Politika e jashtme gjermane në kohë kritike për multilateralizmin

Shtetet e BE: Divergjenca dhe të përbashkëta

A ka të bëjë edhe politika e qeverisë gjermane me këtë esëllim? Ka gjasa, thotë Daniela Schwarzer, drejtoreshë e Shoqatës Gjermane për Politikën e Jashtme në bisedë me Deutsche Wellen. Gjermania u kritikua shumë për politikën e saj liberale ndaj refugjatëve në vitin 2015. Ndoshta qeveria gjermane nuk e ka bërë shumë të qartë, që krahas arsyeve humanitare, ka luajtur rol edhe një mendim tjetër, për të ndaluar që brenda BE të vendoseshin kufijtë e brendshëm. Edhe Gjermania i kuptoi me shumë vonesë interesat e shteteve në brigjet e Mesdheut dhe nuk ia doli bashkë me partnerë të tjerë të bëjë një ndarje të drejtë të barrës.

Politika e brendshme përcakton atë të jashtme

E qartë është: Situata e brendshme politike e një vendi ka pasur gjithmonë ndikim edhe në politikën e jashtme Dhe pasojat e saj kanë dhënë efektet e tyre në një botë gjithnjë e më të ndërlidhur. Edhe rezultati i zgjedhjeve parlamentare në Itali ka lidhje me pakënaqësinë e qytetarëve në politikën e brendshme. Situata ekonomike vështirësohet dhe tregu i punës bëhet i padepërtueshëm. Vetëm në vitin 2016 nga Italia janë larguar 50.000 të rinj. Shumë italianë i kanë humbur shpresat e lidhjes së interesave të tyre italiane me ato europiane. „Nuk e di më kush jam”, kështu e përshkruan sociologu Marco Revelli ndjesinë e jetës së italianëve në librin e tij, një udhëtim nëpër Italinë e ndryshuar.

Europa si prizëm

Përvoja të tilla kanë ndikim në politikën e jashtme, jo vetëm të Italisë, por edhe vendeve të tjera. Përkitazi me këtë është bërë shumë e vështirë të formësosh një politikë të përbashkët europiane si me partnerët ashtu edhe me SHBA. Ka forca centrifugale në BE, thotë Daniela Schwarzer. „BE i njeh konfliktet jug-veri po ashtu lindje-perëndim. Prandaj politika e jashtme gjermane për Europën duhet të përqëndrohet për të forcuar e mbajtur të bashkuar BE brenda saj.”

Kjo kërkon edhe ridimensionimin e pozicioneve të deritanishme. „BE, ashtu si edhe NATO janë si më parë prizmat, përmes të cilave Gjermania e sheh politikën e saj të jashtme, të mbrojtjes dhe sigurisë.” Por në marrëdhëniet ndërkombëtare ka dalë në pararojë paradigma e konkurrencës strategjike, pas dekadash kur bëhej fjalë për forcimin e institucioneve europiane e ndërkombëtare si kuadër orientimi për bashkëpunimin mes qeverive. Madje kur edhe një partner si SHBA e sheh si konkurrente e madje në disa fusha si kundërshtare BE, duhet që Gjermania dhe Europa të nxjerrin konkluzionet e tyre nga kjo.”

“Kur bisedohet është mirë për të gjithë”

Kancelarja gjermane i prek këto probleme sipas mënyrës së saj: Me heshtje dhe në mënyrë diskrete. Pozicioni i saj parimor u qartësua edhe në konferencën e shtypit: „Gjithmonë kur bisedohet është mirë për të gjithë”, tha ajo për të konkretizuar se „ajo që ka qenë gjithmonë e rëndësishme për mua, gjithmonë në punën time politike, ka qenë multilateralizmi, bindja e thellë se kur punojmë së bashku, kemi situata win-win,(përfitimi të dyanshëm), pra mund të kemi avantazhe për të gjithë- gjë që për momentin nuk është parim sundues. Por vetëm kështu mund të ecim përpara.”

Në shumë vende të BE, ky qëndrim është jo popullor. BE për një pjesë të qytetarëve nuk është legjitime, ata nuk identifikohen me të dhe kanë ndjesinë se nuk i dëgjon njeri. Ky qëndrim është ushqim për partitë populiste, për të sulmuar me premtimin, se ata dëgjojnë interesat e qytetarëve me kthimin tek nacionalja. Por këtu qëndron paradoksi, thotë eskpertja Daniela Schwarzer. Sfidat e mëdha si klima, migrimi, siguria nuk mund sot të zgjidhen më vetëm brenda kuadrit kombëtar. Edhe rinacionalizimi dhe shpërbërja e rendit ekonomik europian e botëror do të çonte në disavantazhe të mëdha. Kjo është sfida për Europën sot, thotë ajo: T‘u japë qytetarëve sërish ndjesinë se BE është më shumë hapësirë mbrojtëse dhe jo kërcënim dhe se BE ka vlefshmëri ndërkombëtare vetëm kur është e bashkuar. Në këtë drejtim duhet të punojë politika gjermane./ Kersten Knipp .DW