Turqi: Partitë e opozitës bashkohen kundër Erdoganit në zgjedhje
Partitë kryesore të opozitës turke pritet të shpallin një aleancë të gjerë zgjedhore përpara zgjedhjeve të përgjithshme në qershor, një hap që mund të përbëjë një sfidë të rëndësishme për dominimin e partisë në pushtet të Rexhep Tajip Erdoganit.
Marrëveshja, e cila do të përfshijë blloqet më të mëdha të opozitës laike dhe nacionaliste të vendit, ka gjasa të hollojë kontrollin e partisë së Drejtësisë dhe Zhvillimit (AKP) të legjislaturës dhe të kapërcejë rregulloren që çdo parti duhet të marrë 10% të votës kombëtare për të fituar një vend në parlament, një rregull që ka përforcuar shumicën afatgjatë të Erdoganit.
Koalicioni pritet të njoftohet zyrtarisht të enjten dhe do të përfshijë Partinë Republikane Popullore (CHP), Partinë İyi (Mirë), Partinë Saadet Islamike (PS) dhe Partinë Demokratike (PD).
CHP-ja sekulariste është grupimi më i madh i opozitës në parlament, dhe İyi i sapoformuar përbëhet kryesisht nga nacionalistët. Udhëheqësi İyi, Meral Akşener, është shpallur kandidat për president.
Ata do të konkurrojnë kundër AKP qeverisëse dhe Partisë së Veprimit Kombëtar (MHP), i cili formoi një koalicion këtë vit për të kundërshtuar sondazhet.
Erdogan ka shpallur zgjedhje të parakohshme presidenciale dhe parlamentare më 24 qershor, një vit e gjysmë përpara afatit. Kushdo që zgjidhet president do të marrë kompetenca gjithëpërfshirëse që u miratuan në një referendum të vitit të kaluar.
Erdogan është favoriti i qartë për të fituar garën presidenciale, por një bllok më i madh opozitar në parlament do të përbënte një sfidë të rëndësishme.
Sistemi zgjedhor i Turqisë ndan vende bazuar në një formulë proporcionale të përfaqësimit që tenton të shpërblejë partitë dhe koalicionet më të mëdha. Palët që nuk arrijnë minimumin prej 10% të votës kombëtare, kanë vende të fituara rialokuara për të tjerët që plotësojnë pragun.
Në mars, parlamenti i dominuar nga AKP miratoi një projekt-ligj që lejoi aleancat zgjedhore në zgjedhjet turke për herë të parë. Ligji u lejon partive më të vogla të kalojnë kufirin prej 10% duke hyrë në një koalicion.
Pak kohë më pas, AKP dhe MHP nacionaliste njoftuan një aleancë, mes frikës se ky i fundit nuk do të fitonte mjaft vota për të hyrë në parlament pas mbështetjes së rizgjedhjes së Erdoğan.
Por veprimi i opozitës ka komplikuar çështjet për partinë në pushtet, duke i lejuar ata gjithashtu të anashkalojnë pragun dhe potencialisht të dobësojnë shumicën parlamentare të AKP-së.
Aleanca nuk përfshin Partinë Demokratike të Popujve pro-Kurdë (HDP), e cila ka vuajtur nga një goditje e gjerë e qeverisë ndaj mospajtimit që ka çuar në burgimin e shumë deputetëve dhe zyrtarëve të saj. Dy liderët e partisë u burgosën dhe njëri e humbi statusin e tij parlamentar .
Pavaresisht kesaj, HDP mund të arrijë pragun e saj zgjedhor dhe të hyjë në parlament për shkak të popullaritetit të saj me votuesit kurdë. Kandidatët e saj mund të konkurrojnë edhe si të pavarur, për të cilët nuk zbatohet rregulli 10%./ Kareem Shaheen/the Guardian/Fraksion.com
