Opinioni i Venecias për ‘Zgjedhoren’; Ndryshimet kushtetuese ndikim pozitiv në proceset zgjedhore

Kryeministri Edi Rama solli sot në vëmendje opinionin e Komisionit të Venecias mbi reformën zgjedhore, i cili thekson se “këto ndryshime janë të arsyeshme, pasi kryesisht reflektojnë ndryshimet Kushtetuese të fundit dhe mund të kenë një ndikim pozitiv në proceset zgjedhore”.

“Mirëmëngjes dhe me Komisionin e Venecias mbi të shumëpërfolurën Reformë Zgjedhore, ju uroj një ditë të mbarë”, tha Rama.

Kryeministri ndau një kronikë të ERTV-së, ku nënvizohen pikat kryesore të opinionit të Komisionit të Venecias të cilat shkojnë në një linjë me deklaratat e Kryeministrit Rama në korrik 2020, për këtë çështje.

“Komisioni i Venecias ka miratuar opinionin final për ndryshimet Kushtetuese dhe amendamentet e Kodit Zgjedhor që adresojnë ndryshimet në Kodin Zgjedhor. Nëse i referohemi këtij drafti, rekomandimet e Komisionit të Venecias shkojnë në të njëjtën linjë logjike me argumentet e Kryeministrit Rama të deklaruara në korrik të këtij viti, gjatë një tryeze për reformën zgjedhore”, thuhet në kronikë.

Në korrik 2020, Kryeministri Rama deklaronte se “reagimi i opozitës jashtëparlamentare dhe i opozitës presidenciale ndaj kësaj nisme kushtetuese të Kuvendit të Shqipërisë është i papranueshëm. Partia Demokratike nuk ka ekskluzivitet mbi parlamentin, të cilin e ka braktisur përveç të tjerash, që të thotë asgjë tjetër përveç asaj që më pëlqen mua”.

Ndërkohë në opinionin përfundimtar, Komisioni i Venecias dhe ODIHR gjithashtu shprehin keqardhjen që gati të gjithë deputetët nga partitë e opozitës që ishin të pranishëm në parlament dhanë dorëheqjen në vitin 2019 dhe që atëherë përbëjnë opozitën jashtëparlamentare.

Po ashtu, Kryeministri Rama deklaronte se “në aspektin etik nuk është e denjë që Kuvendi i Shqipërisë të sulmohet, të anatemohet, të përbuzet, qoftë nga një institucion si institucioni i Presidentit të Republikës dhe qoftë nga vetë opozita jashtëparlamentare e cila zgjodhi ta braktisë Kuvendin”.

Komisioni i Venecias vlerëson se: “Fakti që parlamenti nuk është i përbërë nga numri i plotë i anëtarëve nuk është në vetvete problematik sipas standardeve ndërkombëtare, duke qenë se ai funksionon në përputhje me kuorumin e përcaktuar me Kushtetutë”.

Në korrik 2020, Rama shprehej se “kërcënimi që, ‘o si themi ne, o këtu do të bëhet nami’, nga ana e partive jashtëparlamentare nuk funksionon”.

Përmes këtij opinioni edhe Komisioni i Venecias dhe ODIHR nxisin forcat politike shqiptare si brenda dhe jashtë parlamentit të sigurojnë funksionimin normal demokratik të institucioneve në vend në interes të popullit shqiptar”.

Po ashtu, Rama deklaronte se “koalicionet as nuk do të ndalohen dhe as nuk mund të ndalohen. Ato thjesht duhet dhe do të jenë si në çdo vend të Europës. Partitë kanë lirinë dhe të drejtën të grupohen dhe të paraqiten me kandidatët e tyre”.

Opinioni i Komisionit të Venecias thotë se “Duhet të theksohet se në vitin 2017 rregulli mbi koalicionet nuk u zbatua pas një marrëveshje politike konsensuale, kështu që në praktikë asnjë ndryshim i vërtetë nuk do të ndodhte përkundër zgjedhjeve të fundit parlamentare. Në këto kushte është e dyshimtë që ndryshimet mbi rregullat për koalicionet siç parashikoheshin në versionin e mëparshëm të Kodit mund të konsiderohen si një ndryshim thelbësor”.

Në korrik 2020, Rama thoshte se “ndërkohë askush nuk mund të thotë që marrëveshja e bërë jashtë parlamentit ishte në vetvete reforma. Jo, reforma është ajo që del nga parlamenti dhe ne do të përballemi me produktin jo me llafet”.

Komisioni i Venecias shprehet se: “Ndryshimet kanë të bëjnë me procedurën e thirrjes së zgjedhjeve, sistemin e drejtësisë elektorale, regjistrimin e koalicioneve zgjedhore dhe listat e kandidatëve, formatin e fletës së votimit dhe vlefshmërinë e saj, rregullat për numërimin e votave të përparësisë dhe ndarjen e vendeve. Këto ndryshime janë të arsyeshme, pasi kryesisht reflektojnë ndryshimet Kushtetuese të fundit dhe mund të kenë një ndikim pozitiv në proceset zgjedhore