Operacionet e inteligjencës ruse ndryshojnë taktikat, jo qëllimet

Shërbimet e inteligjencës së Rusisë – të financuara mirë, agresive dhe të mbrojtura politikisht – mbeten në zemër të luftës më të gjerë politike të Moskës kundër Perëndimit, që ka për qëllim të prishë, të shkëpusë dhe të demoralizojë. Megjithëse përdoren shumë instrumente të ndryshme, nga dezinformata dhe korrupsioni në diplomaci e deri tek presioni ekonomik, shërbimet e inteligjencës janë të angazhuara jo vetëm për mbledhjen e informacionit, por për veprimtaritë aktive dhe kështu ato luajnë një rol vendimtar në përdorimin e tyre. Mësimi për NATO-n nuk është vetëm për nevojën për vigjilencë të vazhdueshme, por që solidariteti i mishëruar nga Aleanca gjithashtu është aq i rëndësishëm në trajtimin e çështjeve jo-ushtarake si kërcënime ushtarake, shkruan Dr Mark Galeotti bashkëpunëtor i hershëm pranë Institutit Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara. Punimet e tij më të fundit përfshijnë ‘Luftën Politike Ruse’ (Routledge, 2019), ‘Ne duhet të flasim për Putinin’ (Ebury, 2019) dhe ‘The Vory: super mafia e Rusisë’ (Yale, 2018). Fraksion.com ka përgatitur materialin mbështetur mbi opinionin e tij lidhur me operacionet e inteligjencës ruse, operacione të cilat mbeten të njëjtat, ato “ndryshojnë taktikat por kurrsesi qëllimet”, thotë Galeotti.

 

Vite të bashkëjetesës me rreziqe

 Në vitin 2018 nuk pati asnjë pakësim të fushatës agresive të inteligjencës së Rusisë kundër Perëndimit. Në mars, u bë përpjekja për të vrarë Sergei Skripal, një ish oficer i shërbimit ushtarak të zbulimit (GRU) të Rusisë që u bë agjent britanik, me një agjent nervor të rrallë, Novichok. Skripal dhe   vajza e tij mbijetuan, por një kalimtar, i cili më vonë zbuloi shishen  me të cilën ishte kryer helmimi, vdiq.Greqia flaku dy diplomatë rusë dhe ndaloi dy të tjerë në korrik 2018, duke cituar përpjekjet për të ndërhyrë në votimin historik, për ndryshimin e emrit të vendit, në atë që tashmë është zyrtarisht e njohur si Republika e Maqedonisë Veriore.

Një spiun rus u bë person non grata në Suedi në gusht dhe në shtator, Shërbimi Policor Norvegjez i Sigurisë arrestoi një agjent të dyshuar, megjithëse ai u lirua më pas.Në tetor, katër oficerë të GRU u arrestuan nga autoritetet holandeze, pasi ata po hynin në sistemet e Organizatës për Ndalimin e Armëve Kimike (OPCË) në Hagë, mbikëqyrësi që kishte hetuar rastin e helmimit Skripal.Por as viti 2019 nuk premton të jetë më i mirë. Tashmë, një person në shërbimin e inteligjencës ushtarake belge (ADIV) është akuzuar se është agjent rus dhe një shtetas suedez u arrestua për kontakte me një oficer të shërbimit të zbulimit të huaj të Rusisë (SVR).

Vendet në të gjithë Europën po mobilizohen për të identifikuar dhe parandaluar ndërhyrjen e mundshme në zgjedhjet evropiane në maj, si dhe një numër zgjedhjesh lokale që do të mbahen këtë vit. Në Danimarkë, për shembull, qeveria ka njoftuar një plan veprimi për të parandaluar ndërhyrjen ruse në zgjedhjet e saj parlamentare, që do të mbahen në ose deri në qershor.

Të mësuarit taktik, kokëfortësi strategjike

 Megjithatë, shumë operacione janë hedhur poshtë, të ekspozuara në detaje të sakta dhe të pasuara me dëbime dhe akuza, Kremlini duket i angazhuar në fushatën e tij. Në vend që të përulet, ai ka bërë disa ndryshime të theksit taktik.

Kështu që, megjithëse ka shqetësime të padyshimta dhe të justifikuara për aktivitetet ruse rreth zgjedhjeve të ardhshme evropiane, Moska duket se ka mësuar se nuk ka gjasa të jetë në gjendje të lëkundë rezultatet e anketimeve përmes ndërhyrjeve të drejtpërdrejta dhe se përpjekjet e tilla mund të jenë kundërproduktive. Në vend të kësaj, theksi është më tepër në shfrytëzimin e fushatave dhe rezultateve për të maksimizuar mosmarrëveshjen e brendshme dhe për t’i bërë ato sa më acaruese. Një rrjedhë e qëndrueshme e dezinformimit dhe propagandës polarizuese, duke luajtur në çdo ekstrem, ka të ngjarë të mbështetet nga veprimtaria e fshehtë e inteligjencës. Këto të fundit mund të shkojnë nga pirateria informative dhe rrjedhja e materialeve të vërteta ose të përpunuara, për të siguruar shuma relativisht të vogla të asaj që rusët e quajnë “chernaya kassa” ose para të “llogarive të zeza”, për individë të dobishëm, fushatat dhe mediat (në një kohë kur një përkrahës i pasionuar  me një faqe interneti ose një  postim në tëitter mund të konsiderohet një “shkarkim” i tillë).

