Sekretari i mbrojtjes i SHBA paralajmëron për ndërhyrjen ruse në referendumin e Maqedonisë

Sekretari i Mbrojtjes i SH.B.A.-së Jim Mattis akuzoi të hënën Rusinë për përpjekje për të ndikuar në rezultatin e referendumit në Maqedoni për ndryshimin e emrit të vendit që do të hapte rrugën për t’u bashkuar me NATO dhe Bashkimin Evropian.

Duke folur pas bisedimeve në Shkup me krerët e Maqedonisë, Mattis tha gjithashtu se Shtetet e Bashkuara po kërkonin të zgjeronin bashkëpunimin e sigurisë kibernetike me vendin e vogël ballkanik.

Maqedonasit do të votojnë më 30 shtator mbi një marrëveshje të arritur në qershor me Greqinë fqinjë që do të ndryshojë emrin e vendit në Republikën e Maqedonisë Veriore. Athina këmbënguli për ndryshimin në kthim për heqjen e kundërshtimit të saj ndaj Shkupit lidhur me bashkimin me NATO-n dhe BE-në.

“Ne nuk duam të shohim se Rusia po bën atje (në Maqedoni) atë që është përpjekur të bëjë në shumë vende të tjera”, u tha Mattis gazetarëve që udhëtonin me të në Shkup, duke iu referuar shqetësimeve të Uashingtonit rreth ndërhyrjes së Rusisë në zgjedhjet presidenciale të vitit 2016 të SHBA dhe sondazhe të tjera.

“Pa dyshim që ata kanë transferuar para dhe po kryejnë edhe fushata më të gjera të influencës,” tha Mattis, duke shtuar se ishte e paqartë se sa efektive ishin përpjekjet e Moskës.

Rusia mohon akuzat për ndërhyrje, por kundërshton fuqimisht planin e Maqedonisë për t’u bashkuar me NATO-n. Ambasadori i saj në Shkup ka thënë se vendi mund të bëhet “një objektiv i ligjshëm” nëse marrëdhëniet midis Rusisë dhe NATO-s përkeqësohen më tej.

Në korrik, Greqia dëboi dy diplomatë rusë dhe u ndaloi dy personave të tjerë të hyjnë në vend për të nxitur demonstrata për të penguar marrëveshjen me Maqedoninë.

Mattis është i fundit nga një  varg udhëheqësish perëndimorë, përfshirë kancelaren gjermane Angela Merkel, për të vizituar Maqedoninë dhe për të nxitur qytetarët e saj që të mbështesin marrëveshjen e emrit.

“… kemi në plan të zgjerojmë bashkëpunimin tonë të sigurisë kibernetike për të penguar veprimtarinë kibernetike të dëmshme që kërcënon të dyja demokracitë tona”, tha Mattis, në takim me kryeministrin dhe ministrin e Mbrojtjes.

Mattis gjithashtu u takua me Presidentin e Maqedonisë Gjorge Ivanov, i cili kundërshton marrëveshjen e emrit.

NATO ka ftuar Maqedoninë që të fillojë bisedimet e pranimit me aleancën, por thotë se duhet së pari të ndryshojë kushtetutën e saj dhe të miratojë emrin e ri. BE ka thënë gjithashtu se do të caktojë një datë për bisedimet e pranimit në Maqedoni në pritje të zbatimit të marrëveshjes.

Sondazhet e fundit të opinionit sugjerojnë se shumica e maqedonasve do të mbështesin marrëveshjen e emrit, ndonëse nacionalistët e kundërshtojnë atë. Disa mijëra maqedonas u mblodhën të dielën në Shkup në mbështetje të marrëveshjes dhe të anëtarësimit në NATO dhe BE.

“Nuk ka alternativë për Republikën e Maqedonisë, atëherë integrimi në NATO dhe BE”, tha kryeministri Zoran Zaev të hënën, në takimin  me Mattis.

Uashingtoni është i shqetësuar se Rusia është duke mbjellë dezinformata me qëllim të shtypjes së pjesëmarrjes së votuesve në referendum dhe duke krijuar përshtypjen se Shtetet e Bashkuara nuk janë të angazhuara në rajon.

“Qasja jonë ndaj dezinformatave nuk është që të përpiqemi të kundërveprojmë çdo argument … Ne tregojmë me vizitat tona të nivelit të lartë, praninë tonë, tregojmë duke theksuar aktivitetet tona bashkëpunuese”, tha Laura Cooper, ndihmës sekretare e mbrojtjes për  çështjet me Rusinë, Ukrainën dhe Eurazinë, para gazetarëve përpara udhëtimit Mattis.

Shtetet e Bashkuara shpenzojnë rreth 5 milionë dollarë në vit në ndihmën e sigurisë për Maqedoninë dhe që nga viti 1991 ka siguruar rreth 750 milionë dollarë ndihma totale. Maqedonia ka disa dhjetëra trupa në Afganistan si pjesë e misionit të udhëhequr nga NATO.

Zyrtarët e SHBA besojnë se Rusia përshpejtoi fushatën e saj të dezinformimit në Evropën juglindore në vitin 2014, në të njëjtin vit që e aneksoi Krimenë nga Ukraina.

“Ajo që është në një farë mënyre frustruese dhe e çmendur për këtë është, është aq e lirë, ajo që po bëjnë dhe është kaq e efektshme”, tha Heather Conley, drejtor i programit të Evropës në institutin think tank CSIS në Uashington.

“Kjo kërkon angazhim të qëndrueshëm amerikan dhe evropian, ajo (Europa Juglindore) është një vend mjaft i brishtë”.

 

Fraksion.com