“Nuk mirëpriten”: Protestuesit finlandezë kritikojnë samitin e Trump-Putinit
Helsinki “nuk është bazë neutrale” përkundër historisë së tijj të pritjes së takimeve kryesore të Luftës së Ftohtë
Finezët janë krenarë që kanë pritur disa prej samiteve më historike të Luftës së Ftohtë. Por shumë në vend do thonë: mos e quani Helsinkin “tokë neutrale”.
Protestuesit dolën të dielën për të sulmuar Donald Trump dhe Vladimir Putin para takimit të diskutueshëm mes dy udhëheqësve në kryeqytetin finlandez.
“Nuk jeni të i mirëpritur”, lexohet në një pankartë, mbajtur nga Hemmo Siponen, duke treguar një karikaturë të përqafimit të Trump dhe Putinit. “Fuck you both” lexohet në një tjetër mbajtur nga dy gra të reja.
“Nuk është mirë t’i kemi këtu,” tha Anna Bruun, një nëpunëse civile e cila tha se ishte kundër “politikës së madhe të pushtetit” që po bëhej në qytetin e saj.
Gazeta më e madhe e vendit ka vendosur reklama në rrugë në gjuhën angleze dhe në gjuhën ruse ku thuhet: “Z. President, ju mirëpresim në vendin e shtypit të lirë”.
Helsinki shpesh shërbeu si një urë vendimtare ndërmjet Bashkimit Sovjetik dhe SHBA gjatë luftës së ftohtë. Qyteti ishte vendi për marrëveshjet e Helsinkit 1975 në të cilat Gerald Ford dhe Leonid Brezhnev nënshkruan një deklaratë prej 35 shtetesh që kërkonin respektimin e territorit sovran dhe të drejtave të njeriut. Takimet e tjera të rëndësishme përfshijnë George Bush dhe Mikhail Gorbaçov në vitin 1990, dhe Bill Clinton dhe Boris Jelcin në 1997.
“Nëse rezultati është diçka në traditën e atyre marrëveshjeve, atëherë mund të jetë shumë pozitive, por nëse bëhet diçka që bëhet si në Munih-Jaltë-Helsinki, atëherë kjo do të ishte katastrofike”, thotë Laura Saarikoski, korrespondentja amerikane për gazetën ditore të Finlandës Tha Helsingin Sanomat, duke iu referuar bisedimeve sinonim me pajtimin.
Saarikoski dhe kolegu i tij bënë një letër të hapur në gazetë të dielën që lavdëroi “frymën e Helsinkit” si një mjedis veror i favorshëm për bisedimet, por tregoi se edhe pritësit do të kishin fjalën e tyre.
“Shpresojmë se gjithsesi, gjithsesi, gjithsesi do të kuptohet se çështjet Evropiane nuk mund të rregullohen më mbi krerët e evropianëve”, shkruante letra.
Shumë veta kujtojnë këtu neutralitetin e detyruar të kohës sovjetike, një politikë të quajtur Finlandisation, si një periudhë e errët në historinë e vendit.
Finlanda ka krijuar kredencialet e saj perëndimore në vitet që nga rënia e Bashkimit Sovjetik, me anëtarësimin në BE dhe një partneritet të zgjeruar me NATO-n.
“Finlandezët nuk e shohin veten si neutrale midis lindjes dhe perëndimit”, tha Mika Aaltola nga Instituti finlandez i Punëve të Jashtme. “Që nga fundi i luftës së ftohtë, politika ka qenë që Finlanda është pjesë e perëndimit. Ne kemi ndërtuar një shoqëri që është shumë solide dhe e unifikuar, e klasit botëror përsa i përket renditjeve të shumta, si një mënyrë për të dalë nga lidhja gjeografike ku kemi gjetur veten “.
Rusia ende mban disa lidhje të forta me Finlandën. Putini është takuar rregullisht me dy kryeministrat e fundit të vendit dhe një bashkëpunëtor i ngushtë, Boris Rotenberg, mban shtetësinë finlandeze dhe interesat e biznesit në vend. Rusia është gjithashtu burim i projekteve të rëndësishme të energjisë në rajon, duke përfshirë një central bërthamor dhe gazsjellës.