Kërcënimi i sotëm është dixhital

Të martën  më  15 maj në Ecole militaire, Paris,  u zhvillua Konferenca e parë mbi Garancinë e Mbrojtjes Kibernetike.

Duke ju drejtuar konferencës të organizuar nga Fondacioni për Kërkime Strategjike dhe Fondi Gjerman Marshall i Shteteve të Bashkuara, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, theksoi pjesëmarrjen e Francës në grupbetejën e NATO-s në Lituani dhe në misionin e Policisë Ajrore Baltike, si dhe rolin udhëheqës të Francës në luftën kundër terrorizmit, përfshirë në Sahel dhe Levant. Ai vlerësoi Francën për investimet e saj në mbrojtje, me një angazhim të qartë për të arritur 2% deri në vitin 2025. “Franca është kampion i multilateralizmit. Dhe, në një kohë vendimtare për multilateralizmin, mbështetemi te Franca për të ndihmuar në forcimin e institucioneve”, tha Stoltenberg.

Që në fillim të fjalës së tij  hapëse të konferencës mbi  Garancinë e  Mbrojtjes Kibernetike (në Ecole militaire, Paris), Shefi i NATO-s, Stoltenberg,  falënderoi Francën për pritjen dhe organizimin e konferencës.

“Franca është një aleat i fuqishëm i NATO-s, duke kontribuar në sigurinë tonë të përbashkët dhe mbrojtjen tonë kolektive në shumë mënyra të ndryshme. Ju keni aftësi të larta të tejskajshme, ju keni forca profesionale dhe të dedikuara, ju keni vendosmërinë dhe vullnetin për t’i shpërndarë kur është e nevojshme”, tha Stoltenberg.

Ai nëvizoi faktin se edhe vetëm organizimi i kësaj konference për kibernetikën tregon pë rolin e Francës dhe se “është një nder dhe kënaqësi e madhe” të jesh pjesë e hapjes së kësaj konference.
“ Gjithashtu në hapësirën kibernetike ne e shohim Francën në krye të rrugës dhe vetëm  nga fakti që Franca po organizon këtë konferencë, konferenca e parë vjetore mbi garancinë e mbrojtjes kibernetike, tregon angazhimin e fortë të Francës ndaj mbrojtjes tonë kolektive dhe gjithashtu përpjekjet për të forcuar mbrojtjen tonë kibernetike dhe për të zbatuar Garancinë e Mbrojtjes Kibernetike”, theksoi ai.

“Ecja e NATO përpara kur është fjala për përshtatjen ndaj kërcënimeve dhe sfidave të shumta që shohim në hapësirën kibernetike, që nga momenti që si një gur i çmuar u përdor për herë të parë një çekiç, shoqëria është nxitur nga teknologjia. Kërcimi i madh i sotëm nuk është fizik, por është dixhital.  Në vetëm disa dekada, revolucioni dixhital i ka dhënë më shumë njerëzve akses në komunikim, arsim dhe lajme se kurrë më parë. Por ka një anë të errët të kësaj teknologjie” nënvizoi Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s.

Në vitet e fundit, “ne kemi parë shumë sulme kibernetike në shkallë të gjerë. Këtu në Francë, TV-Cinq Monde u hoq nga transmetimi nga hakerët. ‘Bear Fancy’, një grup i lidhur me Kremlinin, harkoi partitë kryesore politike në Shtetet e Bashkuara, në një përpjekje të ashpër për të ndikuar në zgjedhjet e vitit 2016.

Vitin e kaluar “WannaCry sulm” detyroi  Renault për të ndaluar prodhimin në disa nga fabrikat e saj dhe solli në spitalet në Mbretërinë e Bashkuar  një ndërprerje. Natyra e këtyre sulmeve është një sfidë”.

Kjo ndodh sepse shpesh është e vështirë të dihet se kush ka sulmuar, ose edhe nëse sulmon ende, pasi ka shumë aktorë të ndryshëm, nëse janë “qeveritë, por edhe bandat kriminale, grupet terroriste dhe individët e vetëm”. Askund nuk ka tha Stoltenberg ndër “mjegullat e luftës” më të trashë se ajo “në hapësirën kibernetike”. Kosto të ulët dhe ndikim të lartë, “sulmet kibernetike tani janë pjesë e jetës sonë, disa kërkojnë të dëmtojnë ose të shkatërrojnë”.

Nëse më parë ishin sulmet e rënda, duke përdorur bomba apo raketa në vend të kodit kompjuterik, që ato mund të konsideroheshin një akt lufte por sot “Në vend të kësaj, disa përdorin softuer për të fituar një luftë të butë. Një luftë e butë me pasoja shumë të vërteta dhe potencialisht vdekjeprurëse”.

Për pothuajse 70 vjet, “NATO ka qenë themeli i sigurisë transatlantike. Qoftë në tokë, në det, ose në ajër. E njëjta gjë tani është e vërtetë në hapësirën kibernetike”.

