuditshme për të qenë. Midis 1945 dhe 1991, Britania u përball me kërcënimin Sovjetik. Nga 1914 deri në 1945, Britania u përball me kërcënimin gjerman, me një armëpushim në mes. Tani, çfarë kërcënimi ekziston është e largët dhe teorike. Britania mbetet anëtare e NATO-s, jo në të vërtetë një entitet evropian edhe nëse shumica e anëtarëve të saj janë evropianë. Shtetet e Bashkuara i sigurojnë NATO-s fuqinë e mundshme ushtarake dhe Britania është një nga të paktat kombe evropiane që posedon forcë të konsiderueshme ushtarake dhe madje shtrirje globale, në thelbin e NATO-s.

SHBA-të ishin aleate në luftë me Britaninë në Luftën I dhe II Botërore, Lufta e Ftohtë, Stuhia e Shkretëtirës, ​​Iraku dhe Afganistani. Disa nga këto luftëra mund të mos kenë qenë të mençura, por ato forcuan marrëdhëniet midis ushtarakëve. Për vendet e Evropës kontinentale, të shkatërruara nga luftërat botërore dhe të tmerruara nga Lufta e Ftohtë, çështja kryesore është përqendrimi në ekonomi dhe shmangia e konflikteve. Britania ulet përtej Kanalit Anglez, përballë një rajoni që historikisht e ka tërhequr atë në konflikte, por për një mijëvjeçar nuk arriti të pushtonte Britaninë. Historia e Britanisë është formësuar nga nevoja për të ndërhyrë në Evropë për shkak të copëtimit të saj. Ajo që është e pakonceptueshme për Evropën është një realitet historik për Britaninë.

Problemi i Britanisë është se ajo nuk mund të kontrollojë evolucionin e Evropës në vetvete. Në Luftën e Dytë Botërore, Shtetet e Bashkuara e zhveshën Britaninë nga perandoria, dhe kufizuan si forcën ashtu edhe arritjen e saj. Britanikët i kundërshtuan politikën e SHBA pas luftës, por ata jetuan me të, Britania duke qenë një mjeshtër për të jetuar me të pashmangshmen. Ai u rreshtua me Shtetet e Bashkuara dhe, në tërësi, doli mirë. Gjatë Luftës së Falklands, ishin imazhet satelitore të SH.B.A.-së dhënë Britanisë që mundësuan një fitore të shpejtë. Në luftërat e fundit, amerikanët dhe britanikët luftuan së bashku me një lehtësi që asnjëri nuk e kishte shijuar me vendet e tjera. Nga operacionet ushtarake te operacionet e inteligjencës, të dy vendet ishin aq afër sa mund të lejonin kombet sovrane. Pavarësisht se sa qafe të forta ishin SHBA në perandori, të dy vendet bënë një shekull luftëra së bashku kundër gjermanëve dhe përkundër fërkimit me francezët ose aleatët e tjerë. Kohët e fundit, britanikët dërguan një aeroplanmbajtës në Paqësorin Perëndimor në mbështetje të operacioneve të SHBA.

Aleanca e britanikëve dhe amerikanëve shkon më thellë se kjo. Së bashku ata bëjnë pjesë në Pesë Sytë, një grupim prej pesë shtetesh – të tjerët janë Australia, Kanada dhe Zelanda e Re – të angazhuar për ndarjen e inteligjencës. Bashkëpunimi ushtarak është i vlefshëm, por jo i jashtëzakonshëm. Gatishmëria e këtyre pesë vendeve për të parë inteligjencën e mbledhur nga ndonjë prej tyre është e jashtëzakonshme. Ai gjithashtu ndjek bashkëpunimin ushtarak. Kanadezët alternojnë me amerikanët në komandimin e Komandës së Mbrojtjes Hapësinore të Amerikës së Veriut. Australianët veprojnë në të njëjtin rajon me Kinën. Zelandezët me forcë minimale dhe shumë më tepër kujdes ndajnë inteligjencën. Por të pesë këto vende luftuan në luftërat botërore dhe konfliktet e tjera.

Kur bëni pyetjen se ku është Britania, lindin përgjigjet e mëposhtme. Së pari, tregtia është e rëndësishme, por tregjet e Amerikës së Veriut janë po aq të mëdha sa BE. Së dyti, Evropa është shumë e paparashikueshme dhe shpesh e paqëndrueshme, ndërsa prania e Britanisë në NATO e mban atë në Evropë së bashku me Shtetet e Bashkuara, dhe për këtë arsye me peshë. Më në fund, Five Eyes, pasardhës të Britanisë që evoluan për kënaqësinë e tyre, i përqendron këto kombe në diçka që është shpesh më e rëndësishme se gjithçka: lufta dhe parandalimi i saj përmes inteligjencës.

Çështjet irlandeze, skoceze dhe uellsiane ka të ngjarë të përmbahen, por tani për tani unë e bëj këtë argument. Britania nuk është më sundimtari i një perandorie globale. Nuk mund të jetojë me Evropën, por duhet të rreshtohet me të tjerët. Pesë sytë, si një rreshtim i inteligjencës dhe ushtrisë, është tashmë në vend dhe nuk ka nevojë të negociohet. Aleanca është mjaft e lirë, saqë askush nuk është i detyruar të bëjë më shumë sesa të ndajë inteligjencën. Ajo është gjithashtu e lidhur nga historia. Dhe këto pesë kombe mund të jenë një forcë për t’u llogaritur, si dhe një treg tashmë i ndarë dhe i hapur me gatishmëri. Dhe secili komb ka interes në të.

Askush nuk duhet të jetë shumë entuziast. Fërkimi është natyra e bishës. Por kjo aleancë është tashmë e vendosur, dhe shtrirja e saj në ekonomi (me shumë marrëveshje të tregtisë së lirë tashmë të vendosura) është hapi tjetër logjik./GPF

Fraksion.com