“Unë isha në Moskë gjatë dëbimeve fillestare britanike që pasuan rastin Skripal, përpara se vendet e tjera të tregonin solidaritetin e tyre”, shkruan Geliotti, “dhe një think tank pranë Kremlinit shprehu atë që duket të ishte konsensusi i qeverisë kur më siguroi se kjo do të ishte shuma totale e kostos diplomatike. Përgjigjja e papritur e fortë ndërkombëtare erdhi si një tronditje ndaj Moskës dhe duket se po e pengon atë lloj të sfidave të hapura, madje edhe me paramendim. Në mënyrë të pashmangshme, kryesisht përgjumjet e përkohshme u pasuan me veprim, pasi rrjetet u rikonfirmuan. Megjithatë, përveç kësaj, duket se nuk ka bërë asgjë për të dekurajuar Moskën nga fushata e saj agresive dhe e kohës së lartë të inteligjencës, thjesht duke moderuar (dhe ndoshta përkohësisht) taktikat e saj”.

Në fund të fundit thuhet se deri në ç’masë Presidenti Vladimir Putin vazhdon të besojë në shërbimet e tij të sigurisë dhe të inteligjencës. Ai vazhdon të mbështetet në ato si burimet e tij kryesore në analizën e botës së jashtme (shumë për shqetësimin e Ministrisë së Punëve të Jashtme). Dhe ai përrdori festimet e celebrimit të njëqindvjetorit të GRU-së në nëntor 2018 për të sinjalizuar mbështetjen e tij të plotë të agjencisë dhe “profesionalizmin, guximin personal dhe vendosmërinë” e oficerëve të tij, duke ngatërruar ata që mendonin se mund të zemërohej nga dështimet e tyre të fundit.

Duke kërkuar dëshpërimisht solidaritet

Nëse Kremlini nuk ka gjasa që në të ardhmen e afërt të ndryshojë mënyrat e veta, pyetja kryesore bëhet për t’ju përgjigjur më së miri. Përgjigja shumëkombëshe ndaj sulmit Skripal, në të cilën 27 vende të NATO-s kanë dëbuar 123 diplomatë dhe spiunë rusë, mbetet qortimi i vetëm më i dukshëm i sfidës së inteligjencës ruse dhe gjithashtu shembulli më i fuqishëm i një kundërsulmi potencial sistematik.

NATO ka provuar të jetë një aleancë efektive në mënyrë të veçantë pikërisht për shkak të solidaritetit që mishëron: një sulm ndaj një shteti anëtar është një sulm ndaj të gjithëve. Në Samitin e NATO-s në Varshavë në vitin 2016, u vendos që edhe një sulm i ashtuquajtur “hibrid” mund të çonte në thirrjen e nenit 5 (klauzola e mbrojtjes kolektive në traktatin themeluese të NATO-s). Ky është një angazhim i ndërsjellë që edhe Moska duket se e merr seriozisht, për të gjitha shqetësimet perëndimore në lidhje me ndjeshmërinë dhe ndarjen e mundshme.

Sidoqoftë, efektiviteti i NATO-s mbështetet gjithashtu në fokusin relativisht të ngushtë dhe në misionin e kufizuar. “Ndërkohë që është zhvendosur në fushën e operacioneve ekspeditive jashtë zonës dhe ndonëse është në dijeni të rreziqeve që sfidat jo-ushtarake paraqesin në aftësitë luftarake,nuk është mirë të merret me shumë prej tyre, as nuk duhet. Dobësitë që fushata ruse shfrytëzon, nga ndjenjat e komuniteteve që ndihen të margjinalizuar politikisht, ndaj problemeve të vazhdueshme të korrupsionit dhe rrjedhjeve të paligjshme financiare, janë çështje e qeverisjes e jo e mbrojtjes.Agjencitë e tjera, të tilla si Bashkimi Evropian dhe / ose aleancat e shteteve individuale, duhet të tregojnë të njëjtën solidaritet që NATO mishëron. Sido që të jetë, derisa Kremlini të besojë se nëse kryen operacione jo-ushtarake keqdashëse ndaj një shteti perëndimor, kjo rrezikon më shumë sesa thjesht një sfidë dypalëshe, ka pak arsye për të ulur në thelb operacionet e saj”.

Shtetet individuale gjithashtu duhet të ngrenë lojën e tyre, veçanërisht në sferat e inteligjencës dhe shpenzimeve kundër-inteligjencës. Ndonëse standarti i njohur i NATO-s, që shtetet anëtare duhet të shpenzojnë dy për qind të PBB-së në mbrojtje, që është për shumë ende një aspiratë më tepër se një realitet, ai, siguron të paktën një ndjenjë të objektivit minimal. Nuk ka një figurë të tillë të përbashkët për shpenzimet e mbrojtjes kundër operacioneve politike, me ç’rast buxhetet proporcionale ndryshojnë në mënyrë të egër, nga shpenzuesit relativisht të lartë, si Estonia, Mbretëria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara, tek kombet në anën tjetër të spektrit.

Në fund të fundit, në kontekstin e aleancave, ku ndarja e inteligjencës dhe diskutimi i planeve të përbashkëta janë domosdoshmëri e përditshme, shtetet anëtare që dështojnë të investojnë në agjencitë e tyre të kundërzbulimit, vënë jo vetëm sigurinë e tyre në rrezik, por edhe atë të aleatëve të tyre. Sfida e inteligjencës së Rusisë nuk do të zbutet në të ardhmen e afërt dhe do të ketë sfida të tjera në horizont, ndoshta nga fuqitë në rritje si Kina apo aktorët jo-shtetërorë. Nëse ka një detyrë për NATO-n, ose Bashkimin Europian, ose ndonjë grup tjetër të shteteve, ose një kombinim, kjo “është koha për debatin rreth niveleve adekuate të shpenzimeve të sigurisë për të shkuar përtej fushave thjesht ushtarake dhe në domenin e fshehtë”./M.G

 

Fraksion.com