Stoltenberg theksoi tre aspektet thelbësore të fokusimit të Aleancës në fushën kibernetike.

“Sot, NATO ka tre role kyçe për të luajtur në hapësirën kibernetike që janë:

Për të nxitur progresin në të gjithë Aleancën; Të veprojë si qendër për shkëmbimin e informacionit, trajnimin dhe ekspertizën; Dhe për të mbrojtur rrjetet tona.”

 “Së pari, përparimi në të gjithë Aleancën” Sekretari i Përgjithshëm solli në vëmendje se “në vitin 2014, krerët e NATO-s ranë dakord që një sulm në internet mund të shkaktojë nenin 5 të traktatit tonë themelues. Ku një sulm ndaj një aleati trajtohet si një sulm ndaj të gjithë aleatëve”.

Tradicionalisht, tha  ai “një sulm i Nenit 5 do të ishte me tanket, avionët dhe ushtarët. Tani ai mund të vijë në formën e një sulmi kibernetik”.

Vendosja e cyber-it “në zemër të asaj që ne bëjmë”, tha ai solli që “në vitin 2016, liderët e NATO-s e caktuan hapësirën kibernetike si një “fushë”, së bashku me tokën, detin dhe ajrin. Kjo do të thotë të rishqyrtojmë çdo gjë që bëjmë, nga lart poshtë. Nëse jemi në Afganistan apo vendet baltike, cyber është tani një pjesë thelbësore e operacioneve tona. Gjithashtu në vitin 2016, liderët ranë dakord për Betimin e Mbrojtjes Kibernetike. Fokusi i kësaj konference.

Si rezultat, në më pak se dy vjet, pothuajse çdo aleat ka përmirësuar mbrojtjen e tij kibernetike.
Franca po udhëheq rrugën, duke investuar 1.6 miliard euro dhe duke punësuar mijëra ekspertë kibernetikë”.
Por mbrojtja është kolektive dhe “aleatët nuk punojnë vetëm. Brenda NATO-s, ata punojnë së bashku, bashkojnë njohuritë dhe përvojën e tyre dhe ndihmojnë njëri-tjetrin. Garancia Cyber ka një efekt shumëfishues në të gjithë Aleancën. Me rezultatet që janë shumë më të mëdha se shuma e pjesëve të tyre. Garancia po ndihmon gjithashtu vendet që të shohin mbrojtjen e tyre kibernetike në një mënyrë shumë më të gjerë dhe më të lidhur ngushtë.

Përfshirja e departamenteve qeveritare, organizatave të sektorit publik, kompanive private dhe qytetarëve individualë tregon se  secili prej tyre ka një rol të rëndësishëm për të luajtur”.

“Roli i dytë i NATO-s është si qendër e informimit dhe ekspertizës operacionae”. Lidhur me informimin dhe operacinalitetin në kërcënimet kibernetike Sekretari i Përgjithshëm duke ju drejtuar pjesëmarrësve në konferencë tha se “Ne ndajmë informacion në lidhje me kërcënimet kibernetike në kohë reale. Siç kemi bërë me Bashkimin Evropian, kombet dhe kompanitë private gjatë sulmeve të vitit të kaluar të WannaCry dhe NotPetya”. Ai tha se “Si pjesë e strukturës sonë të re të komandës, ne po krijojmë një Qendër të Operacioneve Kibernetike, për të integruar cyber-in në planifikimin dhe operacionet tona” dhe duke mirëpritur “kontributin e disa aleatëve të aftësive të tyre kibernetike kombëtare në NATO, siç tha ministrja Parly, unë shpresoj se më shumë aleatë do të bëjnë oferta të ngjashme në Samitin tonë të ardhshëm në korrik”.

Por nga ana tjetër “Ekipet e Reagimit të Shpejtë Cyber të NATO-s janë në gatishmëri për të ndihmuar aleatët, në 24 orë në ditë dhe Qendra e Ekselencës së NATO-s për Mbrojtjen Kibernetike në Estoni kryen hulumtime, edukim dhe trajnim”.

Qendra e Ekselencës gjithashtu “organizon ushtrime në shkallë të gjerë kibernetike, të tilla si “Locked Shields” i muajit të kaluar, stërvitja kibernetike më e madhe në botë”. Stoltenberg tha se kjo stërvitje  ishte  një nga stërvitjet që “iu dha pjesëmarrësve mundësinë për të testuar sistemet dhe infrastrukturën e tyre kritike ndaj kundërshtarëve të nivelit botëror”, nënvizoi ai.

“Ushtrimi përbëhej nga 30 ekipe dhe më shumë se një mijë ekspertë kibernetikë, dhe unë jam i kënaqur, dhe pak i lehtësuar, kur them se ekipi i NATO-s fitoi”, shprehu Stoltenberg kënaqësinë e tij në lidhje me përgatitjen e aftësive kibernetike të NATO-s, “dhe  meqënëse  unë jam në Paris, unë jam gjithashtu i lumtur të them se ekipi francez ishte në vendin e dytë, ai erdhi shumë afër!”

