SHBA kërcënon me sanksionet ‘më të forta’ ndaj Iranit; Kërkon ndryshime gjithëpërfshirëse

Sekretari amerikan i Shtetit, Mike Pompeo, kërcënoi të hënën se do të imponohen “sanksionet më të forta në histori” kundër Iranit nëse nuk pranon një seri gjithëpërfshirëse të kërkesave të SHBA, duke përfshirë edhe heqjen e ambicieve të tij bërthamore duke kufizuar programin e raketave balistike dhe duke i dhënë fund sjelljes së tij ekspansioniste.

Javët pasi Shtetet e Bashkuara u tërhoqën nga marrëveshja bërthamore ndërkombëtare me Iranin, Pompeo shprehu një qëndrim të ashpër ndaj Republikës Islamike, duke  i mundësuar kështu  Uashingtonit dhe Teheranit një kurs më të thellë konfrontimi.

“Goditja e sanksioneve do të rritet më shumë  dhe ato do të jenë të dhimbshme nëse regjimi nuk ndryshon mendim nga rruga e papranueshme dhe joproduktive që ka zgjedhur për vete dhe për popullin e Iranit”, tha Pompeo në fjalimin e tij të parë të politikës së jashtme që kur u bë sekretar i shtetit.

“Këto do të jenë sanksionet më të forta në histori që  nga koha kur janë aplikuar,” shtoi ai.

Pompeo synonte politikën e Iranit për zgjerimin e ndikimit në Lindjen e Mesme përmes mbështetjes për grupet e armatosura në vende të tilla si Siria dhe Jemeni.

Ai paralajmëroi se Shtetet e Bashkuara do të “shtypnin” operacionet dhe aleatët iranianë jashtë vendit dhe i tha Teheranit të tërhiqte të gjitha forcat nën komandën e tij nga lufta civile siriane.

Irani nuk ka gjasa të aderojë në kërkesat e SHBA. Tensioni midis dy vendeve është rritur ndjeshëm që kur Presidenti i SHBA, Trump, u tërhoq nga marrëveshja bërthamore e vitit 2015, për të parandaluar Teheranin nga marrja e armës bërthamore.

Pompeo paralajmëroi se nëse Irani do të rifillonte plotësisht programin e tij bërthamor, Uashingtoni do të ishte gati të reagonte dhe tha se administrata do të mbante llogari për kompanitë që bënin biznesin e ndaluar në Iran.

“Kërkesat tona ndaj Iranit nuk janë të paarsyeshme: hiqni dorë nga programi juaj”, tha Pompeo. “A duhet të zgjedhin të kthehen, nëse ato fillojnë të pasurohen, ne jemi plotësisht të përgatitur për t’iu përgjigjur kësaj,” tha ai, duke refuzuar të përpunojë .

 

Liderët e iranit

Fjalimi nuk bëri thirrje për ndryshimin e regjimit, por Pompeo vazhdimisht i kërkoi popullit iranian të mos ‘i zgjidhte’ më udhëheqësit e tij, duke përfshirë Presidentin Hassan Rouhani dhe Ministrin e Jashtëm Mohammad Javad Zarif.

“Në fund të ditës populli iranian do të vendosë për të bërë një zgjedhje në lidhje me udhëheqjen e tyre. Nëse ata e marrin vendimin shpejt, kjo do të ishte e mrekullueshme, nëse ata zgjedhin të mos e bëjnë këtë, ne do të qëndrojmë fort në këtë derisa të arrijmë rezultatet që kemi vendosur përpara “, tha Pompeo.

Ai paraqiti 12 kërkesa për Iranin dhe tha se lehtësimi nga sanksionet ekonomike do të vijë vetëm kur Uashingtoni të ketë parë ndryshime të prekshme në politikat e Iranit.

Ai i bëri thirrje Iranit të ndalojë pasurimin e uraniumit dhe të mos ndjekë kurrë ripërpunimin e plutoniumit, duke përfshirë mbylljen e reaktorit të ujit të rëndë.

Gjithashtu, duhej të deklaronte të gjitha dimensionet ushtarake të mëparshme të programit të tijj bërthamor dhe të heqë dorë nga puna në mënyrë të përhershme dhe të verifikueshme, tha ai.

Kërkesa e Pompeo që Teherani të ndalojë pasurimin e uraniumit shkon edhe më tej se marrëveshja bërthamore. Irani thotë se puna e tij bërthamore ka përdorime mjekësore dhe do të prodhojë energji për të plotësuar kërkesën e brendshme dhe për të plotësuar rezervat e tijj të naftës.

Partitë europiane në marrëveshjen bërthamore – Franca, Britania dhe Gjermania – po punojnë për të gjetur një mënyrë për të mbajtur paktin bërthamor në fuqi pas daljes së Uashingtonit.

Pompeo tha se Uashingtoni do të ishte i hapur për një traktat të ri dhe donte mbështetjen e aleatëve të Amerikës, jo vetëm në Evropë.

Ai tha se administrata do të punojë për të trajtuar shqetësimet e aleatëve të saj por me kalimin e kohës shpresonte se ata do të pranonin se strategjia e administratës Trump për Iranin ishte e drejta.

“Ka shumë vende në të gjithë botën që ndajnë shqetësimet tona dhe kërcënohen po aq nga regjimi iranian dhe është një interes i përbashkët i cili në fund të fundit do të drejtojë një përgjigje globale ndaj sponsorit më të madh botëror të terrorrizmit” tha Pompeo./Reuters

 

Fraksion.com