NATO rrit bashkëpunimin shkencor me Ukrainën
Partneriteti i gjatë midis NATO-s dhe Ukrainës përfshin një bashkëpunim të fortë shkencor në një larmi fushash, siç janë kundër-terrorizmi, teknologjitë e përparuara, mbrojtja kibernetike, siguria e energjisë dhe mbrojtja kundër agjentëve kimikë, biologjikë, radiologjikë dhe bërthamorë. Bashkëpunimi dhe dialogu i përshtatur me Ukrainën po thellohen, falë statusit të ri të vendit si një partner i mundësive të zgjeruara, që nga qershori i vitit 2020, në njohje të kontributeve të saj për sigurinë Euro-Atlantike.
Teknologjia që synon zbulimin e eksplozivëve dhe armëve të zjarrit të fshehura.
Programi Shkencor i NATO-s për Paqen dhe Sigurinë (SPS) i siguron komunitetit shkencor ukrainas një platformë për të punuar krah për krah me Aleatët e NATO-s dhe vendet partnere për çështje të lidhura me sigurinë.
Ukraina aktualisht po udhëheq 27 aktivitete në vazhdim, njëra prej të cilave është një projekt kryesor në fushën e kundër-terrorizmit të quajtur DEXTER (Detektimi i eksplozivëve dhe armëve të zjarrit për të luftuar terrorizmin). Ai synon të zhvillojë një sistem të integruar për të zbuluar eksplozivët dhe armët e zjarrit në vendet publike, në distancë dhe në kohë reale, pa prishur rrjedhën e udhëtarëve.
“Ky projekt do të kontribuojë në rolin e zgjeruar të NATO-s në luftën ndërkombëtare kundër terrorizmit,” tha Dr. Deniz Yüksel-Beten, këshilltar i lartë i SPS dhe partneritet në NATO.
Programi SPS gjithashtu hap dyert për ekspertët ukrainas – veçanërisht shkencëtarët dhe studiuesit e rinj – për të ndjekur zgjidhje inovative për sfidat e sigurisë, në bashkëpunim me specialistë të tjerë nga vendet aleate dhe partnere.
Në veçanti, në fushën e teknologjisë së përparuar të lidhur me sigurinë, ekspertët ukrainas kanë bashkëpunuar me bashkëmoshatarët nga Mbretëria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara për të rritur qëndrueshmërinë e automjeteve tokësore dhe ajrore, si dhe performancën e tyre, shkathtësinë operacionale në terrene të rënda dhe rezistencë deri dhe te dështimet.
“Ne e shohim SPS si një platformë të vlefshme për angazhimin praktik të NATO- Ukrainës”, tha zëvendëskryeministri Olha Stefanishyna gjatë vizitës së saj në Selinë e NATO-s më 8 korrik 2020. “Kjo lehtëson kërkimin shkencor efektiv, inovacionin teknologjik dhe shkëmbimin e njohurive midis NATO-s dhe shkencëtarëve te Ukraines. ”
Projektet e reja në zhvillim
Këtë vit, Programi SPS ka aprovuar 13 aktivitete të reja me Ukrainën. Këto përqendrohen në mbrojtjen e ushtarëve dhe civilëve nga ndotja kimike, biologjike, radiologjike dhe bërthamore; përdorimi i teknologjisë së përparuar për të forcuar rezistencën e popullatës civile, dhe sistemet kombëtare mjekësore dhe reaguese ndaj urgjencës; dhe zhvillimin e mjeteve për të mbrojtur personelin ushtarak nga kërcënimet biologjike dhe eksplozive, duke rritur efikasitetin e tyre të energjisë.
Përmes këtyre aktiviteteve të reja, bashkëdrejtorët ukrainas do të punojnë së bashku me ekspertë nga Estonia, Franca, Gjermania, Greqia, Italia, Polonia, Mbretëria e Bashkuar dhe vendet e tjera partnere përfshirë Bjellorusinë, Jordaninë dhe Suedinë.
Duke parë të ardhmen, Programi SPS ka identifikuar fushat kryesore për hulumtime dhe bashkëpunim të mëtutjeshëm me Ukrainën, përfshirë në fushat e Grave, Paqes dhe Sigurisë, luftës hibride dhe kërkimeve shkencore detare.
“Duke pasur parasysh standardet e larta të shkencës dhe njohurive të Ukrainës, të punosh me studiues dhe shkencëtarë ukrainas është gjithashtu një rast i paçmuar për homologët e tyre në vendet e NATO-s për të studiuar fusha specifike të kërkimit, për shembull në luftën hibride,” tha Dr Antonio Missiroli, Ndihmës Sekretari i Përgjithshëm iNATO-s, për Sfidat e Sigurisë në zhvillim.
Afro tre dekada bashkëpunimi
Që kur bashkëpunimi SPS-Ukrainë filloi në 1991, më shumë se 720 ekspertë nga Ukraina kanë marrë pjesë në aktivitetet e SPS. 945 shkencëtarë të tjerë kanë përfituar nga shkëmbimet përmes Programit, dhe projekte dhe aktivitete të ndryshme kanë rezultuar në lartësinë e 80 botimeve të librave.
Disa projekte të përfunduara së fundmi, të dorëzuara në Ukrainë, përfshijnë mbështetje për ceshtjeve humanitare dhe zhvillimin e sistemeve të njohjes së pajisjeve eksplozive (IED). Një tjetër projekt kyç ndihmoi në ndërtimin e kapaciteteve, përmes sigurimit të trajnimeve dhe pajisjeve të gjera, për një Sistem Shumëkombësh të Telemjekësisë. Ky sistem u mundëson specialistëve mjekësorë të përfshihen në fatkeqësi të mëdha dhe incidente që kërkojnë ekspertizë të specializuar në ndihmë humanitare me përgjigje të parë, duke përdorur komunikime moderne për të ofruar rekomandime në kohë reale për kujdestarin në vend.
“Programi Shkencë për Paqen dhe Sigurinë ka mbështetur vazhdimisht shkencëtarët ukrainas për më shumë se 20 vjet,” përfundoi zëvendëskryeministri Olha Stefanishyna.
Fraksion.com