“Së fundi, roli përfundimtar i NATO-s është të mbrojë rrjetet e veta”. NATO nga ana e saj “ka qindra ekspertë që mbrojnë rrjetet dhe sistemet tona përgjatë  gjithë orëve dhe ne kemi nevojë për to. NATO sulmohet çdo ditë dhe kërcënimi po evoluon gjatë gjithë kohës”.

Por “të jesh i fortë në hapësirën kibernetike është po aq e rëndësishme për parandalimin tonë ashtu siç kanë qenë gjithmonë forcat tona konvencionale. Ideja e parandalimit është e thjeshtë, që  për të bërë kostot e mundshme të një sulmi shumë të lartë dhe për t’ia bërë fitimet e mundshme këtij  sulmi shumë të ulta. Duke  krijuar një fushë kibernetike, duke inkurajuar aleatët që të zhvillojnë aftësitë e tyre kibernetike, dhe duke rënë dakord se një sulm në internet mund të shkaktojë një përgjigje të Nenit 5, ne mund të bëjmë koston e mundshme të veprimit nga një agresor i lartë. Dhe, në këtë mënyrë, përforcojmë parandalimin, mbrojtjen dhe qëndrueshmërinë në hapësirën kibernetike”, tha Sekretari i Përgjithshëm dhe më tej ai spegoi  Nenin 5 të NATo-s për kibernetikën.

“Më pyesin shpesh, ‘në çfarë rrethanash do të shkaktohej Neni 5 për NATO-n, në rastin e një sulmi kibernetik?’ Përgjigjja ime është: ne do të shohim.

Niveli i sulmit kibernetik që do të provokonte një përgjigje duhet të mbetet qëllimisht i paqartë.
Siç do të jetë natyra e përgjigjes sonë”. Stoltenberg theksoi se në këtë rast kjo përgjigje “mund të përfshijë sanksione diplomatike dhe ekonomike, reagime kibernetike ose madje edhe forca konvencionale, varësisht nga natyra dhe pasojat e sulmit”. Ai tha se “Ne kemi nevojë për një përgjigje të plotë të spektrit. Kështu që ne mund t’u përgjigjemi sulmeve kibernetike serioze edhe nëse ato nuk kalojnë pragun e nenit 5”.

Por çfarëdo reagimi, NATO do të vazhdojë të ndjekë parimin e përmbajtjes dhe të veprojë në përputhje me të drejtën ndërkombëtare. “Për të ditur se kush ka kryer një sulm shpesh mund të jetë e vështirë, fillimisht të paktën, por atribuimi gjithashtu mund të luajë një rol të rëndësishëm në ndihmën për të penguar sulmet e ardhshme”.

Sistemi më i mirë është po aq i sigurt sa përdoruesit e tij

Sekretari i Përgjithshëm nënvizoi  se “ne gjithashtu duhet t’ia ulim fitimet e mundshme çdo sulmi. Garancia Cyber rrit investimet në sisteme të reja dhe të sigurta, por nga ana tjetër tha ai  “edhe sistemi më i mirë është po aq i sigurt sa përdoruesit e tij”, pasi “disa nga sulmet kibernetike më të mëdha kanë qenë të mundura vetëm për shkak të gabimit njerëzor. Të tilla si marrja e një Drive USB të infektuar të vendosur në një park të makinave dhe  vendosja e saj në një kompjuter, ose  duke klikuar në një link të keq bashkëengjitur në një email”.

Është koha “që të gjithë të zgjohemi nga rreziqet potenciale të kërcënimeve kibernetike. Në Luftën e Dytë Botërore kishte një thënie popullore, “Loose lips sink ships”.  Sot janë fjalëkalimet e dobët, dështimi për të shtuar përditësime të softuerit, ose hapja e emaileve të panjohura. Gjera te thjeshta. Por nëse i marrim ato drejt, kemi një rrugë të sigurt për të mbrojtur veten”.

Në përfundim të fjalës së tij Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se “revolucioni dixhital ka përmirësuar jetët tona në shumë mënyra. Por, ashtu si bota fizike, ka rreziqe që ne duhet t’i mbrojmë. Ne po bëjmë përparim të vërtetë. Kombet janë duke investuar burime  të shumta  dhe njerëzit në mbarë botën janë gjithnjë e më të vetëdijshëm për rëndësinë e të qenit të sigurt në internet.

Konferenca e sotme fokusohet në Garancinë Kibernetike të NATO-s. Një premtim që po çon përpara përparimin në Aleancë. Dhe duke na bërë të gjithëve më të sigurt si rezultat. Shpresoj që të keni një konferencë produktive dhe të ndihmojmë që përparimi të bëhet edhe më tej”, tha Stoltenberg.
Fraksion.com